Tình trạng doanh nghiệp nợ thuế và có dấu hiệu bỏ trốn đang gia tăng nhanh chóng trong giai đoạn 2022–2024.
Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tính đến cuối năm 2024, tổng số tiền thuế nợ đọng trên toàn quốc vượt 137.000 tỷ đồng, trong đó có hàng chục nghìn công ty nợ thuế bỏ trốn, ngừng hoạt động hoặc giải thể không báo cáo.
Nhiều doanh nghiệp nợ thuế không có khả năng trả, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản, xuất nhập khẩu, và dịch vụ logistics, khiến Nhà nước thất thu nghiêm trọng và tạo môi trường cạnh tranh không lành mạnh.
>>> Nếu doanh nghiệp bạn đang bị cơ quan thuế cưỡng chế, phong tỏa tài khoản hoặc bêu tên trong danh sách công ty nợ thuế Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Khái niệm và phân loại nợ thuế của doanh nghiệp
2.1. Nợ thuế là gì?
Nợ thuế là khoản tiền thuế, tiền phạt hoặc tiền chậm nộp mà người nộp thuế (doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân) chưa nộp vào ngân sách nhà nước đúng thời hạn quy định.
2.2. Phân loại nợ thuế
- Nợ có khả năng thu: Doanh nghiệp đang hoạt động, chậm nộp nhưng vẫn còn tài sản, dòng tiền.
- Nợ khó thu: Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, đang làm thủ tục phá sản.
- Nợ không còn khả năng thu: Công ty nợ thuế bỏ trốn, ngừng hoạt động, không xác định được địa chỉ trụ sở.
- Nợ chờ xử lý: Do tranh chấp, khiếu nại, hoặc do cơ quan thuế đang kiểm tra lại hồ sơ.
Công ty nợ thuế bỏ trốn – Trách nhiệm pháp lý của người đại diện
Một trong những tình huống nghiêm trọng nhất là công ty nợ thuế bỏ trốn, tức là người đại diện pháp luật rời khỏi địa chỉ đăng ký kinh doanh, không khai báo, không thực hiện nghĩa vụ thuế.
3.1. Cơ quan thuế có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Đưa doanh nghiệp vào danh sách công ty nợ thuế công khai trên cổng thông tin Tổng cục Thuế.
- Cưỡng chế thuế: phong tỏa tài khoản ngân hàng, kê biên tài sản, thu hồi giấy phép kinh doanh.
- Đề nghị cơ quan công an điều tra, khởi tố tội “trốn thuế” hoặc “sử dụng hóa đơn trái phép” nếu có dấu hiệu hình sự.
3.2. Người đại diện pháp luật bị xử lý ra sao?
Theo Điều 47 Luật Quản lý Thuế 2019, người đại diện của doanh nghiệp nợ thuế bỏ trốn có thể bị:
- Truy cứu trách nhiệm hình sự nếu cố tình bỏ trốn để chiếm đoạt tiền thuế.
- Cấm thành lập, quản lý doanh nghiệp khác trong 3–5 năm.
- Đưa vào danh sách “người quản lý doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế”.
⚠️ Luật Thiên Mã cảnh báo: Không ít cá nhân “mượn danh” người đại diện để lập công ty và sau đó bỏ trốn. Khi đó, người đứng tên vẫn phải chịu trách nhiệm dân sự và hình sự nếu không chứng minh được mình bị lợi dụng danh nghĩa.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Đang nợ thuế có được mở công ty khác không?
Đây là câu hỏi được tìm kiếm nhiều nhất: “Đang nợ thuế mở công ty khác có được không?”
Câu trả lời: Không được, nếu người đứng tên trong doanh nghiệp cũ vẫn là người đại diện pháp luật hoặc chủ sở hữu bị liệt kê trong danh sách doanh nghiệp nợ thuế.
Theo Điều 28 Luật Quản lý thuế 2019 và hướng dẫn tại Thông tư 105/2020/TT-BTC:
- Người nợ thuế không được cấp mã số thuế mới cho doanh nghiệp khác.
- Nếu cố tình dùng tên người khác hoặc lập công ty “bình phong” để tiếp tục kinh doanh, có thể bị xử lý về tội trốn thuế, gian lận thuế.
Ví dụ thực tế (2024):
Một công ty thương mại tại TP.HCM đang nợ thuế 8 tỷ đồng, giám đốc lập công ty mới đứng tên vợ làm đại diện pháp luật. Cơ quan thuế đã phát hiện và chặn mã số thuế doanh nghiệp mới, đồng thời chuyển hồ sơ sang Cục Cảnh sát Kinh tế (C03) để xem xét hành vi “trốn thuế”.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Doanh nghiệp nợ thuế không có khả năng trả phải làm gì?
Khi doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán, luật cho phép được gia hạn, khoanh nợ hoặc xóa nợ tiền chậm nộp trong một số trường hợp.
