Ly hôn đơn phương là trường hợp chỉ một bên vợ hoặc chồng yêu cầu chấm dứt quan hệ hôn nhân khi không có sự đồng thuận từ phía còn lại. Trong thực tế, đây là dạng ly hôn thường xuyên xảy ra tranh chấp, không chỉ về tình cảm mà cả quyền nuôi con, chia tài sản, nghĩa vụ cấp dưỡng… Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên, pháp luật Việt Nam quy định cụ thể về điều kiện, trình tự, thủ tục và thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương.

Trong bài viết này, Luật Thiên Mã sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến ly hôn đơn phương, đồng thời hướng dẫn cụ thể những điểm cần lưu ý khi chuẩn bị hồ sơ và tham gia tố tụng nhằm bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích của người yêu cầu ly hôn.

Tại Luật Thiên Mã, tỷ lệ khách hàng hài lòng đạt 96% sau khi sử dụng dịch vụ tư vấn ly hôn (dựa trên khảo sát nội bộ năm 2024) và 90% vụ ly hôn đơn phương có yếu tố tranh chấp quyền nuôi con được luật sư của Luật Thiên Mã hỗ trợ bảo vệ thành công quyền lợi chính đáng cho thân chủ.

Để tránh sai sót và đảm bảo quyền lợi tối đa, bạn nên tham khảo ý kiến từ luật sư có kinh nghiệm. Liên hệ ngay Luật Thiên Mã để được tư vấn cụ thể và hỗ trợ thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương đúng quy định pháp luật.

>>> Đừng để vấn đề pháp lý làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư.

Đặt lịch tư vấn

Một số văn bản pháp luật điều chỉnh trực tiếp vấn đề ly hôn đơn phương

Luật hôn nhân gia đình 2014

Căn cứ theo Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì cá nhân giải quyết yêu cầu ly hôn đơn phương khi thuộc một trong những trường hợp như sau:

• Có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình.

• Vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
• Vợ/ chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu.
• Trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại Khoản 2 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.

Như vậy, nếu thuộc một trong những trường hợp như đã nêu trên thì cá nhân có thể yêu cầu ly hôn đơn phương.

Bộ luật Tố tụng dân sự 2025

Quy định về quy trình giải quyết thủ tục ly hôn

• Bước 01: Nộp đơn yêu cầu ly hôn đơn phương trực tiếp hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của người bị yêu cầu ly hôn. 

Tuy nhiên, tại đây cũng cần lưu ý trường hợp vụ án ly hôn có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài. Nếu cá nhân thuộc trường hợp này thì nộp đơn đến Tòa án nhân dân cấp tỉnh (Điều 37 Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015).

• Bước 02: Sau khi đã tiếp nhận đơn yêu cầu ly hôn đơn phương. Thẩm phán sẽ dự tính số tiền tạm ứng án phí, ghi vào giấy báo và giao cho cá nhân để nộp tiền tạm ứng án phí. Theo đó, trong thời hạn là 07 ngày tính từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí thì cá nhân nộp tiền tạm ứng án phí kèm theo biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Nội dung này được quy định tại Điều 195 Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015.
• Bước 03: Theo đó, trong thời hạn là 03 ngày làm việc tính từ ngày thụ lý vụ án, thẩm phán sẽ thông báo thụ lý vụ án bằng văn bản cho nguyên đơn và bị đơn. Đồng thời, phân công thẩm phán thụ lý vụ án.
• Bước 04: Tại bước này, Tòa án sẽ thực hiện thủ tục hòa giải, có 02 trường hợp như sau:

Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 hướng dẫn một số quy định của pháp luật về án phí, lệ phí tòa án 

Thì mức án phí cụ thể sẽ được xác định dựa theo yêu cầu của đương sự và  yêu cầu giải quyết tranh chấp về tài sản. 

Ngoài ra, nếu việc giải quyết chia tài sản chung, nợ chung trong thủ tục ly hôn đơn phương phát sinh việc bắt buộc phải định giá tài sản chung thì người yêu cầu sẽ phải đóng phí định giá tài sản.

Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14

Các trường hợp được miễn án phí dân sự ly hôn được quy định tại khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 gồm:

Điều 12. Miễn nộp tiền tạm ứng án phí, án phí, tạm ứng lệ phí Tòa án, lệ phí Tòa án

1. Những trường hợp sau đây được miễn nộp tiền tạm ứng án phí, án phí:
2. a) Người lao động khởi kiện đòi tiền lương, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, tiền bồi thường về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; giải quyết những vấn đề bồi thường thiệt hại hoặc vì bị sa thải, chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật;
3. b) Người yêu cầu cấp dưỡng, xin xác định cha, mẹ cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự;
4. c) Người khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính trong việc áp dụng hoặc thi hành biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn;
5. d) Người yêu cầu bồi thường về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín;

đ) Trẻ em; cá nhân thuộc hộ nghèo, cận nghèo; người cao tuổi; người khuyết tật; người có công với cách mạng; đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; thân nhân liệt sĩ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ.

>>> Đừng để vấn đề pháp lý làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư.

Đặt lịch tư vấn

Thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương

Ly hôn đơn phương là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân được thực hiện theo mong muốn của một bên. Về pháp lý, Tòa án là cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết các vụ ly hôn. Theo đó, mối quan hệ hôn nhân vợ chồng hoàn toàn kết thúc khi có bản án, quyết định hợp lệ từ Tòa án. Cụ thể như sau:

• Theo quy định tại Khoản 1 Điều 28 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương.
• Theo Điểm a Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định Tòa án cấp huyện có thẩm quyền giải quyết yêu cầu ly hôn đơn phương.
• Theo Khoản 1 Điều 39 quy định Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết ly hôn.

Tóm lại:

• Khi chồng hoặc vợ đưa yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì Tòa án nơi người đưa yêu cầu đang cư trú – làm việc sẽ có đầy đủ thẩm quyền để giải quyết ly hôn.
• Trong trường hợp đương sự hoặc tài sản đang ở nước ngoài thì Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết ly hôn.

>>> Đừng để vấn đề pháp lý làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư.

Đặt lịch tư vấn

Các câu hỏi thường gặp (FAQ)

• Ly hôn đơn phương mất bao lâu? Thời gian xử lý thường từ 3-6 tháng, nhưng có thể kéo dài nếu có tranh chấp phức tạp về tài sản hoặc con cái.
• Chi phí ly hôn đơn phương là bao nhiêu? Án phí dao động từ 300.000 – 1.200.000 VNĐ, chưa kể chi phí thuê luật sư (thường từ 5-20 triệu VNĐ).
• Làm gì khi bị đơn không hợp tác? Tòa án có thể xét xử vắng mặt nếu bị đơn được triệu tập hợp lệ nhưng không đến.
• Có thể ly hôn đơn phương khi đang mang thai không? Có, những quyền lợi của thai nhi sẽ được Tòa án xem xét kỹ lưỡng.

>>> Đừng để vấn đề pháp lý làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư.

Đặt lịch tư vấn

Ly hôn đơn phương là quyền của mỗi cá nhân khi cuộc sống hôn nhân không còn bảo đảm hạnh phúc, tuy nhiên để thực hiện được quyền này đúng luật, người yêu cầu ly hôn cần nắm rõ các điều kiện, trình tự thủ tục và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định. Việc thiếu hiểu biết pháp lý có thể dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết, ảnh hưởng quyền lợi về con chung, tài sản hoặc thậm chí bị bác đơn.

Nếu bạn đang đứng trước quyết định ly hôn đơn phương và cần hỗ trợ tư vấn, soạn thảo đơn ly hôn hoặc đại diện pháp lý, hãy liên hệ với đội ngũ luật sư tại Luật Thiên Mã để được đồng hành một cách chuyên nghiệp và bảo vệ tốt nhất quyền lợi hợp pháp của bạn.