Tính đến năm 2024, theo thống kê của Bộ Tư pháp, mỗi năm có hàng nghìn trường hợp người chấp hành xong án phạt tù mong muốn được xóa án tích để tái hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, không ít người dân vẫn mơ hồ về thời điểm và điều kiện cụ thể được xóa án tích.
Bài viết dưới đây do Luật Thiên Mã biên soạn sẽ cung cấp thông tin pháp lý đầy đủ, dễ hiểu về khi nào được xóa án tích, kèm theo hướng dẫn thủ tục xóa án tích và giải đáp rõ ràng điều kiện xóa án tích theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành.
Bạn đang thắc mắc về hồ sơ và quy trình cụ thể? Hãy để Luật Thiên Mã hỗ trợ tư vấn miễn phí – Đặt lịch ngay hôm nay!
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
THẾ NÀO LÀ XÓA ÁN TÍCH?
Người bị kết án về hành vi phạm tội theo quy định của Bộ luật Hình sự, sau khi chấp hành xong hình phạt tù và trải qua thời gian thử thách thì được xóa án tích.
Theo khoản 1 Điều 69 Bộ luật Hình sự, người được xóa án tích thì coi như chưa bị kết án.
KHI NÀO ĐƯỢC XÓA ÁN TÍCH? – CÁC THỜI ĐIỂM ĐƯỢC PHÉP XÓA ÁN TÍCH
Theo quy định của Bộ luật Hình sự, có 03 trường hợp được xóa án tích gồm:
– Đương nhiên được xóa án tích
– Xóa án tích theo quyết định của Tòa án
– Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt.
2.1 Đương nhiên được xóa án tích
Theo Điều 70 Bộ luật Hình sự, các trường hợp đủ điều kiện đương nhiên được xóa án tích gồm:
– Người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 70 Bộ luật Hình sự.
– Người bị kết án được xóa án tích trong trường hợp từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
+ 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
+ 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
+ 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại các điểm a, b và c khoản 2 Điều 70 Bộ luật Hình sự thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
– Người bị kết án được xóa án tích, trong trường hợp từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 Bộ luật Hình sự .
2.2 Xóa án tích theo quyết định của Tòa án
Theo Điều 71 Bộ luật Hình sự , các trường hợp đủ điều kiện xóa án tích theo quyết định của Toà án gồm:
– Xóa án tích theo quyết định của Toà án được áp dụng với người bị kết án về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 71 Bộ luật Hình sự.
Tòa án quyết định việc xóa án tích đối với những người đã bị kết án về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự , căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật, thái độ lao động của người bị kết án.
– Người bị kết án được Tòa án quyết định xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
+ 03 năm trong trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm;
+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
+ 07 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại điểm a khoản 2 Điều 71 Bộ luật Hình sự thì thời hạn được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
– Người bị kết án được Tòa án quyết định xóa án tích, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 71 Bộ luật Hình sự .
– Người bị Tòa án bác đơn xin xóa án tích lần đầu, thì sau 01 năm mới được xin xóa án tích; nếu bị bác đơn lần thứ hai trở đi, thì sau 02 năm mới được xin xóa án tích.
2.3 Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt
Trong trường hợp người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì Tòa án quyết định việc xóa án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 và khoản 2 Điều 71 của Bộ luật Hình sự.
>>> Đừng chần chừ, giải pháp pháp lý tốt nhất từ luật sư đang chờ bạn – đặt lịch tư vấn ngay hôm nay!
CÁC TRƯỜNG HỢP XÓA ÁN TÍCH VỚI NGƯỜI PHẠM TỘI DƯỚI 18
– Người dưới 18 tuổi bị kết án được coi là không có án tích, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi;
+ Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý;
+ Người bị áp dụng biện pháp tư pháp quy định tại Mục 3 Chương XII Bộ luật Hình sự .
– Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thì đương nhiên xóa án tích nếu trong thời hạn 03 năm tính từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.
THỦ TỤC XÓA ÁN TÍCH – HƯỚNG DẪN NỘP HỒ SƠ ĐÚNG CHUẨN
4.1 Thủ tục xóa án tích trong trường hợp đương nhiên được xóa án tích
– Theo khoản 1 Điều 369 Bộ luật Tố tụng Hình sự, người đương nhiên được xóa án tích yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp để chứng nhận việc đã được xoá án tích.
