Lấn chiếm lối đi chung có bị xử phạt theo quy định pháp luật không?

Lấn chiếm lối đi chung là vấn đề thường xuyên có nhiều vụ tranh chấp xảy ra, cụ thể như tranh cấp về mở lối đi chung hay lấn chiếm phần đất chung… Vậy những trường hợp nêu trên thì sẽ giải quyết như thế nào? Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp này v.v…

Tất cả những câu hỏi trên sẽ được Luật Thiên Mã giải đáp ngay. Bài viết này đã được chúng tôi tìm hiểu, nghiên cứu và cập nhật các kiến thức pháp luật mới nhất liên quan đến lấn chiếm lối đi để mang thông tin đến các bạn.

>>> Liên hệ tư vấn miễn phí về tranh chấp đất đai hoặc hành vi lấn chiếm đất đai. Gọi ngay 1900.6174

Tranh chấp lấn chiếm lối đi chung là gì

Pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể nào hay giải thích như thế nào là về khái niệm lối đi chung. Lối đi chung được hiểu là phần diện tích đất được cắt ra để các chủ sử dụng đất sử dụng làm lối đi ra đường giao thông công cộng chung.

Tranh chấp về lối đi chung là cách gọi để chỉ cho các mâu thuẫn xả ra giữa các bên về việc mở lối đi chung hay mâu thuẫn do việc lấn, chiếm đất giữa các chủ sử dụng đất liền kề về lối đi đã được tạo. Đây là các tranh chấp thuộc lĩnh vực đất đai nhưng ít ai biết, về bản chất các tranh chấp này vẫn có những điểm khác biệt so với các tranh chấp đất đai thông thường, do đó cách giải quyết tranh chấp cũng sẽ khác nhau.

>>> Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp lối đi. Gọi ngay luật tư tư vấn miễn phí 1900.6174

Tranh chấp về mở lối đi chung

Có thể thấy, việc mở lối đi chung là quyền của những người sử dụng đất tự dành ra hoặc theo thỏa thuận hoặc chuyển nhượng một phần diện tích đất để làm lối đi chung cho các bên dễ đi ra các trục đường lớn. Như vậy, đây được coi là tranh chấp thuộc về dân sự, trường hợp đương sự lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp là khởi kiện thì có quyền khởi kiện tại các Tòa án địa phương nơi cư trú của các bên.

Tranh chấp lấn chiếm lối đi chung

Hầu hết các vụ việc xảy ra liên quan đến các hành vi lấn, chiếm đất giữa những người sử dụng đất liền kề trên thực tế là về việc tranh chấp đất đai.

Căn cứ theo như quy định tại khoản 24 Điều 3 của Luật Đất đai 2013 và khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, tranh chấp về lối đi do các hành vi lấn, chiếm giữa những người sử dụng đất liền kề được xác định là tranh chấp đất đai (tranh chấp trong việc xác định ai sẽ là người có quyền sử dụng đất).

 >>> Xem thêm: Tranh chấp đất đai bị lấn chiếm bị xử lý như thế nào?

Lấn chiếm lối đi chung giải quyết như thế nào?

Cách giải quyết tranh chấp lối đi chung đối với các trường hợp tranh chấp đất đai là khác nhau. Cụ thể về cách giải quyết tranh chấp lối đi chung như sau:

• Hòa giải tranh chấp đất đai: sẽ có 2 trường hợp, cụ thể là:

– Tự hòa giải hoặc thông qua hòa giải ở các cơ sở có thẩm quyền.

Đây là cách thức giải quyết được Nhà nước khuyến khích nhưng kết quả giải quyết sẽ không bắt buộc các bên phải thực hiện mà phụ thuộc vào sự thiện chí giữa các bên.

– Bắt buộc hòa giải tại Uỷ ban nhân dân cấp xã.

Căn cứ dựa theo khoản 2 Điều 202 của Luật Đất đai 2013 quy định cụ thể nếu như các bên tranh chấp không hòa giải được nhưng muốn giải quyết tranh chấp thì cần phải gửi đơn đến các UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất để hòa giải; nếu không hòa giải sẽ không được khởi kiện hoặc gửi đơn đề nghị UBND cấp huyện, cấp tỉnh giải quyết.

