Di chúc viết tay không có người làm chứng có hiệu lực không? Trong thực tế, di chúc là một chủ đề mà nhiều người quan tâm và thắc mắc, bởi vì không phải ai cũng biết cách lập một bản di chúc mà pháp luật công nhận để thể hiện ý muốn của mình về việc chuyển nhượng tài sản sau khi họ ra đi. Đã có không ít trường hợp bản di chúc bị tuyên bố vô hiệu do không tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật. Một trong những hình thức di chúc được pháp luật công nhận là di chúc không có người làm chứng. Tuy nhiên, để mẫu di chúc này có giá trị pháp lý, cần phải tuân thủ một số nội dung quan trọng.
Vậy Di chúc viết tay không có người làm chứng bao gồm những nội dung gì? Đội ngũ Luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Thiên Mã xin gửi đến quý bạn đọc câu trả lời qua bài viết dưới đây! Để được đảm bảo quyền lợi, quý khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900.6174 để được hỗ trợ.
>>> Di chúc viết tay không có người làm chứng có hiệu lực không? Gọi ngay: 1900.6174
Di chúc là gì?
– Theo quy định chi tiết tại Điều 624 của Bộ Luật Dân sự năm 2015, khái niệm “Di chúc” được định nghĩa như sự biểu lộ ý muốn của một cá nhân để thực hiện việc chuyển nhượng tài sản của mình cho người khác sau khi người đó qua đời. Về phía người lập di chúc, Điều 625 trong Bộ Luật Dân sự năm 2015 đã đề ra các điều kiện cụ thể mà họ cần đáp ứng để có thể lập di chúc hợp pháp:
+ Người lập di chúc phải là người đã đạt độ tuổi thành niên, tức là từ 18 tuổi trở lên. Ngoài ra, họ phải có tư duy minh mẫn, sáng suốt để hiểu rõ tầm quan trọng và hậu quả của việc lập di chúc. Mọi quyết định lập di chúc cần phải được thực hiện hoàn toàn tự nguyện.
+ Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi vẫn có quyền lập di chúc, tuy nhiên, việc này phải được sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp của họ.
– Dựa trên quy định cụ thể tại Điều 627 của Bộ Luật Dân sự năm 2015, việc lập di chúc đòi hỏi phải thực hiện dưới dạng tài liệu văn bản. Tuy nhiên, trong trường hợp không thể thực hiện việc lập di chúc bằng văn bản, có thể áp dụng hình thức lập di chúc bằng miệng.Di chúc phải được lập thành văn bản phải trình bày một cách cụ thể, mạch lạc và dễ hiểu, nhằm tránh những hiểu lầm hoặc tranh chấp về tình chất thực sự của ý muốn lập di chúc.
Mặc dù văn bản là hình thức ưu tiên để lập di chúc,thế nhưng trong những tình huống mà việc lập di chúc bằng văn bản không thể thực hiện được thì có thể di chúc miệng theo quy định tại Điều 627. Việc này có thể áp dụng trong những trường hợp cấp thiết, ví dụ như khi người lập di chúc đang ở trong tình trạng sức khỏe không cho phép viết văn bản hoặc không có điều kiện để thực hiện việc lập văn bản.
Tuy nhiên, việc lập di chúc bằng miệng cần có sự chứng minh đáng tin cậy, để đảm bảo tính xác thực và rõ ràng của ý muốn lập di chúc. Sự chứng minh này có thể thông qua việc có những người làm chứng hoặc các tài liệu khác để xác nhận ý muốn lập di chúc của người tạo ra.
Có thể thấy rằng việc lập di chúc có hai hình thức chính, đó là lập di chúc bằng miệng hoặc lập di chúc bằng văn bản. Cách thức lựa chọn giữa hai hình thức này dựa trên tình hình cụ thể mà người lập di chúc đang đối diện.Việc lập di chúc bằng văn bản yêu cầu một bước đi quan trọng hơn, đó là việc tạo ra một tài liệu chứa đựng ý muốn của người lập di chúc. Tài liệu này cần phải đáp ứng những yêu cầu chung về nội dung và trình tự theo quy định của pháp luật.
