Giao dịch mua bán xe qua ủy quyền ngày càng phổ biến – nhưng không ít rủi ro

Trong bối cảnh xã hội ngày càng bận rộn, nhu cầu ủy quyền mua bán xe đang trở nên phổ biến, đặc biệt trong các trường hợp chủ xe không thể trực tiếp thực hiện thủ tục mua – bán – sang tên xe tại cơ quan công an hoặc phòng công chứng. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn nhầm lẫn giữa “ủy quyền sử dụng xe” và “ủy quyền mua bán xe”, dẫn đến hệ lụy pháp lý nghiêm trọng.

Thống kê từ các vụ tranh chấp dân sự tại TAND TP.HCM cho thấy, trong 10 hồ sơ tranh chấp tài sản là ô tô, xe máy, có đến 4 vụ phát sinh từ việc ký giấy ủy quyền không rõ nội dung hoặc vượt quá thẩm quyền. Bài viết dưới đây do Luật Thiên Mã thực hiện sẽ giúp bạn đọc hiểu đúng khái niệm, điều kiện, rủi ro và cách xử lý khi thực hiện ký ủy quyền mua bán xe – từ đó đảm bảo quyền lợi pháp lý cho cả bên ủy quyền và bên nhận ủy quyền.

>>> Đừng chần chừ, giải pháp pháp lý tốt nhất từ luật sư đang chờ bạn – đặt lịch tư vấn ngay hôm nay!

Đặt lịch tư vấn

ỦY QUYỀN MUA BÁN XE MÁY, XE Ô TÔ CÓ ĐƯỢC KHÔNG?

Căn cứ theo quy định tại Điều 562 Bộ luật Dân sự năm 2015, hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên nhận ủy quyền sẽ nhân danh, thay mặt bên ủy quyền để thực hiện công việc cho bên ủy quyền. Việc ủy quyền có thể trả thù lao hoặc không tùy vào thỏa thuận giữa các bên.

Vì mua bán là một giao dịch dân sự nên chiếu theo quy định trên, nếu một trong các bên không có đủ điều kiện để trực tiếp tham gia ký kết hợp đồng mua bán xe thì hoàn toàn có thể ủy quyền mua bán xe cho người khác thực hiện thay.

Lưu ý:

Pháp luật hiện nay không có yêu cầu cụ thể về giấy ủy quyền mà chỉ quy định về việc ủy quyền thông qua hợp đồng. Tuy nhiên tại các văn bản pháp luật khác vẫn có quy định về giấy ủy quyền, ví dụ như tại Điều 107 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 có quy định về ủy quyền đại diện trong các thủ tục liên quan đến quyền sở hữu công nghiệp.

Qua đó có thể thấy, giấy ủy quyền có giá trị pháp lý tương tự như hợp đồng ủy quyền. Vậy nên đối với trường hợp ủy quyền thực hiện mua bán xe, bạn có thể thực hiện dưới hình thức hợp đồng ủy quyền hoặc giấy ủy quyền.

HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN/GIẤY ỦY QUYỀN MUA BÁN XE CÓ PHẢI CÔNG CHỨNG KHÔNG?

Pháp luật hiện nay không có quy định cụ thể nào về việc yêu cầu phải công chứng hợp đồng ủy quyền.

Tại Luật Công chứng 2014 cũng chỉ có các lưu ý khi thực hiện thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền mà không có bất kỳ nội dung nào bắt buộc người dân cần phải công chứng giấy ủy quyền/hợp đồng ủy quyền nói chung hay ủy quyền mua bán xe nói riêng.

Mặc dù không bắt buộc, tuy nhiên việc công chứng giấy ủy quyền/hợp đồng ủy quyền được xem là cần thiết nhằm giảm thiểu những vấn đề tranh chấp xảy ra khi thực hiện công việc theo ủy quyền.

MUA BÁN XE BẰNG HỢP ĐỒNG ỦY QUYỀN ĐƯỢC KHÔNG?

Căn cứ theo các quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng ủy quyền và hợp đồng mua bán có bản chất hoàn toàn khác nhau, cụ thể:

Từ những căn cứ trên cho thấy, việc mua bán xe bằng hợp đồng ủy quyền là không phù hợp với quy định pháp luật mặc dù phạm vi ủy quyền trong hợp đồng có thể là cho phép người được ủy quyền có quyền chiếm hữu, sử dụng hay định đoạt tài sản tương tự như quyền sở hữu của người ủy quyền.

