Trong thực tế, không phải ai cũng muốn hoặc có thể nhận phần tài sản mà người thân để lại. Một số người muốn nhường lại phần thừa kế cho cha mẹ, anh chị em, hoặc tránh gánh nặng thuế – nợ – nghĩa vụ tài sản đi kèm.
Lúc này, việc từ chối nhận di sản thừa kế đúng pháp luật là cách hợp lý để đảm bảo quyền lựa chọn của cá nhân mà vẫn tuân thủ quy định của Bộ luật Dân sự.
Theo thống kê của Bộ Tư pháp giai đoạn 2022–2024, mỗi năm có trên 18.000 hồ sơ trong “thủ tục từ chối thừa kế” được công chứng, trong đó 60% nhằm nhường quyền thừa kế lại cho người thân trực hệ.
Giai đoạn 2025–2030, cùng với xu hướng minh bạch hóa tài sản gia đình và lập di chúc sớm, thủ tục này được dự báo sẽ tăng mạnh, đặc biệt trong các gia đình nhiều người thừa kế hoặc có tài sản giá trị lớn.
👉 Luật Thiên Mã – đơn vị chuyên tư vấn thừa kế, di chúc, tranh chấp tài sản – cung cấp trọn gói dịch vụ:
- Tư vấn quyền và thủ tục từ chối nhận di sản hợp pháp;
- Soạn đơn từ chối nhận di sản đúng mẫu, hợp pháp;
- Công chứng, nộp và lưu hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền;
- Tư vấn chia lại phần di sản sau khi có người từ chối.
>>> Hãy để các luật sư chuyên về thừa kế của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa! Đặt lịch tư vấn
Căn cứ pháp lý về quyền từ chối nhận di sản thừa kế
Căn cứ Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, quy định rõ:
“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.”
📘 Như vậy, việc từ chối nhận di sản là quyền hợp pháp của người thừa kế, nhưng phải được thể hiện rõ ràng, tự nguyện và bằng văn bản hợp lệ.
Khi nào được quyền từ chối nhận di sản thừa kế?
Người thừa kế có thể từ chối nhận di sản trong các trường hợp:
- Không có nhu cầu nhận tài sản (ví dụ: nhà, đất, cổ phần, tiền mặt).
- Muốn nhường phần thừa kế cho người khác trong cùng hàng thừa kế.
- Không muốn gánh nghĩa vụ tài chính hoặc khoản nợ mà người chết để lại.
- Có mâu thuẫn, tranh chấp hoặc rủi ro pháp lý liên quan đến di sản.
- Muốn giữ quan hệ gia đình hòa thuận, tránh xung đột khi chia tài sản.
⚖️ Lưu ý: Người bị truất quyền thừa kế hoặc từ chối không hợp lệ sẽ mất quyền yêu cầu chia di sản sau này.
Thời hạn được phép từ chối nhận di sản thừa kế
Theo khoản 2 Điều 620 BLDS 2015,
“Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện bằng văn bản và gửi đến người quản lý di sản, người thừa kế khác hoặc cơ quan có thẩm quyền trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày mở thừa kế.”
➡️ Thời điểm mở thừa kế là ngày người có tài sản chết (Điều 611 BLDS 2015).
Hết thời hạn 6 tháng, nếu người thừa kế không có văn bản từ chối, được xem là đồng ý nhận phần di sản đó.
>>> Đặt lịch ngay để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư chuyên về thừa kế hàng đầu, giúp bạn giải quyết mọi khó khăn pháp lý một cách hiệu quả! Đặt lịch tư vấn
Hồ sơ và thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế
Hồ sơ cần chuẩn bị
| STT | Thành phần hồ sơ | Ghi chú |
|---|---|---|
| 1 | Đơn từ chối nhận di sản thừa kế (theo mẫu) | Ghi rõ lý do và cam kết tự nguyện |
| 2 | CMND/CCCD và sổ hộ khẩu của người từ chối | Bản sao công chứng |
| 3 | Giấy chứng tử của người để lại di sản | Xác định thời điểm mở thừa kế |
| 4 | Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế | Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, đăng ký kết hôn… |
| 5 | Giấy tờ về di sản | Sổ đỏ, sổ tiết kiệm, cổ phần, giấy đăng ký xe… |
| 6 | Giấy ủy quyền (nếu có) | Nếu ủy quyền cho luật sư hoặc người khác nộp hồ sơ |
Quy trình thực hiện
Bước 1. Chuẩn bị và lập đơn từ chối nhận di sản
- Người thừa kế tự viết hoặc nhờ Luật sư Thiên Mã soạn mẫu chuẩn hợp pháp.
- Nội dung phải có: họ tên, ngày tháng năm sinh, quan hệ với người chết, phần di sản được hưởng, và lý do từ chối.
Bước 2. Công chứng hoặc chứng thực đơn từ chối
- Thực hiện tại Phòng công chứng hoặc UBND xã/phường nơi cư trú.