>>> Xem thêm: Thừa kế theo di chúc là gì? Cách phân biệt với thừa kế theo pháp luật
Di chúc viết tay không có người làm chứng quy định pháp luật
Theo quy định chi tiết tại Điều 628 của Bộ Luật Dân sự năm 2015, các hình thức lập di chúc bằng văn bản được xác định cụ thể như sau:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng:Đây là hình thức khi người lập di chúc tự mình viết nên tài liệu di chúc mà không có sự tham gia của bất kỳ người nào làm chứng. Tài liệu này thể hiện ý muốn của người lập di chúc một cách cá nhân và có thể được xem như một tài liệu thể hiện độc lập.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng:Hình thức này yêu cầu sự tham gia của ít nhất hai người làm chứng trong việc lập tài liệu di chúc. Những người này không chỉ xác nhận sự hiện diện của người lập di chúc và tính xác thực của tài liệu, mà còn có trách nhiệm chứng kiến hành động viết tài liệu di chúc.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng: Khi lựa chọn hình thức này, tài liệu di chúc sẽ được lập tại một cơ quan có thẩm quyền (thường là cơ quan công chứng). Người lập di chúc và những người làm chứng sẽ thực hiện việc này tại cơ quan công chứng để đảm bảo tính hợp pháp và chính xác của tài liệu.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực: Hình thức này đòi hỏi việc thực hiện tại một cơ quan chứng thực. Cơ quan này sẽ xác minh ttài liệu di chúc và chứng thực tài liệu này bằng việc gắn dấu chứng thực và chữ ký của người chứng thực.
Một điểm khác cần được đề cập là những quy định tại Điều 633 trong Bộ luật Dân sự năm 2015 liên quan đến việc lập di chúc bằng văn bản mà không có sự tham gia của người làm chứng. Quy định này đặt ra như sau: “Người lập di chúc phải tự mình viết nội dung của bản di chúc và thực hiện ký tên vào tài liệu này.”
Nếu người lập di chúc không có khả năng viết bằng tay do không biết đọc, viết hoặc có những lý do khác mà cần sự giúp đỡ của người khác để viết di chúc, thì quy định tại Điều 633 này yêu cầu bắt buộc phải có người làm chứng tham gia trong quá trình lập di chúc, để đảm bảo sự chính xác và chắc chắn rằng di chúc được viết đúng ý muốn của người lập và không bị can thiệp bởi bất kỳ người khác nào.
Khi lựa chọn việc lập di chúc bằng văn bản mà không có người làm chứng tham gia, người lập di chúc phải tuân theo những hướng dẫn cụ thể tại Điều 631 trong cùng Bộ Luật Dân sự để cho quá trình lập di chúc diễn ra một cách minh bạch, và tuân thủ đúng các quy định về hình thức và nội dung di chúc.Việc tự mình viết và ký tên lên tài liệu di chúc không chỉ là việc thể hiện ý muốn cá nhân một cách rõ ràng, mà còn đảm bảo tính chính xác và chân thành của di chúc. Quy định tại Điều 633 và 631 trong Bộ Luật Dân sự này thể hiện tầm quan trọng của việc lập di chúc mà không có sự tham gia của người làm chứng, đồng thời bảo vệ quyền của người lập di chúc trong việc thể hiện ý muốn của họ sau khi họ ra đi.
Theo các quy định trình trên, ta có thể hiểu rằng di chúc không có sự tham gia của người làm chứng thì phải được thể hiện bằng văn bản. Quá trình viết di chúc phải do chính người để lại di sản thực hiện, bởi chỉ khi người đó viết tay thì di chúc mới có giá trị pháp lý.
Sự quan trọng của việc người chủ sở hữu tài sản viết di chúc bằng tay là để tránh khả năng giả mạo và đảm bảo tính xác thực của di chúc, bởi nếu nội dung di chúc được viết bởi người khác hoặc được đánh máy, có thể xuất phát từ người khác, thậm chí người chủ sở hữu tài sản cũng sử dụng máy móc để viết, thì di chúc có thể bị tác động bởi các yếu tố khác và không thể đối kháng được với các người thừa kế khác.