RỦI RO KHI KÝ ỦY QUYỀN MUA BÁN XE THAY VÌ SANG TÊN

Việc không sang tên xe mà chỉ làm hợp đồng ủy quyền khi mua xe có thể tiềm ẩn một số rủi ro phát sinh như sau:

Không thể tiến hành thủ tục đăng ký sang tên xe

Trên thực tế, người mua luôn mong muốn mình được đứng tên chủ sở hữu đối với tài sản của mình. Tuy nhiên, nếu các bên mua bán xe thông qua hợp đồng ủy quyền mà không có hợp đồng mua bán thì bên mua sẽ không thể làm thủ tục sang tên xe vì hợp đồng ủy quyền không được công nhận là chứng từ chuyển quyền sở hữu tài sản (*).

(*) Các giấy tờ được công nhận là chứng từ chuyển quyền sở hữu xe được quy định tại Khoản 2 Điều 12 Thông tư 79/2024/TT-BCA, bao gồm:

• Chứng từ tài chính của xe;
• Giấy tờ mua bán, trao đổi, tặng cho, để thừa kế xe (hợp đồng, văn bản thừa kế, quyết định).

Quyền của bên mua xe bị hạn chế trong phạm vi hợp đồng ủy quyền

Như những nội dung đã đề cập ở trên, mặc dù bên mua xe đã được ủy quyền để sử dụng, quản lý xe nhưng trên thực tế, bên bán xe vẫn là chủ sở hữu (đứng tên xe trên giấy tờ). Vì vậy, quyền lợi của bên mua (bên được ủy quyền) sẽ bị hạn chế trong phạm vi ủy quyền, cụ thể:

• Bên mua không thể làm thủ tục chuyển nhượng, tặng cho người khác hoặc chỉ thực hiện được khi có sự đồng ý của người ủy quyền (bên bán xe);
• Bên bán có thể ký kết hợp đồng ủy quyền cùng lúc với nhiều người hay bán chiếc xe đó cùng lúc cho nhiều đối tượng khác nhau;
• Trường hợp ủy quyền không thù lao thì bên bán (bên ủy quyền) có quyền chấm dứt hợp đồng bất cứ lúc nào với bên được ủy quyền (bên mua) sau khi đã báo trước một khoảng thời gian hợp lý theo quy định.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Giấy ủy quyền mua bán xe có giá trị sang tên không?

Không. Bạn vẫn phải làm hợp đồng mua bán và nộp hồ sơ sang tên tại cơ quan công an để hoàn tất chuyển quyền sở hữu.

2. Có thể dùng giấy ủy quyền viết tay để mua bán xe không?

Không hợp lệ. Chỉ giấy ủy quyền có công chứng hoặc chứng thực mới được pháp luật công nhận.

3. Giấy ủy quyền hết hạn thì giao dịch có bị vô hiệu không?

Có. Khi giấy ủy quyền hết hạn hoặc bị hủy, người được ủy quyền không còn quyền thay mặt thực hiện bất kỳ giao dịch nào.

4. Bên mua có quyền đơn phương hủy giấy ủy quyền không?

Không. Chỉ bên ủy quyền (người lập giấy) mới có quyền đơn phương hủy nếu không có thỏa thuận khác.

5. Có thể ủy quyền mua bán xe cho người không trong gia đình không?

Được, miễn người đó có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và văn bản ủy quyền hợp lệ.

Việc ủy quyền mua bán xe là giải pháp linh hoạt, hợp pháp nếu thực hiện đúng trình tự, hình thức và nội dung theo quy định. Tuy nhiên, do liên quan đến tài sản lớn và quyền sở hữu, nếu chỉ “ký giấy ủy quyền mua bán xe” mà không tiến hành sang tên hợp pháp, rủi ro tranh chấp là rất cao.

>>> Đặt lịch ngay để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư hàng đầu, giúp bạn giải quyết mọi khó khăn pháp lý một cách hiệu quả!

Đặt lịch tư vấn