– Hồ sơ yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp gồm:
+ Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp
+ Bản chụp giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
+ Bản chụp sổ hộ khẩu hoặc giấy chứng nhận thường trú hoặc tạm trú của người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
– Nơi nộp hồ sơ cấp phiếu lý lịch tư:
+ Công dân Việt Nam nộp tại Sở Tư pháp nơi thường trú; trường hợp không có nơi thường trú thì nộp tại Sở Tư pháp nơi tạm trú; trường hợp cư trú ở nước ngoài thì nộp tại Sở Tư pháp nơi cư trú trước khi xuất cảnh;
+ Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam nộp tại Sở Tư pháp nơi cư trú; trường hợp đã rời Việt Nam thì nộp tại Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia.
*Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người được đương nhiên xóa án tích và xét thấy có đủ điều kiện quy định tại Điều 70 của Bộ luật hình sự thì cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cấp phiếu lý lịch tư pháp là họ không có án tích.
4.2 Thủ tục xóa án tích trong trường hợp xóa án tích theo quyết định của Toà án
Theo khoản 2 Điều 369 Bộ luật Tố tụng Hình sự, người bị kết án nộp hồ sơ lên Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án các giấy tờ sau đây:
+ Đơn đề nghị xóa án tích
+ Giấy chứng nhận không phạm tội mới của cơ quan công an cấp xã/phường/thị trấn nơi người bị kết án thường trú.
+ Giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt tù.
+ Giấy xác nhận của cơ quan thi hành án dân sự về việc thi hành xong các khoản bồi thường, án phí, tiền phạt.
+ Bản sao sổ hộ khẩu.
+ Bản sao chứng minh nhân dân.
*Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được đơn của người bị kết án, Tòa án đã xét xử sơ thẩm chuyển tài liệu về việc xin xóa án tích cho Viện kiểm sát cùng cấp.
*Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận tài liệu do Tòa án chuyển đến, Viện kiểm sát cùng cấp có ý kiến bằng văn bản và chuyển lại tài liệu cho Tòa án.
Nếu xét thấy đủ điều kiện thì trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận tài liệu do Viện kiểm sát chuyển đến, Chánh án Tòa án đã xét xử sơ thẩm phải ra quyết định xóa án tích; trường hợp chưa đủ điều kiện thì quyết định bác đơn xin xóa án tích.
*Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày ra quyết định xóa án tích hoặc quyết định bác đơn xin xóa án tích, Tòa án đã ra quyết định phải gửi quyết định này cho người bị kết án, Viện kiểm sát cùng cấp, chính quyền xã, phường, thị trấn nơi họ cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi họ làm việc, học tập.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ XÓA ÁN TÍCH
- Xóa án tích có phải đi kèm với xóa tiền án không?
Không. óa án tích là việc xóa bỏ hậu quả pháp lý của bản án, nhưng thông tin về tiền án vẫn được lưu giữ trong một số hồ sơ tư pháp để phục vụ công tác điều tra và xét xử nếu có tái phạm. - Có thể xóa án tích sớm hơn thời hạn quy định không?
Chỉ trong một số trường hợp đặc biệt, người bị kết án có thể xin Tòa án xem xét xóa án tích trước thời hạn nếu có thành tích đặc biệt hoặc cải tạo tốt. - Xóa án tích có cần xác nhận từ công an địa phương không?
Thông thường không bắt buộc, nhưng một số trường hợp hồ sơ sẽ yêu cầu văn bản xác nhận cư trú và chấp hành pháp luật từ chính quyền địa phương. - Có thể làm thủ tục xóa án tích online không?
Hiện nay việc nộp hồ sơ trực tuyến chưa được áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, Luật Thiên Mã hỗ trợ khách hàng hoàn thiện hồ sơ từ xa, tiết kiệm thời gian di chuyển. - Người từng bị xử phạt vi phạm hành chính có cần xóa án tích?
Không. Án tích chỉ áp dụng cho người bị kết án hình sự. Người bị xử phạt hành chính không bị coi là có án tích.
Việc xóa án tích đúng thời điểm, đúng quy trình là cơ sở để cá nhân hòa nhập xã hội, xin việc, xuất cảnh hoặc thi tuyển công chức, viên chức. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ cách thực hiện và đủ điều kiện.
Đừng để vướng mắc pháp lý ảnh hưởng cuộc sống của bạn. Hãy để Luật Thiên Mã đồng hành hỗ trợ trọn gói hồ sơ, tư vấn tận tâm và bảo mật tuyệt đối.
>>> Đừng để rắc rối pháp lý làm bạn kiệt sức, hao tiền và mất cơ hội! Đặt lịch tư vấn với Luật sư ngay hôm nay – chỉ một phí nhỏ, luật sư uy tín giúp bạn xử lý nhanh gọn. Hoàn phí khi dùng thuê luật sư trọn gói sau tư vấn. Thanh toán gấp để tư vấn pháp lý tránh thiệt hại thêm!
