Anh Hà (Vĩnh Phúc) có thắc mắc như sau:Chào Luật sư, tôi là Hà, nay tôi có một số thắc mắc về làm sổ đỏ đất nông nghiệp. Tôi có một mảnh đất thuộc đất nông nghiệp. Tôi muốn làm sổ đỏ thì cần điều kiện gì không? Thủ tục cấp sổ đỏ cho đất này như thế nào? Mong Luật sư tư vấn giúp tôi các quy định pháp luật về vấn đề này. Xin cảm ơn.

Khái niệm đất nông nghiệp: Đất nông nghiệp là loại đất được Nhà nước giao, cho thuê hoặc công nhận quyền sử dụng cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức để sử dụng vào các mục đích như trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, làm muối, sản xuất lâm nghiệp hoặc các hoạt động khác phục vụ sản xuất nông nghiệp theo quy định của pháp luật.

Căn cứ Khoản 1 Điều 10 Luật Đất đai năm 2024, đất nông nghiệp được phân loại như sau:

– Đất trồng cây hàng năm: Bao gồm đất trồng lúa và đất trồng các loại cây hàng năm khác.

– Đất trồng cây lâu năm: Đất sử dụng để trồng các loại cây có thời hạn sinh trưởng trên một năm.

– Đất rừng sản xuất: Đất được sử dụng để trồng rừng phục vụ mục đích sản xuất lâm nghiệp.

– Đất rừng phòng hộ: Đất được quy hoạch để trồng rừng nhằm bảo vệ môi trường, điều hòa khí hậu, chống xói mòn hoặc các mục đích phòng hộ khác.

– Đất rừng đặc dụng: Đất dùng để trồng rừng phục vụ nghiên cứu khoa học, bảo tồn đa dạng sinh học, hoặc các mục đích đặc biệt khác theo quy định.

– Đất nuôi trồng thủy sản: Đất sử dụng để nuôi trồng các loài thủy sản (bao gồm cả đất có mặt nước nội địa và đất ven biển).

– Đất làm muối: Đất được sử dụng để sản xuất muối theo phương pháp thủ công hoặc công nghiệp.

– Đất nông nghiệp khác: Bao gồm:

• Đất sử dụng để xây dựng nhà kính, nhà lưới và các công trình khác phục vụ trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất (như thủy canh, khí canh).
• Đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép.
• Đất dùng để trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản phục vụ mục đích học tập, nghiên cứu, thí nghiệm.
• Đất ươm tạo cây giống, con giống.
• Đất trồng hoa, cây cảnh và các loại cây phục vụ mục đích trang trí, thương mại.

Việc cấp sổ đỏ đối với đất nông nghiệp mà anh Hà chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) được thực hiện theo quy định tại Điều 138 Luật Đất đai năm 2024. Cụ thể, anh Hà cần đáp ứng các điều kiện sau:

– Đất đang sử dụng là đất nông nghiệp và được sử dụng trước ngày 01/7/2014 (thời điểm Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, được kế thừa trong quy định của Luật Đất đai năm 2024).

– Đất không có các giấy tờ về quyền sử dụng đất được quy định tại Điều 137 Luật Đất đai năm 2024 (tương ứng với Điều 100 của Luật Đất đai năm 2013), như giấy tờ giao đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời, hoặc các giấy tờ hợp pháp khác được cấp trước ngày 15/10/1993.

– Anh Hà phải có hộ khẩu thường trú tại địa phương nơi có đất cần cấp sổ đỏ.

– Đất đang được sử dụng để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, hoặc làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật.

– Đất được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là:

• Đã sử dụng ổn định, liên tục.
• Không có tranh chấp tại thời điểm xác nhận.

Nếu anh Hà đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên, anh Hà sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) cho đất nông nghiệp mà không phải nộp tiền sử dụng đất, theo quy định tại Khoản 2 Điều 138 Luật Đất đai năm 2024.

Để đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu tiên đối với đất nông nghiệp, anh Biên cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ theo quy định tại Điều 139 Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn hiện hành (ví dụ, Nghị định 99/2024/NĐ-CP hoặc thông tư liên quan, nếu đã được ban hành). Cụ thể, bộ hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:

– Đơn đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (theo mẫu do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành, hiện tại thường là mẫu 04a/ĐK hoặc mẫu mới nhất theo quy định).

– Một trong các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, bao gồm:

• Các giấy tờ quy định tại Điều 137 Luật Đất đai năm 2024 (tương ứng Điều 100 Luật Đất đai 2013), như giấy tờ giao đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời, giấy tờ thừa kế, tặng cho, hoặc các giấy tờ hợp pháp khác được lập trước ngày 15/10/1993.
• Trường hợp không có giấy tờ theo Điều 137, anh Biên cần cung cấp giấy tờ hoặc xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã theo Điều 138 Luật Đất đai năm 2024 (ví dụ, xác nhận sử dụng đất ổn định, không tranh chấp trước ngày 01/7/2004 hoặc 01/7/2014, tùy trường hợp).

– Chứng từ thực hiện nghĩa vụ tài chính (nếu có), bao gồm tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, hoặc các khoản phí, lệ phí khác theo quy định. Nếu anh Biên thuộc trường hợp được miễn, giảm nghĩa vụ tài chính (ví dụ, đất nông nghiệp được giao không thu tiền sử dụng đất hoặc thuộc vùng kinh tế – xã hội khó khăn), cần cung cấp giấy tờ chứng minh miễn, giảm theo quy định pháp luật.

– Giấy tờ tùy thân của anh Biên, bao gồm:

• Bản sao công chứng/chứng thực giấy chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu.
• Bản sao công chứng/chứng thực sổ hộ khẩu (hoặc giấy tờ chứng minh đăng ký thường trú, nếu cần).