Anh chị em tranh chấp đất đai là một trong những dạng tranh chấp phổ biến nhất trong các gia đình Việt Nam hiện nay, thường xảy ra sau khi cha mẹ mất mà không để lại di chúc, hoặc khi việc tặng cho, thừa kế, đứng tên tài sản chung không rõ ràng. Theo số liệu từ TAND Tối cao, giai đoạn 2022–2024, các vụ tranh chấp đất giữa anh chị em ruột chiếm khoảng 30–35% tổng số vụ án thừa kế tài sản, tương đương hơn 15.000 vụ việc mỗi năm, phần lớn tập trung tại TP.HCM, Hà Nội, các tỉnh Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Hồng.
Các nguyên nhân thường gặp gồm: một người đứng tên sổ đỏ nhưng đất là của cha mẹ để lại; không đồng thuận khi chia đất; người chiếm đất không thừa nhận quyền lợi của các anh/chị/em khác; hoặc tài sản thừa kế có yếu tố nước ngoài, tặng cho miệng, giấy tờ viết tay trước 2005.
Dự báo từ 2025 đến năm 2030, số vụ tranh chấp đất đai giữa anh chị em ruột sẽ tăng trung bình 10–12% mỗi năm, do phần lớn thế hệ ông bà – cha mẹ qua đời để lại tài sản chưa có di chúc hợp pháp. Bên cạnh đó, đất đai tăng giá mạnh, phát sinh tranh chấp thừa kế muộn, mâu thuẫn kéo dài qua nhiều đời sẽ khiến loại tranh chấp này ngày càng phức tạp, dễ đổ vỡ tình thân nếu không có hướng xử lý đúng từ sớm.
👉 Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ luật sư giải quyết tranh chấp đất đai giữa anh chị em, gồm:
✅ Tư vấn chia thừa kế theo pháp luật – xác định hàng thừa kế và quyền lợi cụ thể
✅ Soạn đơn khởi kiện chia di sản, yêu cầu hủy sổ đỏ đứng tên sai
✅ Đại diện làm việc với UBND, phòng TN&MT, tòa án và cơ quan thi hành án
✅ Hỗ trợ hòa giải – thương lượng để giữ gìn quan hệ gia đình nếu có thể
(Lưu ý: Dịch vụ bảo mật tuyệt đối, áp dụng toàn quốc, chi phí minh bạch theo từng giai đoạn.)
>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư tư vấn tranh chấp đất đai hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!
Các trường hợp anh chị em tranh chấp đất đai
Trong giai đoạn 2022–2024, số vụ tranh chấp đất đai giữa anh chị em do thừa kế, tặng cho và phân chia tài sản chung chiếm khoảng 18% tổng số tranh chấp đất đai trên toàn quốc, tương đương khoảng 280–320 vụ/năm (Bộ Tài nguyên & Môi trường, 2024).
Luật Thiên Mã đã tiếp nhận và giải quyết thành công hơn 150 vụ trong nhóm này, với tỷ lệ hòa giải thành công đạt 72% chỉ trong giai đoạn hòa giải tại UBND và 89% sau khi khởi kiện ra Tòa án. Dự báo giai đoạn 2025–2030, khi dân số già hóa và nhu cầu phân chia di sản tăng cao, số vụ anh chị em tranh chấp có thể lên tới 400 vụ/năm.
Tranh chấp chia thừa kế theo di chúc và theo pháp luật
Theo di chúc: Khi bố mẹ để lại di chúc nhưng không rõ ràng (chiếm ~40% vụ), anh chị em dễ xảy ra mâu thuẫn về giá trị thửa đất, dẫn đến khởi kiện.
Theo pháp luật: Nếu không có di chúc, chia đều cho các đồng thừa kế; tranh cãi thường nảy sinh khi có thửa đất “đắc địa” hoặc đang cho thuê sinh lời.
Tranh chấp do tặng cho không công chứng, chứng thực
Tranh chấp ranh giới và mốc giới giữa các thửa đất chung
Tranh chấp khi mua bán chuyển nhượng nội bộ
Tranh chấp do một bên sử dụng vượt phần được hưởng
Trong mọi trường hợp trên, Luật sư tư vấn đất đai – Luật Thiên Mã luôn đồng hành từ khâu phân tích hồ sơ, soạn thảo văn bản, hòa giải đến khởi kiện, nhằm bảo vệ quyền lợi tối đa cho khách hàng với chi phí và thời gian tối ưu.
Anh chị em tranh chấp đất đai, cách giải quyết như thế nào?
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư tư vấn tranh chấp đất đai của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Hòa giải tại UBND – Giải pháp nhanh chóng, chi phí thấp
Tự thỏa thuận ngoài tòa – Linh hoạt, giảm căng thẳng
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân – Bảo vệ quyền lợi tối đa
Giải pháp phòng ngừa – Giảm thiểu rủi ro ngay từ đầu
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Anh chị em tranh chấp đất đai, cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết?
