Trong bối cảnh hộ kinh doanh ngày càng phát triển, việc tuân thủ quy định pháp luật về thuế trở thành yêu cầu bắt buộc. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh vẫn chậm trễ trong việc kê khai thuế đúng hạn, dẫn đến nguy cơ bị xử phạt hành chính, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và uy tín pháp lý. Theo thống kê của Tổng cục Thuế, trong quý I gần nhất, có hàng chục nghìn trường hợp hộ kinh doanh bị xử phạt vì vi phạm nghĩa vụ thuế – đặc biệt là chậm kê khai thuế.
Bài viết do Luật Thiên Mã biên soạn sẽ cung cấp đầy đủ thông tin pháp lý, căn cứ xử phạt, mức phạt cụ thể, cũng như hướng dẫn chi tiết để hộ kinh doanh hiểu và tuân thủ đúng quy định về thuế.
Nếu bạn đang là chủ hộ kinh doanh và chưa nắm rõ nghĩa vụ kê khai thuế, hãy đặt lịch tư vấn trực tiếp với Luật Thiên Mã để được hỗ trợ chính xác và kịp thời!
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
HỘ KINH DOANH CÓ THUỘC ĐỐI TƯỢNG BẮT BUỘC THỰC HIỆN ĐĂNG KÝ THUẾ KHÔNG?
Căn cứ tại khoản 2 Điều 4 Thông tư 105/2020/TT-BTC quy định như sau:
Đối tượng đăng ký thuế
- Đối tượng đăng ký thuế bao gồm:
- a) Người nộp thuế thuộc đối tượng thực hiện đăng ký thuế thông qua cơ chế một cửa liên thông theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 30 Luật Quản lý thuế.
- b) Người nộp thuế thuộc đối tượng thực hiện đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế theo quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 30 Luật Quản lý thuế.
- Người nộp thuế thuộc đối tượng thực hiện đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế, bao gồm:
- a) Doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực bảo hiểm, kế toán, kiểm toán, luật sư, công chứng hoặc các lĩnh vực chuyên ngành khác không phải đăng ký doanh nghiệp qua cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật chuyên ngành (sau đây gọi là Tổ chức kinh tế).
…
- i) Hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả cá nhân của các nước có chung đường biên giới đất liền với Việt Nam thực hiện hoạt động mua, bán, trao đổi hàng hóa tại chợ biên giới, chợ cửa khẩu, chợ trong khu kinh tế cửa khẩu (sau đây gọi là Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh).
Cũng tại khoản 1 Điều 30 Luật Quản lý thuế 2019 có quy định rằng người nộp thuế phải thực hiện đăng ký thuế và được cơ quan thuế cấp mã số thuế trước khi bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc có phát sinh nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
Theo đó, hộ kinh doanh là đối tượng bắt buộc phải thực hiện đăng ký thuế và sẽ được cơ quan thuế cấp mã số thuế trước khi bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc có phát sinh nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
MỨC PHẠT CHẬM KÊ KHAI THUẾ HỘ KINH DOANH THEO QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH? CĂN CỨ PHÁP LÝ QUY ĐỊNH MỨC PHẠT CHẬM KÊ KHAI THUẾ HỘ KINH DOANH
Căn cứ tại Điều 10 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định mức phạt chậm đăng ký thuế như sau:
Xử phạt hành vi vi phạm về thời hạn đăng ký thuế; thông báo tạm ngừng hoạt động kinh doanh; thông báo tiếp tục kinh doanh trước thời hạn
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi đăng ký thuế; thông báo tạm ngừng hoạt động kinh doanh; thông báo tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã thông báo quá thời hạn quy định từ 01 ngày đến 10 ngày và có tình tiết giảm nhẹ.
- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
- a) Đăng ký thuế; thông báo tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã thông báo quá thời hạn quy định từ 01 ngày đến 30 ngày, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này;
- b) Thông báo tạm ngừng hoạt động kinh doanh quá thời hạn quy định, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này;
- c) Không thông báo tạm ngừng hoạt động kinh doanh.
- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với hành vi đăng ký thuế; thông báo tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã thông báo quá thời hạn quy định từ 31 đến 90 ngày.
- Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
- a) Đăng ký thuế; thông báo tiếp tục hoạt động kinh doanh trước thời hạn đã thông báo quá thời hạn quy định từ 91 ngày trở lên;
- b) Không thông báo tiếp tục hoạt động kinh doanh trước thời hạn đã thông báo nhưng không phát sinh số thuế phải nộp;
Đồng thời tại khoản 5 Điều 5 Nghị định 125/2020/NĐ-CP và khoản 4 Điều 7 Nghị định 125/2020/NĐ-CP có quy định lần lượt như sau:
Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn
…
- Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân, trừ mức phạt tiền đối với hành vi quy định tại Điều 16, Điều 17 và Điều 18 Nghị định này.
Hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả và nguyên tắc áp dụng mức phạt tiền khi xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn
…
- Nguyên tắc áp dụng mức phạt tiền
- a) Mức phạt tiền quy định tại Điều 10, 11, 12, 13, 14, 15, khoản 1, 2 Điều 19 và Chương III Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với tổ chức.
Đối với người nộp thuế là hộ gia đình, hộ kinh doanh áp dụng mức phạt tiền như đối với cá nhân.
- b) Khi xác định mức phạt tiền đối với người nộp thuế vi phạm vừa có tình tiết tăng nặng, vừa có tình tiết giảm nhẹ thì được giảm trừ tình tiết tăng nặng theo nguyên tắc một tình tiết giảm nhẹ được giảm trừ một tình tiết tăng nặng.
- c) Các tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng đã được sử dụng để xác định khung tiền phạt thì không được sử dụng khi xác định số tiền phạt cụ thể theo điểm d khoản này.
- d) Khi phạt tiền, mức phạt tiền cụ thể đối với một hành vi vi phạm thủ tục thuế, hóa đơn và hành vi tại Điều 19 Nghị định này là mức trung bình của khung phạt tiền được quy định đối với hành vi đó. Nếu có tình tiết giảm nhẹ, thì mỗi tình tiết được giảm 10% mức tiền phạt trung bình của khung tiền phạt nhưng mức phạt tiền đối với hành vi đó không được giảm quá mức tối thiểu của khung tiền phạt; nếu có tình tiết tăng nặng thì mỗi tình tiết tăng nặng được tính tăng 10% mức tiền phạt trung bình của khung tiền phạt nhưng mức phạt tiền đối với hành vi đó không được vượt quá mức tối đa của khung tiền phạt.
Như vậy, hộ kinh doanh chậm đăng ký thuế sẽ bị phạt số tiền cụ thể như sau:
– Nếu hộ kinh doanh chậm đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 01 ngày đến 10 ngày, đồng thời có tình tiết giảm nhẹ: Áp dụng hình thức phạt cảnh cáo.
– Nếu hộ kinh doanh chậm đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 01 ngày đến 30 ngày và không có tình tiết giảm nhẹ: Áp dụng hình thức phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng.
– Nếu hộ kinh doanh chậm đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 31 ngày đến 90 ngày: Áp dụng hình thức phạt tiền từ 1,5 triệu đồng đến 3 triệu đồng.
– Nếu hộ kinh doanh chậm đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 91 ngày trở lên: Áp dụng hình thức phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng.
CÁCH HẠN CHẾ VÀ PHÒNG TRÁNH BỊ PHẠT CHẬM KÊ KHAI THUẾ HỘ KINH DOANH
Để không bị xử phạt do chậm kê khai thuế, hộ kinh doanh cần chủ động xây dựng quy trình kê khai – nộp thuế một cách bài bản, đúng thời hạn. Dưới đây là những cách hiệu quả giúp phòng tránh vi phạm:
- Nắm rõ thời hạn kê khai thuế môn bài và thuế GTGT, TNCN
Thời hạn kê khai thuế môn bài thông thường là ngày 30/01 hàng năm, hoặc 10 ngày làm việc kể từ ngày cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (đối với hộ mới thành lập). Với các loại thuế khác như thuế giá trị gia tăng (GTGT) hoặc thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thời hạn nộp tờ khai là theo tháng hoặc theo quý, tùy mô hình đăng ký.
Gợi ý: Lập bảng lịch thuế và nhắc nhở định kỳ để đảm bảo không bỏ sót thời hạn kê khai.
- Chủ động cập nhật chính sách thuế mới từ cơ quan thuế
Hệ thống văn bản pháp luật thuế thường xuyên thay đổi. Hộ kinh doanh cần theo dõi các hướng dẫn từ Tổng cục Thuế, Cục Thuế địa phương, hoặc nhờ đơn vị tư vấn pháp lý cập nhật định kỳ.
Gợi ý: Sử dụng dịch vụ cảnh báo thuế định kỳ từ Luật Thiên Mã để được cập nhật nhanh chóng và chính xác.
