Trong thời gian gần đây, nhiều vụ việc vứt bỏ con mới đẻ liên tiếp bị phát hiện tại các bệnh viện, khu dân cư và nơi công cộng, khiến dư luận không khỏi phẫn nộ và đau lòng. Đây không còn là hiện tượng cá biệt mà đã trở thành một vấn đề xã hội nhức nhối, đặc biệt trong bối cảnh một số người mẹ trẻ thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và xã hội.
Theo thống kê mới nhất từ Bộ Công an, trung bình mỗi năm ghi nhận hàng chục trường hợp trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, trong đó không ít vụ dẫn đến hậu quả thương tâm.
Với vai trò là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu, Luật Thiên Mã sẽ phân tích toàn diện quy định hiện hành liên quan đến hành vi này: từ việc xác định vứt bỏ con mới đẻ là tội gì, cho đến cách pháp luật quy định và xử lý cụ thể các trường hợp có liên quan.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
VỨT BỎ CON MỚI ĐẺ LÀ TỘI GÌ? CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH TỘI VỨT BỎ CON MỚI ĐẺ
Điều 124 Bộ luật hình sự 2015 quy định như sau:
“Điều 124. Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ
- Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”
Như vậy: Căn cứ quy định trên đây thì có thể xác định cấu thành tội phạm của Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ cụ thể như sau:
- Về mặt khách quan của tội phạm:
- Đối với trường hợp giết con mới đẻ
– Về hành vi: Người mẹ chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt có hành vi cố tình giết con mới đẻ.
Hành vi giết con mới đẻ có thể được thực hiện thông qua các hình thức bóp mũi, bóp cổ cho ngạt thở,…; hoặc không cho con bú dẫn đến đứa trẻ chết,…
– Về mặt hậu quả: Tước đoạt mạng sống của con mới đẻ.
- Đối với trường hợp vứt bỏ con mới đẻ:
– Về hành vi: Người mẹ chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt có hành vi cố tình vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết.
Hành vi vứt bỏ con mới đẻ có thể được thể hiện thông qua việc vứt con ngoài cổng chùa, vứt con vào thùng rác, ngoài đường phố,…
– Về mặt hậu quả: Làm chết con mới đẻ là hậu quả bắt buộc.
- Về mặt chủ quan của tội phạm:
– Về lỗi: Người thực hiện hành vi do lỗi cố ý trực tiếp hoặc do lỗi cố ý gián tiếp.
Theo đó, theo quy định tại Bộ luật hình sự 2015 thì cố ý phạm tội trực tiếp là hành vi của người phạm tội, mà khi đó người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là rất nguy hiểm sẽ tước đoạt đi mang sống của đứa trẻ, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả đó xảy ra.
Còn cố ý gián tiếp là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể dẫn đến cái chết cho con mới đẻ, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy người phạm tội không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả đó xảy ra.
– Mục đích: Nhằm tước đoạt mạng sống của con mới đẻ hoặc bỏ mặt cho hậu quả đó xảy ra đối với con mới dẻ (đối với trường hợp vứt con mới đẻ)
- Mặt khách thể của tội phạm:
– Tội phạm xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến tính mạng của người khác được pháp luật hình sự bảo vệ; xâm phạm đến quyền được sống của cá nhân được pháp luật bảo vệ.
– Đối tượng tác động ở đây là con được sinh ra trong 07 ngày tuổi.
- Về mặt chủ thể của tội phạm:
Chủ thể của tội phạm giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ là chủ thể đặt biệt. Ở đây chính là người mẹ có năng lực chịu trách nhiệm hình sự đầy đủ (nếu người cha có hành vi trên thì có thể bị truy cứu trách nhiệm về tội giết người) chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư hình sự uy tín kinh nghiệm bào chữa giỏi, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
MỨC PHẠT ĐỐI VỚI HÀNH VI VỨT BỎ CON MỚI ĐẺ
Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ gồm có 02 khung hình phạt:
+ Khung 1: Phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm: Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi.
