Tội cưỡng dâm: Thực trạng đáng báo động trong xã hội hiện nay
Theo thống kê của Tổng cục Thống kê và Bộ Công an, mỗi năm Việt Nam ghi nhận hàng trăm vụ việc liên quan đến hành vi cưỡng dâm, trong đó nhiều vụ việc nghiêm trọng liên quan đến người chưa thành niên hoặc người không có khả năng tự vệ. Sự gia tăng của loại tội phạm này đang đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường phổ biến pháp luật.
Luật Thiên Mã là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực hình sự, đã hỗ trợ xử lý thành công nhiều vụ án nhạy cảm liên quan đến tội cưỡng dâm. Bài viết dưới đây được xây dựng trên nền tảng thực tiễn hành nghề và quy định pháp luật mới nhất hiện hành.
Bạn cần tư vấn chi tiết về trường hợp cụ thể? Đừng ngần ngại đặt lịch với Luật sư của Luật Thiên Mã để được hỗ trợ ngay.
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
TỘI CƯỠNG DÂM THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT LÀ GÌ? DẤU HIỆU NHẬN BIẾT TỘI PHẠM CƯỠNG DÂM
Tại Điều 143 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định cụ thể cưỡng dâm là hành vi dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mìn h hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
Ngoài ra, cưỡng dâm là một trong các hành vi quan hệ tình dục, được hướng dẫn tại Nghị quyết 06/2019/NQ-HDTP về hướng dẫn áp dụng quy định tại các Điều 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147 của Bộ luật Hình sự và việc xét xử vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi do Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành ngày 01/10/2019.
Dấu hiệu nhận biết tội phạm cưỡng dâm
Để nhận biết tội cưỡng dâm thì cần phân tích cấu thành tội phạm cưỡng dâm qua các yếu tố như sau:
– Chủ thể: Là người đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên.
– Khách thể: Xâm phạm đến nhân phẩm, danh dự, tính mạng, sức khỏe của nạn nhân
Đối tượng tác động là con người bao gồm cả nam và nữ và người không rõ ràng về giới tính.
– Mặc khách quan: là hành vi của một người dùng mọi thủ đoạn (lừa phỉnh, mua chuộc, dụ dỗ, đe dọa hoặc bằng tình cảm, bằng tiền bạc, có khi chỉ là một lời hứa…) khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu với mình.
Nạn nhân là người lệ thuộc người phạm tội về kinh tế, công tác, về tôn giáo, về các mối quan hệ khác.
Ví dụ: chủ nợ với con nợ, thầy giáo với sinh viên, thủ trưởng với nhân viên của mình…
– Đối với tội cưỡng dâm, hành vi giao cấu với nạn nhân không chỉ là dấu hiệu khách quan của tội phạm mà nó là dấu hiệu bắt buộc.
– Mặc chủ quan: Lỗi cố ý.
HÀNH VI NÀO BỊ COI LÀ PHẠM TỘI CƯỠNG DÂM?
Theo quy định tại Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), tội cưỡng dâm là hành vi dùng thủ đoạn khiến nạn nhân không thể chống cự để thực hiện hành vi giao cấu trái ý muốn. Khác với tội hiếp dâm, cưỡng dâm không cần sử dụng vũ lực trực tiếp mà thường dựa trên các yếu tố tâm lý, sự lệ thuộc hoặc sức ép xã hội.
Những hành vi phổ biến có thể cấu thành tội cưỡng dâm bao gồm:
- Lợi dụng địa vị, quan hệ lệ thuộc (sếp ép nhân viên, thầy giáo ép học sinh…) để buộc người khác quan hệ tình dục trái ý muốn;
- Uy hiếp tinh thần (đe dọa tiết lộ bí mật, đe dọa mất việc, mất học bổng…);
- Lợi dụng người không có khả năng tự vệ như đang say rượu, bị bệnh tâm thần, hoặc đang trong tình trạng không tỉnh táo;
- Dùng thủ đoạn dụ dỗ, lừa dối làm cho nạn nhân không nhận thức được hành vi giao cấu đang diễn ra hoặc không thể phản kháng.
Tất cả những hành vi trên, nếu đủ các dấu hiệu về mặt chủ thể – khách thể – mặt khách quan – mặt chủ quan theo quy định pháp luật, đều có thể bị xử lý hình sự về tội cưỡng dâm.
Ngoài ra, nếu nạn nhân là người chưa đủ 18 tuổi, người có bệnh lý tâm thần, hoặc người khuyết tật nặng, hình phạt sẽ bị tăng nặng theo mức khung hình phạt tội cưỡng dâm được quy định trong luật.
KHUNG HÌNH PHẠT TỘI CƯỠNG DÂM THEO PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH
Theo Điều 143 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định về khung hình phạt đối với tội cưỡng dâm như sau:
– Khung cơ bản: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
– Khung 2: Phạt tù từ 03 năm đến 10 năm khi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Nhiều người cưỡng dâm một người;
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Đối với 02 người trở lên;
+ Có tính chất loạn luân;
+ Làm nạn nhân có thai;
+ Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
+ Tái phạm nguy hiểm.
– Khung 3: Phạt tù từ 10 năm đến 18 năm khi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
+ Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
+ Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
Trường hợp cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều 143 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.
Đồng thời, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Cưỡng dâm có bắt buộc phải có dấu hiệu giao cấu không?
Không. Chỉ cần có hành vi ép buộc nhằm mục đích giao cấu trái ý muốn đã đủ yếu tố cấu thành tội, kể cả khi chưa thực hiện thành công.
- Có thể bãi nại trong tội cưỡng dâm không?
Tội cưỡng dâm không phải tội khởi tố theo yêu cầu người bị hại nếu thuộc nhóm nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, bãi nại có thể được xem xét như tình tiết giảm nhẹ.
- Người dưới 18 tuổi ép buộc bạn gái quan hệ có phạm tội cưỡng dâm không?
Có thể có, nếu đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và hành vi đủ yếu tố cấu thành tội danh.
- Bị đe dọa công việc, đuổi học để quan hệ thì có phải cưỡng dâm?
Có. Việc lợi dụng vị thế, uy hiếp tinh thần để giao cấu trái ý muốn chính là một dạng hành vi cưỡng dâm.
- Cưỡng dâm mà quay clip lại có bị xử lý thêm tội không?
Có thể. Ngoài tội cưỡng dâm, hành vi này có thể bị truy cứu thêm về tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy hoặc xâm phạm đời tư.
Việc hiểu rõ tội cưỡng dâm và cách xử lý đúng pháp luật là vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải tình huống này, hãy chủ động tìm đến Luật sư hình sự chuyên sâu để được bảo vệ tốt nhất.
Luật Thiên Mã – Đồng hành pháp lý tin cậy, hỗ trợ tư vấn 1:1 mọi vấn đề về tội cưỡng dâm. Đặt lịch ngay hôm nay để được hỗ trợ chuyên sâu.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