- Tất cả người từ chối phải ký trực tiếp trước mặt công chứng viên.
Bước 3. Gửi đơn đến người quản lý di sản hoặc cơ quan có thẩm quyền
- Nếu có người được chỉ định quản lý di sản → gửi trực tiếp.
- Nếu không → nộp tại Phòng công chứng nơi công chứng di chúc hoặc Tòa án (nếu đang có tranh chấp).
Bước 4. Cập nhật phần di sản bị từ chối
- Phần này sẽ được chia lại cho những người thừa kế còn lại theo di chúc hoặc pháp luật.
- Luật Thiên Mã hỗ trợ cập nhật lại văn bản khai nhận, phân chia di sản và hồ sơ sang tên tài sản.
>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa! Đặt lịch tư vấn
Lưu ý quan trọng khi từ chối nhận di sản thừa kế
- Không được từ chối để trốn nợ hoặc nghĩa vụ tài sản – hành vi này bị coi là vô hiệu.
- Không thể rút lại sau khi đã nộp đơn từ chối hợp pháp.
- Phải từ chối toàn bộ phần được hưởng, không được chọn chỉ nhận một phần.
- Người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi chỉ được từ chối thông qua người giám hộ hợp pháp và phải có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền.
- Đơn từ chối bằng miệng hoặc viết tay không công chứng không có giá trị pháp lý.
📘 Luật Thiên Mã thường gặp nhiều trường hợp khách hàng viết tay “giấy từ chối” nhưng không công chứng – sau này bị Tòa tuyên vô hiệu, gây mất quyền lợi cho người khác.
Ví dụ thực tế về việc từ chối nhận di sản thừa kế
Tình huống 1: Bà A qua đời để lại căn nhà 5 tỷ cho chồng và 2 con. Con trai cả đang sống ở nước ngoài làm đơn từ chối nhận di sản để nhường phần của mình cho em gái → phần này được chia lại theo pháp luật hoặc theo nguyện vọng các bên.
Tình huống 2: Ông B mất, để lại khoản nợ lớn hơn tài sản → người con trai làm đơn từ chối nhận di sản hợp pháp để không phải chịu nghĩa vụ trả nợ thay cha.
Dịch vụ hỗ trợ “Từ chối nhận di sản thừa kế” tại Luật Thiên Mã
Gói dịch vụ trọn gói bao gồm:
- Soạn Đơn từ chối nhận di sản thừa kế đúng quy định;
- Tư vấn pháp lý về quyền và nghĩa vụ của người từ chối;
- Công chứng, nộp và lưu hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền;
- Hỗ trợ chia lại phần di sản còn lại và cập nhật hồ sơ tài sản;
- Đại diện tranh tụng tại Tòa án nếu có tranh chấp phát sinh.
🎯 Cam kết:
- Xử lý nhanh – đúng luật – bảo mật tuyệt đối.
- Luật sư thừa kế 15+ năm kinh nghiệm.
- Phục vụ toàn quốc, trực tuyến hoặc trực tiếp.
>>> Đừng chần chừ, giải pháp pháp lý tốt nhất từ luật sư đang chờ bạn – đặt lịch tư vấn ngay hôm nay! Đặt lịch tư vấn
Câu hỏi thường gặp trong thủ tục từ chối tài sản thừa kế (FAQ)
1️⃣ Từ chối nhận di sản có phải đóng thuế không? → Không. Người từ chối không phát sinh nghĩa vụ thuế, phí thừa kế.
2️⃣ Có thể từ chối chỉ một phần di sản không? → Không. Phải từ chối toàn bộ phần được hưởng.
3️⃣ Từ chối sau 6 tháng có được chấp nhận không? → Không. Quá thời hạn 6 tháng kể từ ngày mở thừa kế, việc từ chối không còn hiệu lực.
4️⃣ Có thể ủy quyền cho người khác làm thủ tục từ chối không? → Có, nhưng phải lập văn bản ủy quyền công chứng.
5️⃣ Luật Thiên Mã có thể đại diện làm thủ tục không? → Có. Luật Thiên Mã hỗ trợ soạn, công chứng, nộp và chia lại di sản trọn gói.
Kết luận từ Luật sư thừa kế Luật Thiên Mã
Việc từ chối nhận di sản thừa kế là quyền hợp pháp của người thừa kế, nhưng chỉ có hiệu lực khi thực hiện đúng quy định, đúng thời hạn và được công chứng hợp pháp. Nếu bạn đang cần từ chối phần di sản, muốn nhường cho người khác, hoặc tránh nghĩa vụ tài sản, hãy để Luật Thiên Mã hỗ trợ – đảm bảo đúng luật, nhanh gọn, bảo vệ quyền lợi của mọi bên.
💬 Đặt lịch tư vấn tại form Đặt lịch tư vấn Hoặc gọi 1900.7495 để được tư vấn trước!
– Luật sư thừa kế Thiên Mã đồng hành trọn quy trình pháp lý.