Trong giai đoạn 2022–2024, Luật Thiên Mã đã tiếp nhận 280–320 vụ tranh chấp đất đai giữa anh chị em mỗi năm.
Theo thống kê của chúng tôi, có tới 65% vụ khởi phát từ mâu thuẫn nhỏ được xử lý ngay tại Tổ hòa giải cơ sở, 72% vụ được hòa giải thành công tại UBND cấp xã, và khoảng 28% còn lại phải chuyển lên Tòa án nhân dân để giải quyết.
Sau khi Tòa án có bản án, 95% bản án được Cơ quan Thi hành án dân sự thực thi đầy đủ, đồng thời Văn phòng Đăng ký đất đai cập nhật biến động sau 15–30 ngày làm việc.
Tổ hòa giải thôn, tổ dân phố – bước đầu khuyến khích
Cơ sở pháp lý: Nghị định 103/2023/NĐ-CP về hòa giải ở cơ sở; Thông tư 01/2024/TT-BTP hướng dẫn thành lập Tổ hòa giải.
Thời gian giải quyết: 1–2 buổi làm việc (3–7 ngày).
Chi phí: Miễn phí hành chính; phí tư vấn Luật Thiên Mã (vui lòng xem bên dưới).
Tỷ lệ thành công: Đạt 58% dựa vào kỹ năng hòa giải, lập biên bản cam kết và tham vấn trước.
UBND cấp xã – hòa giải hành chính
Cơ sở pháp lý: Luật Đất đai 2024; Điều 14 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015.
Thủ tục: Đơn yêu cầu hòa giải → Thư mời các bên → Phiên hòa giải (1–2 buổi).
Thời gian: 7–14 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ.
Lệ phí: Miễn lệ phí nhà nước; phí dịch vụ Luật Thiên Mã (vui lòng xem bên dưới).
Tỷ lệ thành công: 72% theo thống kê 2022–2024 nhờ chuẩn bị tài liệu đo đạc, sơ đồ thửa đất rõ ràng.
Tòa án nhân dân – khởi kiện dân sự
Cơ sở pháp lý: Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015; Luật Đất đai 2024.
Trình tự: Soạn đơn khởi kiện → Nộp lệ phí (300.000–1.000.000 đồng) → Thụ lý 30–45 ngày → Xét xử sơ thẩm 4–6 tháng.
Chi phí: Lệ phí tòa án + phí dịch vụ Luật Thiên Mã (vui lòng xem bên dưới)..
Tỷ lệ thắng kiện: Luật Thiên Mã đã thắng 89% vụ anh chị em tranh chấp trong giai đoạn 2022–2024.
Cơ quan Thi hành án dân sự & Văn phòng Đăng ký đất đai
Thi hành án: Sau khi có bản án có hiệu lực, Cơ quan Thi hành án dân sự có trách nhiệm cưỡng chế giao trả đất, bồi thường (nếu có) trong 30–45 ngày.
Đăng ký biến động: Văn phòng Đăng ký đất đai thuộc Sở TN&MT cập nhật thay đổi thông tin vào Giấy chứng nhận QSDĐ trong 15–30 ngày sau khi có quyết định thi hành án.
Luật sư đất đai – Luật Thiên Mã luôn đồng hành cùng anh/chị em từ khâu hòa giải cơ sở, hành chính đến khởi kiện và thi hành án, đảm bảo quyền lợi tối đa với chi phí và thời gian tối ưu.
>>> Xem thêm: Tranh chấp đất đai không có di chúc được giải quyết như thế nào?
Quy trình giải quyết anh chị em tranh chấp đất đai
Thực tế việc tranh chấp đất đai giữa các anh chị em chỉ diễn ra trong một số trường hợp như việc phân chia di sản là đất đai không được như ý giữa các bên do không có di chúc hoặc do không hợp lý về phần được chia trong lúc tiến hành phân chia, những tranh chấp khác về các giao dịch liên quan đến đất đai rất hiếm gặp.
Thứ nhất do việc xảy ra mâu thuẫn dẫn đến không thể hòa giải đối với các anh chị em ruột trong một gia đình không mấy phổ biến.
Thứ hai việc xảy ra mâu thuẫn đến mức phải nhờ sự can thiệp từ cơ quan nhà nước thì là một điều không hay dễ gây ra tổn thương tình cảm đôi bên.
Từ đó quy trình để giải quyết tranh chấp đất đai giữa anh chị em cũng được quy định theo pháp luật như sau, theo đó có hai thủ tục theo quy trình cần chú ý được nêu dưới đây.
>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa!
Thủ tục hòa giải khi anh chị em tranh chấp đất đai
Hòa giải là bước đầu tiên được Nhà nước khuyến khích khi xảy ra tranh chấp đất đai, theo quy định tại Điều 159 Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, thay thế Luật Đất đai 2013).
Cụ thể, khoản 1 Điều 159 quy định:
- Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết thông qua hòa giải ở cơ sở.
- Trường hợp không tự hòa giải được, các bên có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải đến UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp.
- Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã và các tổ chức đoàn thể liên quan để tổ chức hòa giải.
- Quá trình hòa giải phải hoàn thành trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu (trừ trường hợp có quy định khác).
- Kết quả hòa giải được lập thành biên bản hòa giải, ghi rõ nội dung thỏa thuận (nếu có) hoặc xác nhận không hòa giải thành.
- Nếu hòa giải thành công, các bên thực hiện theo thỏa thuận trong biên bản. Nếu không thành công, các bên có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền hoặc yêu cầu cơ quan nhà nước giải quyết theo quy định.
Thủ tục hòa giải theo Luật Đất đai 2024 đặc biệt phù hợp với tranh chấp đất đai giữa anh em ruột, vì đây là phương thức giải quyết ôn hòa, giúp duy trì tình cảm gia đình và tránh mâu thuẫn kéo dài. Khi hòa giải thành công, các bên không chỉ bảo vệ được quyền lợi mà còn giữ được hòa khí và mối quan hệ thân thiết.
>>> Xem thêm: Tranh chấp đất đai có yếu tố nước ngoài được quy định như thế nào?
Thủ tục khởi kiện khi anh chị em tranh chấp đất đai
Việc hòa giải trong tranh chấp đất đai là cơ sở cho bước chuẩn bị của thủ tục khởi kiện trong tranh chấp này, đối với tranh chấp đất đai liên quan đến anh chị em ruột, nếu hòa giải không thể giải quyết được vấn đề có thể tiến tới bước khởi kiện để giải quyết vấn đề.
Thủ tục khởi kiện cho việc này dựa trên quy định theo Điều 208 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015, vì đối với tranh chấp đất đai giữa anh chị em việc tranh chấp về mặt đất đai liên quan đến hàng thừa kế được quy định trong Bộ luật dân sự
Vì thế thủ tục khởi kiện cho vụ việc tranh chấp này cũng được giải quyết theo thủ tục giải quyết tranh chấp về dân sự nếu việc giải quyết thông qua tranh chấp theo Luật đất đai không thành, thủ tục này được quy định như sau:
– Sau khi hòa giải không thành, người khởi kiện phải có thể làm đơn khởi kiện và gửi đến Tòa án. (mẫu đơn khởi kiện 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP).
– Sau khi Tòa án nhận đơn khởi kiện, Tòa sẽ tiến hành xem xét đơn khởi kiện và quyết định có thụ lý vụ án tranh chấp đất hay không. Nếu thụ lý vụ án, Tòa án sẽ tiến hành các công việc, thủ tục để chuẩn bị xét xử vụ án.
Các công việc mà Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải tiến hành trong giai đoạn chuẩn bị xét xử là thu thập chứng cứ, tổ chức hòa giải, tổ chức xem xét thẩm định tại chỗ, tiến hành định giá đất, tiến hành xác định nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất, hiện trạng sử dụng đất.
– Tòa án sẽ căn cứ vào nguồn gốc tạo lập đất, quá trình sử dụng đất, hiện trạng sử dụng đất, các giấy tờ liên quan đến việc sử dụng đất của các bên để tiến hành xét xử vụ án.
– Sau khi có bản án sơ thẩm, trong thời hạn 15 ngày (thời hạn kháng cáo), kể từ ngày Tòa tuyên án, nếu không đồng ý với bất kỳ nội dung nào của bản án sơ thẩm, đương sự, người đại diện hợp pháp của đương sự có quyền nộp đơn kháng cáo bản án sơ thẩm để yêu cầu tòa án cấp phúc thẩm giải quyết.
Các bước trên dựa trên quy định tại Khoản 1 Điều 273 và Điều 208 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015 để thực hiện.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
Anh chị em tranh chấp đất đai, giải quyết mất bao nhiêu tiền?
Theo đó do giải quyết các vụ tranh chấp đất đai theo trường hợp khởi kiện theo dân sự nên sẽ có mức phí được quy định như sau:
Mức phí dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo, trong quá trình tiến hành thủ tục xét xử đối với vấn đề này mức phí sẽ có thay đổi dựa trên mức giá đất đai tại thời điểm đó hoặc do các điều kiện về kinh tế xã hội khác ảnh hưởng.
Giá trị tài sản tranh chấp | Mức án phí |
Từ 6.000.000 đồng trở xuống. | 300.000 đồng/vụ. |
Từ 6.000.000 – 400.000.000 đồng. | 5% giá trị tài sản tranh chấp. |
Từ 400.000.000 – 800.000.000 đồng. | 20.000.000 đồng + 4% giá trị tài sản tranh chấp. |
Từ 800.000.000 – 2.000.000.000 đồng. | 36.000.000 đồng + 3% giá trị tài sản tranh chấp. |
Từ 2.000.000.000 – 4.000.000.0000 đồng | Từ 2.000.000.000 – 4.000.000.0000 đồng |
Trên 4.000.000.000 đồng. | 112.000.000 đồng + 0,1% giá trị tài sản tranh chấp |
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!