+ Khung 2: Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm: Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết.
Lưu ý: Người quan hệ bất chính với người phụ nữ có thai và sinh con. Sau đó đã ép buộc người phụ nữ giết con mình mới đẻ hoặc 01 người vì một lý do nào đó mà ép buộc người mẹ giết con mình mới đẻ thì đồng phạm về tội giết con mới đẻ.
Nếu người nào ép buộc người mẹ giết con mình mới đẻ nhưng người mẹ này không chịu thực hiện, nên người đó đã có hành vi tự mình giết đứa trẻ thì phạm tội giết người (Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017).
Ví dụ: Chị A mang thai ngoài ý muốn và giấu việc mang thai của mình. Khi sinh con, do lo sợ bị gia đình phản ứng nên chị A đã giết chết đứa trẻ sơ sinh ngay sau khi đẻ và vứt xác đứa bé vào thùng rác.
Trong trường hợp này, hành vi của chị A đã cấu thành tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ, với các yếu tố:
– Chủ thể: Chị A là người phụ nữ vừa sinh con, có năng lực trách nhiệm hình sự.
– Khách thể: Sinh mạng của đứa trẻ sơ sinh.
– Mặt khách quan: Chị A đã giết chết đứa trẻ sơ sinh sau khi đẻ. Hậu quả là làm chết trẻ sơ sinh. Có nhân quan hệ nhân quả giữa việc giết chết và cái chết của đứa trẻ.
– Mặt chủ quan: Chị A có lỗi cố ý trực tiếp, vì lo sợ bị gia đình phản ứng nên đã giết con.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Nếu cha hoặc ông bà là người bỏ rơi trẻ sơ sinh thì bị xử lý thế nào?
→ Những người không phải mẹ ruột sẽ không được áp dụng tội giết con mới đẻ theo Điều 124 mà có thể bị xử lý theo các tội danh nghiêm trọng khác như giết người, bỏ rơi người khác…
- Vứt bỏ con nhưng đứa bé được cứu sống thì có bị truy cứu hình sự không?
→ Có. Dù hậu quả không xảy ra nhưng hành vi vẫn có dấu hiệu phạm tội và có thể bị xử lý theo ý chí phạm tội chưa đạt hoặc hành vi nguy hiểm cho xã hội.
- Trẻ em bị bỏ rơi có được pháp luật bảo vệ và hỗ trợ gì không?
→ Có. Theo Luật Trẻ em và các văn bản liên quan, các trường hợp trẻ bị bỏ rơi sẽ được bảo vệ khẩn cấp, đưa vào cơ sở chăm sóc xã hội và hưởng trợ cấp trẻ em đặc biệt.
- Mẹ trẻ chưa đủ 18 tuổi mà bỏ con mới sinh thì xử lý ra sao?
→ Nếu có dấu hiệu phạm tội, người mẹ vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tuy nhiên tòa án sẽ xem xét yếu tố tuổi vị thành niên để áp dụng hình phạt phù hợp và nhân đạo.
- Có thể miễn trách nhiệm hình sự trong trường hợp nào?
→ Trường hợp người mẹ mắc bệnh lý tâm thần, trầm cảm sau sinh nặng, bị ép buộc hoặc đe dọa nghiêm trọng, luật sư có thể làm đơn xin miễn hoặc giảm trách nhiệm hình sự nếu có đủ chứng cứ.
Hành vi vứt bỏ con mới đẻ không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn vi phạm nghiêm trọng pháp luật hình sự. Tuy nhiên, cần nhìn nhận khách quan trong từng trường hợp để có giải pháp xử lý hợp tình, hợp lý. Bạn hoặc người thân đang vướng vào tình huống này? Đừng hành động một mình! Hãy để Luật Thiên Mã đồng hành, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn ngay hôm nay!
>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!
