Giết người trong trạng thái tinh thần kích động: Hiểu đúng để không bị đánh đồng với tội cố ý giết người
Thực tế tại Việt Nam ghi nhận nhiều trường hợp giết người không bắt nguồn từ sự chuẩn bị từ trước, mà phát sinh do mâu thuẫn gay gắt, xúc phạm danh dự hoặc hành vi trái đạo đức khiến người phạm tội rơi vào trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Theo thống kê của TAND Tối cao, khoảng 12% các vụ án giết người có dấu hiệu kích động mạnh về tâm lý trước khi gây án, đặc biệt xảy ra nhiều trong quan hệ hôn nhân, hàng xóm, tranh chấp dân sự.
Trước thực trạng đó, Luật Thiên Mã – đơn vị có chuyên môn sâu trong lĩnh vực hình sự – sẽ phân tích rõ các quy định pháp luật về hành vi giết người trong trạng thái tinh thần kích động, đồng thời giúp bạn hiểu trách nhiệm hình sự đối với trường hợp đặc biệt này.
>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!
THẾ NÀO LÀ TRẠNG THÁI TINH THẦN BỊ KÍCH ĐỘNG MẠNH?
Trạng thái tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội là trạng thái tâm lý của người đó đã không hoàn toàn làm tự chủ, tự kiềm chế, kiểm soát được hành vi của bản thân do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người phạm tội hoặc đối với người thân của người phạm tội gây ra.
Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân có thể chỉ là một hành vi cụ thể và tức thì dẫn đến trạng thái thần kinh bị kích động mạnh của người phạm tội. Đến thời điểm nào đó, khi có hành vi trái pháp luật cụ thể xảy ra thì trạng thái tinh thần của người phạm tội bị đẩy đến cao độ và người phạm tội lâm vào trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân có thể là đối với chính người phạm tội hoặc có thể là đối với người khác có quan hệ tình cảm thân thuộc với người phạm tội.
>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư tư vấn luật hình sự giỏi, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!
CẤU THÀNH TỘI PHẠM GIẾT NGƯỜI TRONG TRẠNG THÁI TINH THẦN BỊ KÍCH ĐỘNG MẠNH
Chủ thể:
Người có năng lực chịu trách nhiệm hình sự đầy đủ
Khách thể:
Tội phạm xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến tính mạng của người khác được pháp luật hình sự bảo vệ; xâm phạm đến quyền được sống của cá nhân được pháp luật bảo vệ.
Mặt chủ quan:
– Về lỗi: Người thực hiện hành vi do lỗi cố ý trực tiếp hoặc do lỗi cố ý gián tiếp.
Theo đó, theo quy định tại Bộ luật hình sự 2015 thì cố ý phạm tội trực tiếp là hành vi của người phạm tội, mà khi đó người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là rất nguy hiểm sẽ tước đoạt đi mang sống của người bị hại, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả đó xảy ra.
Còn cố ý gián tiếp là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể tước đoạt mạng sống của người bị hại, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy người phạm tội không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả đó xảy ra.
– Mục đích: Nhằm tước đoạt mạng sống của người khác.
Mặt khách quan:
– Về hành vi:
+ Là hành vi của một người giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
Trạng thái tinh thần bị kích động mạnh ở đây có thể được hiểu là trạng thái tâm lý của người đó đã không hoàn toàn làm tự chủ, tự kiềm chế, kiểm soát được hành vi của bản thân xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của người bị hại (dấu hiệu bắt buộc).
+ Hành vi giết người phải xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của chính người bị hại đối với chính người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.
Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng ở đây có thể được hiểu là các hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người phạm tội hoặc của người thân thích của họ được pháp luật bảo vệ.
– Về mặt hậu quả: Tước đoạt mạng sống của người khác.
>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!
TỘI GIẾT NGƯỜI TRONG TRẠNG THÁI TINH THẦN BỊ KÍCH ĐỘNG MẠNH BỊ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?
Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định tại Điều 125 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) với mức hình phạt như sau:
– Khung 1: Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
– Khung 2: Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Hành vi nào được coi là kích động mạnh hợp pháp để áp dụng Điều 125?
Trả lời: Là các hành vi trái pháp luật nghiêm trọng từ phía nạn nhân, như xúc phạm danh dự, hành hung, đe dọa tính mạng,… dẫn đến phản ứng tức thời và mất kiểm soát từ người phạm tội.
- Người phạm tội có cần giám định tâm thần không?
Trả lời: Trong nhiều trường hợp, giám định tâm thần hoặc giám định tâm lý là yếu tố quan trọng để xác minh trạng thái kích động, đặc biệt nếu có dấu hiệu bất ổn tâm thần.
- Gia đình bị hại yêu cầu xử lý nặng, có ảnh hưởng đến mức án không?
Trả lời: Tòa án vẫn căn cứ vào các tình tiết khách quan và định tội theo quy định pháp luật. Ý kiến bị hại là một yếu tố tham khảo, không quyết định trực tiếp mức hình phạt.
- Có thể xin giảm án nếu đã bồi thường và xin lỗi bị hại không?
Trả lời: Có. Việc khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại và thái độ thành khẩn là tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại Điều 51 Bộ luật Hình sự.
- Nếu có người khác kích động người phạm tội thì có liên đới không?
Trả lời: Nếu có người khác xúi giục, hỗ trợ hoặc đồng phạm, thì những người đó cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo vai trò tương ứng trong vụ án.
Hành vi giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là tình huống đặc biệt được pháp luật xem xét giảm nhẹ hình phạt, tuy nhiên vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc áp dụng đúng điều luật phụ thuộc vào đánh giá khách quan của cơ quan tố tụng và hồ sơ chứng cứ cụ thể.
Nếu bạn hoặc người thân liên quan đến vụ việc có tính chất tương tự, hãy đặt lịch tư vấn tại Luật Thiên Mã ngay hôm nay để được bảo vệ quyền lợi sớm nhất.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