• Đề nghị UBND cấp huyện, cấp tỉnh giải quyết

Theo quy định khoản 2 Điều 203 của Luật Đất đai 2013, tranh chấp mà đương sự không có Giấy chứng nhận (sổ đỏ) hoặc không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013 thì đương sự đó chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết:

• Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền (nếu đó là tranh chấp xảy ra giữa các hộ gia đình, cá nhân với nhau thì nộp tại UBND cấp huyện).

• Khởi kiện tại Tòa án nơi có đất tranh chấp theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

• Khởi kiện tại Tòa án nhân dân

Căn cứ theo quy định tại các khoản 1, 2 Điều 203 của Luật Đất đai 2013, các tranh sau đây thì đương sự được khởi kiện tại Tòa án nhân dân bao gồm:

• Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai.
• Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có giấy tờ được quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai.

>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí phương pháp tối ưu để giải quyết tranh chấp lối đi. Gọi ngay 1900.6174

Tiền án phí khi giải quyết lấn chiếm lối đi chung tại tòa

• Tiền tạm ứng án phí tranh chấp lối đi chung.

Đối với vụ án tranh chấp đất đai không có giá ngạch thì người làm đơn sẽ phải nộp 300.000đ. Với vụ án tranh chấp có giá ngạch thì người làm đơn cần nộp số tiền tạm ứng án phí bằng 50% mức án phí theo  tính toán ban đầu.

• Tiền án phí tranh chấp lối đi chung.

– Đối với các vụ án không có giá ngạch:

Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 24 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14.

Theo đó đối với tranh chấp lối đi chung thì Tòa án không xem xét giá trị. Tòa án chỉ xem xét quyền sử dụng đất thì các đương sự phải chịu án phí dân sự sơ thẩm như đối với trường hợp vụ án không có giá ngạch là 300.000 đồng.

– Đối với vụ án có giá ngạch:

Án phí sẽ được xác định dựa theo giá trị tài sản cụ thể như sau:

• 300.000 đồng đối với trường hợp từ 6 triệu đồng trở xuống.
• 5% giá trị tranh chấp đối với trường hợp trên 6 triệu đến 400 triệu.
• 20 triệu + 4% giá trị tranh chấp vượt quá 400 triệu đồng đối với trường hợp trên 400 triệu đến 800 triệu.
• 36 triệu + 3% giá trị tranh chấp vượt quá 800 triệu đồng đối với trường hợp trên 800 triệu đến 2 tỉ .
• 72 triệu + 2% giá trị tranh chấp vượt quá 2 tỉ đối với trường hợp trên 2 tỉ đến 4 tỉ.
• 112 triệu + 0.1% giá trị tranh chấp vượt quá 4 tỉ đối với trường hợp trên 4 tỉ .

Như vậy, mức án phí nêu trên sẽ tùy thuộc vào trường hợp khởi kiện cụ thể. Giá trị quyền sử dụng đất càng cao thì mức án phí càng cao cũng như ngược lại. Người làm đơn cần xem xét; tính toán thật kỹ nên đưa ra giá trị bao nhiêu thì hợp lý đối với  trường hợp của mình.

>>> Liên hệ Luật Thiên Mã để được tư vấn miễn phí về tiền án phí để giải quyết lấn chiếm tại tòa. Gọi ngay 1900.6174

Lấn chiếm lối đi chung bị xử phạt như thế nào?

Tùy thuộc vào từng hành vi lấn chiếm, các cá nhân, hộ gia đình, tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt theo các mức phạt khác nhau, cụ thể như sau:

Xử phạt đối với các hành vi xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác hoặc của những khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung như sau (căn cứ dựa vào Điều 16 của Nghị định 16/2022/NĐ-CP):

• Phạt tiền từ 80 triệu  – 100 triệu đồng đối với việc xây dựng nhà ở riêng lẻ;
• Phạt tiền từ 100 triệu – 120 triệu đồng đối với việc xây dựng nhà ở riêng lẻ trong các khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc các công trình xây dựng khác;
• Phạt tiền từ 180 triệu – 200 triệu đồng đối với việc xây dựng công trình có yêu cầu cần phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc các công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.

Xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định về việc sử dụng, khai thác trong phạm vi đất dành cho đường bộ cụ thể như sau (dựa vào Điều 12 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP):

• Phạt tiền từ 100 triệu – 200.000 đồng đối với các cá nhân, từ 200 triệu – 400.000 đồng đối với các tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm như sau:

– Bán hàng rong hoặc bán hàng hóa nhỏ lẻ khác trên lòng đường các đô thị, trên vỉa hè các tuyến phố có quy định về việc cấm bán hàng;

– Phơi thóc, lúa, rơm, rạ, nông sản, lâm sản, hải sản trên đường bộ; đặt máy tuốt lúa trên đường bộ.