Chính vì vậy, quy định rõ ràng rằng di chúc không có chữ ký của người lập di chúc sẽ không được công nhận, ngay cả khi di chúc đó được viết bằng tay của người chủ sở hữu tài sản. Bởi chữ ký thể hiện sự đồng ý, ủng hộ và chấp thuận, và nếu người lập di chúc viết nhưng không ký tên, có thể ngụ ý rằng bản di chúc đó không phải là tài liệu mà họ thật sự muốn sử dụng để làm di chúc.
Điều này nhấn mạnh mục đích của quy định này là để xác định rõ người có tài sản là người thực sự viết di chúc bằng tay của mình, từ đó tránh khỏi bất kỳ tình huống gian lận nào trong quá trình lập di chúc.
>>> Di chúc viết tay không có người làm chứng quy định pháp luật? Gọi ngay: 1900.6174
Điều kiện có hiệu lực của di chúc viết tay không có người làm chứng
Tại Điều 633 trong Bộ luật dân sự năm 2015, có đề cập đến quy định cụ thể về việc lập di chúc bằng văn bản không có sự tham gia của người làm chứng. Quy định này nêu rõ:
“Điều 633. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng
Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này.”
Từ các quy định trên, chúng ta có thể rút ra rằng trong trường hợp lập di chúc bằng văn bản mà không có sự tham gia của người làm chứng, người lập di chúc phải tự tay viết và ký tên lên bản di chúc. Quy định này cũng yêu cầu rằng trong trường hợp lập di chúc bằng văn bản mà không có người làm chứng, người lập di chúc cần phải tuân thủ những quy định tại Điều 631 trong Bộ luật Dân sự, để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả của tài liệu di chúc.
Trong tài liệu di chúc, ngoài các nội dung đã được trình bày, còn phải bao gồm nhiều thông tin quan trọng khác như thời gian lập di chúc, địa chỉ và các thông tin cá nhân của người lập di chúc, người được hưởng di sản và sự phân chia di sản, cũng như các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc thực hiện di chúc sau này. Những yếu tố này cùng tạo nên một hình ảnh toàn diện về ý muốn của người lập di chúc về cách chuyển nhượng tài sản và phân chia di sản khi họ ra đi.
Theo quy định tại Điều 630 của Bộ luật dân sự năm 2015, các điều kiện để một di chúc bằng văn bản của người từ 18 tuổi trở lên được coi là hợp pháp được xác định như sau:
- Người lập di chúc phải thể hiện sự minh mẫn, sáng suốt trong quá trình lập di chúc. Người lập di chúc có khả năng hiểu rõ hành động của mình và ý muốn về việc chuyển nhượng tài sản sau khi họ ra đi. Đồng thời, họ không được ảnh hưởng bởi bất kỳ lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép nào từ bên ngoài.
- Nội dung của di chúc không được vi phạm bất kỳ điều cấm nào trong luật và không được trái với đạo đức xã hội. Di chúc không chứa những điều vi phạm pháp luật hay những hành vi không đứng đắn về mặt đạo đức. Hình thức di chúc cũng phải tuân theo các quy định của pháp luật, không vi phạm quy định nào liên quan đến hình thức di chúc.
Quy định này mang ý nghĩa đảm bảo tính hợp pháp và đúng đắn của việc lập di chúc, bảo vệ quyền và lợi ích của người lập di chúc, đồng thời đảm bảo rằng di chúc không bị lợi dụng hoặc vi phạm quy định của pháp luật và đạo đức xã hội.
>>> Điều kiện có hiệu lực của di chúc viết tay không có người làm chứng? Gọi ngay: 1900.6174
Di chúc viết tay không có người làm chứng gồm những nội dung
Mẫu di chúc không có người làm chứng, theo quy định, cần phải bao gồm đầy đủ và chi tiết các yếu tố sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc: Xác định rõ thời điểm mà di chúc được tạo ra và có hiệu lực. Ngày tháng năm cụ thể giúp tránh nhầm lẫn về thời gian lập di chúc.