- Thuê dịch vụ kế toán – thuế chuyên nghiệp
Đối với hộ kinh doanh không có chuyên môn kế toán, việc thuê đơn vị kế toán – thuế là giải pháp hiệu quả để giảm rủi ro kê khai sai, kê khai muộn hoặc bỏ sót nghĩa vụ thuế.
Gợi ý: Liên hệ bộ phận kế toán – thuế của Luật Thiên Mã để được hỗ trợ chuyên sâu và định kỳ.
- Lưu trữ hồ sơ thuế đầy đủ và khoa học
Hộ kinh doanh nên lưu trữ chứng từ, sổ sách, tờ khai thuế, biên lai nộp tiền một cách đầy đủ và có hệ thống. Điều này vừa giúp dễ dàng kiểm tra khi có thanh tra thuế, vừa hỗ trợ việc đối chiếu, xử lý khi phát sinh sai sót.
Gợi ý: Sử dụng phần mềm lưu trữ hoặc dịch vụ số hóa hồ sơ thuế chuyên nghiệp nếu có điều kiện.
- Thường xuyên tự kiểm tra nghĩa vụ thuế của hộ
Việc định kỳ rà soát tờ khai đã nộp, nghĩa vụ còn tồn đọng hoặc sai sót kê khai là cần thiết để xử lý kịp thời, tránh bị xử phạt do lỗi kéo dài.
Gợi ý: Luật Thiên Mã có dịch vụ “Rà soát và cập nhật hồ sơ thuế” cho hộ kinh doanh – liên hệ để được tư vấn miễn phí lần đầu.
Tóm lại, việc chủ động kê khai đúng hạn, đúng cách là trách nhiệm pháp lý và cũng là yếu tố quan trọng giúp hộ kinh doanh phát triển bền vững. Đừng để những lỗi nhỏ trong kê khai khiến bạn gánh chịu hậu quả pháp lý không đáng có.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ MỨC PHẠT CHẬM KÊ KHAI THUẾ HỘ KINH DOANH
- Hộ kinh doanh bị chậm kê khai thuế bao lâu thì bị xử phạt?
Thông thường, chậm kê khai từ 1 ngày trở lên đã có thể bị xử phạt. Tuy nhiên, mức phạt sẽ tăng dần theo số ngày chậm và bản chất vi phạm.
- Hộ kinh doanh mới thành lập có bị phạt nếu chưa kê khai thuế không?
Có. Nếu quá thời hạn kê khai ban đầu theo quy định (thường là 10 ngày kể từ ngày được cấp GPKD), hộ kinh doanh sẽ bị phạt tương ứng.
- Có thể nộp đơn xin miễn/giảm phạt khi chậm kê khai thuế không?
Trong một số trường hợp bất khả kháng có thể làm đơn kiến nghị, nhưng việc miễn/giảm là rất hạn chế và cần đủ căn cứ.
- Chậm kê khai thuế có bị xử lý hình sự không?
Không. Hành vi chậm kê khai thuế là vi phạm hành chính, không cấu thành tội phạm, trừ khi kèm theo hành vi trốn thuế có yếu tố hình sự.
- Nên làm gì khi phát hiện đã kê khai trễ hạn?
Hộ kinh doanh nên lập tức hoàn tất nghĩa vụ kê khai, nộp phạt theo quyết định cơ quan thuế và có thể nhờ đơn vị pháp lý như Luật Thiên Mã hỗ trợ lập văn bản giải trình.
Chậm kê khai thuế là lỗi phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu hộ kinh doanh nắm rõ nghĩa vụ pháp lý và thực hiện đầy đủ thủ tục. Với hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện, việc chủ động tuân thủ không chỉ giúp hộ kinh doanh tránh bị xử phạt mà còn tạo nền tảng pháp lý bền vững.
Liên hệ ngay với Luật Thiên Mã để được hỗ trợ kê khai đúng hạn và xử lý mọi tình huống về thuế một cách hiệu quả nhất!
>>> Đừng để rắc rối pháp lý làm bạn kiệt sức, hao tiền và mất cơ hội! Đặt lịch tư vấn với Luật sư ngay hôm nay – chỉ một phí nhỏ, luật sư uy tín giúp bạn xử lý nhanh gọn. Hoàn phí khi dùng thuê luật sư trọn gói sau tư vấn. Thanh toán gấp để tư vấn pháp lý tránh thiệt hại thêm!