• Phạt tiền từ 500.000 triệu – 01 triệu đồng đối với các cá nhân, từ 01 triệu – 02 triệu đồng đối với các tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

– Dựng cổng chào hoặc các vật khác che chắn trái với quy định trong phạm vi đất dành cho đường bộ gây ảnh hưởng đến trật tự và an toàn giao thông đường bộ;

– Treo băng rôn, biểu ngữ trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ làm ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông đường bộ;

– Đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo trên đất của đường bộ ở các đoạn đường ngoài đô thị.

• Phạt tiền từ 02 triệu – 03 triệu đồng đối với các cá nhân, từ 04 triệu – 06 triệu đồng đối với các tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

– Dựng rạp, lều quán, cổng ra vào, tường rào các loại, các công trình khác trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ;

– Sử dụng trái phép lòng đường đô thị, hè phố để thực hiện các việc như: Họp chợ; kinh doanh các dịch vụ ăn uống; bày, bán hàng hóa; sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị; rửa xe; đặt, treo biển hiệu, quảng cáo; xây, đặt bục bệ; làm mái che hoặc thực hiện các hoạt động khác làm cản trở giao thông…

>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí về hình thức xử phạt cho hành vi lấn chiếm lối đi. Gọi ngay 1900.6174

Xây hàng rào lấn ra lối đi chung thì có nộp đơn ra chính quyền địa phương để yêu cầu giải quyết được không?

Căn cứ dựa theo Điều 202 của Luật Đất đai 2013 quy định về hòa giải tranh chấp đất đai, cụ thể như sau:

• Nhà nước khuyến khích các bên xảy ra tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở có thẩm quyền tại địa phương.
• Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì sẽ gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để tiến hành hòa giải.
• Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm trong việc tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương mình; trong quá trình tổ chức thực hiện cần phải phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã và các tổ chức thành viên của Mặt trận, các tổ chức xã hội khác. 

• Việc hòa giải cần phải được lập thành biên bản và có chữ ký của các bên và có xác nhận hòa giải thành hoặc hòa giải không thành của Ủy ban nhân dân cấp xã. Biên bản hòa giải này sau đó sẽ được gửi đến các bên tranh chấp, lưu tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xảy ra tranh chấp.
• Đối với các trường hợp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất thì Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ gửi biên bản hòa giải đến Phòng Tài nguyên và Môi trường đối với trường hợp tranh chấp đất đai giữa các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau; và gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các trường hợp khác.

Như vậy, theo đó các hộ dân xây hàng rào lấn lối đi chung của các hộ dân trong xóm thì các bên có thể tự thương lượng hòa giải với nhau, còn nếu không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để cơ quan có thẩm quyền tiến hành hòa giải.

>>> Xem thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai lối đi chung theo luật đất đai

Có được yêu cầu UBND cấp xã giải quyết lấn ngõ đi chung không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 202 của Luật Đất đai 2013 thì nhà nước khuyến khích việc các bên hòa giải đối với những tranh chấp liên quan đến đất đai. Khi các bên có tranh chấp liên quan đến việc lấn chiếm ngõ đi chung thì các bên hoàn toàn có thể nộp đơn yêu cầu UBND cấp xã tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật.

Để điều này diễn ra các bạn phải làm đơn yêu cầu UBND xã tiến hành hòa giải tranh chấp, lấn chiếm ngõ đi chung đang xảy ra giữa các bên có liên quan. Trong thời hạn 45 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được đơn yêu cầu, UBND xã phải tiến hành hòa giải và làm biên bản kết quả hòa giải theo quy định tại Điều 201 của Luật Đất đai 2013.

Trên đây là toàn bộ những nội dung đã được Luật Thiên Mã tổng hợp có liên quan đến “Lấn chiếm lối đi chung” cụ thể về tranh chấp mở lối đi chung, tranh chấp lấn chiếm lối đi chung, quy định về mức xử phạt đối với hành vi lấn chiếm lối đi chung, v.v…

>> Liên hệ Luật Thiên Mã tư vấn chi tiết các yêu cầu được pháp luật công nhận về lối đi chung. Gọi ngay1900.6174