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc: Thông tin này xác định người đã tạo ra di chúc và nơi họ thường trú, tránh được những hiểu lầm về danh tính người lập di chúc.
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản: Có thể xác định rõ người, cơ quan hoặc tổ chức mà người lập di chúc muốn chuyển nhượng tài sản cho sau khi họ qua đời. Việc xác định rõ người nhận tài sản giúp tránh những tranh chấp về quyền lợi trong tương lai.
- Di sản để lại và nơi có di sản: Phần này mô tả chi tiết về tài sản mà người lập di chúc muốn chuyển nhượng.Bao gồm đất đai, tiền mặt, tài sản giá trị khác như xe hơi, tài sản văn hóa… Nơi có di sản cụ thể xác định vị trí hoặc nguồn gốc của tài sản để tránh nhầm lẫn.
Ngoài những nội dung quan trọng đã được liệt kê ở trên, di chúc cũng có thể chứa các nội dung khác mà người lập di chúc muốn thể hiện. Những nội dung này có thể là những lời chúc, lời khuyên, hoặc những yêu cầu cụ thể liên quan đến việc chia tài sản hoặc quản lý di sản sau khi người lập di chúc ra đi.Để di chúc được rõ ràng và thể hiện hết những ý muốn của người lập di chúc, di chúc không được viết tắt hoặc sử dụng các ký hiệu không rõ nghĩa, giúp tránh nhầm lẫn hoặc hiểu sai nội dung di chúc.Khi di chúc bao gồm nhiều trang, mỗi trang cần phải được ghi số thứ tự để duy trì trật tự và dễ dàng theo dõi.
Hơn nữa, mỗi trang cần phải có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc, nhằm xác định rõ người tạo ra nội dung trang đó.Trong trường hợp di chúc có sự tẩy xóa hoặc sửa chữa, việc thể hiện sự thay đổi này là cần thiết. Người lập di chúc hoặc người làm chứng di chúc trong trường hợp này cần phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa hoặc sửa chữa.
>>> Xem thêm: Hủy di chúc trong trường hợp nào? Trình tự hủy bỏ di chúc
Mẫu di chúc viết tay không có người làm chứng
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
DI CHÚC
Hôm nay, vào lúc … giờ … phút, ngày … tháng … năm …, tại …
Họ và tên tôi là: …
Ngày, tháng, năm sinh: …/ …/ …
Chứng minh nhân dân số …, cấp ngày … tháng … năm …, nơi cấp: Công an …
Địa chỉ thường trú: …
Chỗ ở hiện tại: …
Trong trạng thái tinh thần hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép. Tôi tự viết bản di chúc này, nhằm chuyển toàn bộ di sản là tài sản của mình cho người được hưởng di sản là tài sản của tôi để lại sau khi tôi qua đời, theo các nội dung sau đây:
Tôi là chủ sở hữu hợp pháp của di sản, tài sản để lại và nơi có tài sản, như sau:
- …
- …
Kèm theo các hồ sơ, giấy tờ, chứng từ chứng minh quyền sở hữu tài sản được cơ quan có thẩm quyền cấp, gồm:
- …
- …
Người được hưởng di sản, tài sản tôi để lại, sau khi tôi qua đời là:
Ông/ bà: …
Ngày, tháng, năm sinh: …/ …/ …
Chứng minh nhân dân số …, cấp ngày … tháng … năm …, nơi cấp: Công an …
Địa chỉ thường trú: …
Chỗ ở hiện tại: …
Ông/ bà … là người được hưởng toàn bộ di sản, tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của tôi để lại được ghi trong bản di chúc này, do tôi không chuyển tài sản thuộc sở hữu của tôi cho bất cứ người nào khác.
(Trường hợp người để lại di sản có yêu cầu người được hưởng di sản thực hiện nghĩa vụ, thì phải ghi rõ họ tên của người này và nội dung nghĩa vụ).