5.1. Gia hạn nộp thuế
Theo Điều 62 Luật Quản lý thuế 2019, doanh nghiệp được phép xin gia hạn nếu:
- Đang gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, hoặc mất khả năng tài chính tạm thời.
- Hồ sơ gia hạn phải nộp trong 30 ngày kể từ ngày hết hạn nộp thuế.
5.2. Khoanh nợ và xóa nợ
Căn cứ Nghị định 126/2020/NĐ-CP:
- Nợ thuế của doanh nghiệp đã ngừng hoạt động từ 3 năm trở lên, không còn tài sản thì được khoanh nợ.
- Sau 10 năm, nếu vẫn không thu được, cơ quan thuế có thể xóa nợ tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp.
5.3. Trường hợp đặc biệt
Nếu doanh nghiệp đang làm thủ tục phá sản, nợ thuế được coi là nghĩa vụ ưu tiên thanh toán theo Luật Phá sản 2014. Người quản lý phải kê khai đầy đủ nghĩa vụ thuế trước khi nộp hồ sơ phá sản.
>>> Nhanh tay đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc pháp lý, đảm bảo quyền lợi và sự an tâm cho bạn!
Danh sách công ty nợ thuế được công khai ở đâu?
Tổng cục Thuế Việt Nam công khai danh sách doanh nghiệp nợ thuế hằng quý tại: https://www.gdt.gov.vn
Danh sách này bao gồm:
- Tên công ty, mã số thuế, địa chỉ trụ sở.
- Số tiền nợ thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp.
- Trạng thái: đang hoạt động, ngừng hoạt động, bỏ trốn.
Ngoài ra, một số Cục Thuế địa phương như Hà Nội, TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai còn đăng riêng danh sách công ty nợ thuế lớn trên website tỉnh.
Doanh nghiệp bị công khai nợ thuế thường gặp hậu quả:
- Mất uy tín tín dụng ngân hàng.
- Bị đối tác từ chối hợp đồng.
- Bị chặn hoàn thuế, tạm dừng hóa đơn điện tử.
- Khó khăn khi làm hồ sơ đấu thầu hoặc vay vốn.
>>> Nhanh tay đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc pháp lý, đảm bảo quyền lợi và sự an tâm cho bạn!
Trách nhiệm của kế toán và giám đốc và hậu của của doanh nghiệp nợ thuế cố tình
Trách nhiệm
- Giám đốc chịu trách nhiệm chính về việc kê khai và nộp thuế đúng hạn.
- Kế toán trưởng chịu trách nhiệm tham mưu, cảnh báo rủi ro thuế, bảo quản hóa đơn chứng từ.
- Nếu cố tình không kê khai, hoặc lập chứng từ giả để giảm thuế phải nộp, có thể bị xử lý theo Điều 200 (Tội trốn thuế) hoặc Điều 203 (Tội mua bán hóa đơn trái phép) của Bộ luật Hình sự 2015.
Hậu quả
- Bị cưỡng chế thuế: phong tỏa tài khoản, dừng hóa đơn điện tử.
- Bị công khai danh sách công ty nợ thuế trên cổng thông tin quốc gia.
- Không được hoàn thuế GTGT, không được xác nhận nghĩa vụ tài chính khi giải thể.
- Người đại diện pháp luật bị truy cứu hình sự nếu có hành vi gian dối.
- Bị cấm thành lập doanh nghiệp mới trong 3–5 năm.
Giải pháp pháp lý cho doanh nghiệp nợ thuế
1. Làm việc trực tiếp với cơ quan thuế
Nộp đơn xin gia hạn hoặc khoanh nợ.
Giải trình nguyên nhân nợ thuế (do chậm thanh toán, do kiểm toán lại số liệu, do doanh thu sụt giảm).
2. Phân kỳ nộp thuế
Cơ quan thuế cho phép nộp dần trong 12 tháng, nếu doanh nghiệp có cam kết và chứng minh khả năng trả dần.
3. Tham vấn luật sư thuế
Đánh giá rủi ro, lập phương án giảm nhẹ hình phạt hành chính hoặc tránh bị khởi tố hình sự.
Đại diện doanh nghiệp làm việc với cơ quan thuế, công an kinh tế.
>>> Luật Thiên Mã có đội ngũ Luật sư Thuế & Kế toán doanh nghiệp chuyên hỗ trợ hồ sơ nợ thuế, khoanh nợ, cưỡng chế, giải thể, phá sản. Đặt lịch theo form Đặt lịch tư vấn để được tư vấn chi tiết!
Kết luận
Trên đây là một số thông tin liên quan đến vấn đề Công ty nợ thuế bỏ trốn, mong rằng có thể giúp cho bạn đọc có được hướng đi đúng đắn khi đứng trước vấn đề này
Để được hỗ trợ giải đáp tốt nhất khi gặp phải vấn đề liên quan, hãy liên hệ ngay với Luật Thiên Mã qua số hotline 1900.7495 để nhận được dịch vụ tư vấn nhiệt tình và chính xác nhất.