Bản di chúc này do tôi tự viết, có chữ ký (điểm chỉ) của tôi vào từng trang, thể hiện đúng ý chí, nguyện vọng của mình, tôi không sửa đổi hoặc bổ sung thêm nội dung nào khác vào bản di chúc.
Di chúc được lập xong vào lúc … giờ … phút, ngày … tháng … năm …
Di chúc được lập thành … bản, mỗi bản … trang./.
Người lập di chúc
(Chữ ký, điểm chỉ và ghi rõ họ tên)
>>> Mẫu di chúc viết tay không có người làm chứng? Gọi ngay: 1900.6174
Di chúc viết tay không có người làm chứng có hiệu lực khi nào?
Di chúc miệng:Trong trường hợp di chúc miệng mà không có người làm chứng, hoặc người làm chứng không đáp ứng được những yêu cầu cụ thể theo pháp luật, thì hình thức này sẽ không được công nhận và tài sản của người lập di chúc sẽ được chia theo quy định về thừa kế trong pháp luật. Khi đó tài sản sẽ được chuyển giao cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật, trong trường hợp không có di chúc hợp pháp hoặc di chúc không thỏa mãn các yêu cầu cần thiết.
Di chúc được thể hiện trong hình thức văn bản:việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng là một hình thức thường thấy, tuân theo quy định tại Điều 633 của Bộ luật Dân sự.
Điều 633 này quy định rằng di chúc bằng văn bản không có người làm chứng sẽ có hiệu lực khi người lập di chúc thỏa mãn hai tiêu chí cụ thể sau:
- Viết tay hoặc đánh máy và ký vào bản di chúc: Người lập di chúc phải thực hiện việc viết tay hoặc đánh máy nội dung của di chúc và sau đó ký tên vào bản di chúc, ngăn ngừa việc di chúc bị giả mạo hoặc chỉnh sửa không đúng ý muốn của người lập di chúc.
- Nội dung của di chúc phải tuân theo các quy định tại Điều 631 của Bộ luật Dân sự.Bao gồm việc cung cấp thông tin chi tiết như ngày, tháng, năm lập di chúc; họ tên người lập di chúc; họ tên người được hưởng di sản; cơ quan, tổ chức liên quan đến di sản và các thông tin khác liên quan đến việc chuyển nhượng tài sản.
Qua những điều trên có thể thấy rằng việc lập di chúc không có người làm chứng là một hình thức được công nhận và hợp pháp trong phạm vi của pháp luật. Để di chúc này có hiệu lực, một số điều kiện cụ thể cần được tuân thủ.
Đầu tiên, di chúc phải được lập thành văn bản, bằng cách tự viết tay hoặc đánh máy, sau đó ký tên của người lập di chúc để ngăn ngừa bất kỳ sự giả mạo hoặc chỉnh sửa nội dung di chúc mà không phản ánh ý muốn thực sự của người lập di chúc. Thứ hai, nội dung của di chúc phải được thể hiện rõ ràng và phù hợp với các quy định tại Điều 631 của Bộ luật Dân sự. Cụ thể, di chúc cần cung cấp thông tin như ngày, tháng, năm lập di chúc, họ tên và nơi cư trú của người lập di chúc, cũng như họ tên của người được ủy quyền hoặc thừa kế. Thông tin về di sản để lại và nơi có di sản cũng cần được đề cập một cách chi tiết và chính xác.
Tuy việc công chứng, chứng thực không được yêu cầu bắt buộc, nhưng người lập di chúc nên xem xét việc thực hiện thủ tục này nhằm giúp hạn chế khả năng xảy ra các tranh chấp về thừa kế trong tương lai.
>>> Di chúc viết tay không có người làm chứng có hiệu lực khi nào? Gọi ngay: 1900.6174
Trên đây là toàn bộ thông tin về Di chúc viết tay không có người làm chứng mà Đội ngũ luật sư của Luật Thiên Mã muốn cung cấp cho quý bạn đọc. Trong quá trình theo dõi, nếu có bất kỳ vướng mắc nào, quý bạn đọc vui lòng liên hệ 1900.6174 để được hỗ trợ kịp thời và đầy đủ nhất!
