Điều hướng dư luận theo hướng xấu, bao gồm việc đăng tải thông tin xuyên tạc, gây hoang mang, là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh trật tự xã hội cũng như uy tín của cá nhân và tổ chức. Trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh chóng, việc hiểu rõ quy định pháp luật và cách thức xử lý những trường hợp này là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn. Nếu bạn cần tư vấn hoặc hỗ trợ về vấn đề này, Luật sư tại Luật Thiên Mã, chuyên gia trong lĩnh vực luật hình sự, sẵn sàng đồng hành và tư vấn chuyên sâu.
Bài viết này được biên soạn dựa trên các quy định của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nhằm giúp bạn nắm rõ các khía cạnh pháp lý liên quan đến hành vi điều hướng dư luận tiêu cực.
Điều hướng dư luận theo hướng xấu là gì?
Khái niệm điều hướng dư luận
Điều hướng dư luận là hành vi cố ý sử dụng các phương tiện truyền thông, mạng xã hội hoặc các kênh thông tin khác để định hướng, dẫn dắt nhận thức, thái độ của công chúng về một vấn đề nhất định. Khi điều hướng dư luận theo hướng xấu, hành vi này nhằm mục đích làm sai lệch thông tin, hướng cộng đồng đến các quan điểm tiêu cực, gây hoang mang, bất an hoặc làm méo mó nhận thức xã hội.
Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến sự ổn định của xã hội mà còn có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng như chia rẽ cộng đồng, kích động căng thẳng, mất đoàn kết và phá hoại uy tín của các tổ chức, cá nhân liên quan.
Hành vi đăng thông tin xuyên tạc
Hành vi đăng thông tin xuyên tạc bao gồm việc tạo ra hoặc phát tán các nội dung bịa đặt, sai sự thật, bóp méo sự kiện hoặc cắt xén, xuyên tạc thông tin nhằm mục đích gây ảnh hưởng xấu đến dư luận. Những thông tin này thường được lan truyền trên các mạng xã hội, báo chí hoặc các nền tảng truyền thông khác.
Mục đích của hành vi này có thể là để gây rối loạn dư luận, làm tổn hại danh dự, uy tín của cá nhân, tổ chức, hoặc phục vụ các lợi ích cá nhân, chính trị. Các cơ quan chức năng thường xuyên theo dõi, phát hiện và xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm nhằm bảo vệ môi trường thông tin lành mạnh, an toàn.
Số liệu gần nhất Theo thống kê từ Bộ Công an, năm 2024 có hơn 3.500 trường hợp đăng tải, chia sẻ thông tin xuyên tạc đã bị phát hiện và xử lý. Con số này thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng trong việc kiểm soát và ngăn chặn các hành vi điều hướng dư luận theo hướng xấu, góp phần giữ vững ổn định xã hội.
>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa!
Quy định pháp luật về điều hướng dư luận theo hướng xấu
Cơ sở pháp lý
Trong bối cảnh mạng xã hội và internet phát triển mạnh mẽ, việc cố ý điều hướng dư luận theo hướng tiêu cực đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Đây là hành vi nguy hiểm, có khả năng gây bất ổn xã hội, phá hoại lòng tin của người dân vào chính quyền, tổ chức và thậm chí là phá hoại chính sách, trật tự an ninh quốc gia.
Hành vi này hiện được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật quan trọng:
- Luật An ninh mạng 2018 – Điều 8 quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm, bao gồm:
Đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm cá nhân.
Kích động, gây hoang mang trong nhân dân, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, ảnh hưởng đến trật tự xã hội và an ninh quốc gia.
- Nghị định 144/2021/NĐ-CP – Quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Các hành vi điều hướng dư luận mang tính chất kích động, phát tán thông tin giả mạo, gây rối trật tự công cộng có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.
- Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) – Trong trường hợp hành vi có dấu hiệu phạm tội, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các điều luật sau:
Điều 331: Tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, với mức phạt tù đến 7 năm.
Điều 288: Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông, nếu nội dung phát tán gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự xã hội.
Như vậy, hành vi điều hướng dư luận theo hướng xấu không chỉ vi phạm đạo đức xã hội mà còn là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, có thể bị xử lý bằng nhiều hình thức khác nhau từ hành chính đến hình sự.
Phạm vi áp dụng
Pháp luật Việt Nam áp dụng chế tài đối với mọi cá nhân và tổ chức, không phân biệt là công dân trong nước hay người nước ngoài, miễn là hành vi vi phạm xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam hoặc trên không gian mạng có máy chủ tại Việt Nam.
Hành vi điều hướng dư luận theo hướng xấu bao gồm nhưng không giới hạn ở các hành vi sau:
- Đăng tải, chia sẻ các thông tin giả mạo nhằm kích động người dân, làm sai lệch nhận thức, gây hoang mang trong xã hội.
- Xuyên tạc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt trong các vấn đề nhạy cảm như phòng chống dịch bệnh, vấn đề biển đảo, an ninh – quốc phòng.
- Tổ chức các chiến dịch thông tin có chủ đích, sử dụng bot, fanpage, nhóm kín… để dẫn dắt người dân hiểu sai bản chất vụ việc.
- Gây áp lực dư luận nhằm bẻ cong thông tin, phá hoại uy tín của tổ chức, cá nhân qua các vụ việc đang gây chú ý.
Các hành vi này có thể xảy ra cả trên không gian mạng (Facebook, YouTube, TikTok, diễn đàn, website, blog…) hoặc ngoài đời thực (qua tờ rơi, phát biểu công khai, khẩu hiệu sai lệch…).
Hình phạt hành chính đối với hành vi này
Mức phạt theo nghị định
Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi cung cấp, chia sẻ, phát tán thông tin xuyên tạc, sai lệch sự thật, gây hoang mang trong dư luận hoặc ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội sẽ bị xử phạt hành chính. Mức xử phạt đối với cá nhân vi phạm là từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Trong trường hợp tổ chức vi phạm, mức phạt có thể gấp đôi, tức lên đến 40.000.000 đồng, theo nguyên tắc quy định tại Điều 5 Nghị định này.
Thông tin sai sự thật có thể bao gồm:
- Bịa đặt, vu khống một cá nhân hoặc tổ chức trên mạng xã hội,
- Tung tin giả liên quan đến thiên tai, dịch bệnh, giá cả hàng hóa, chính sách của Nhà nước,…,
- Cố tình cắt ghép, chỉnh sửa nội dung video, hình ảnh gây hiểu lầm trong dư luận.
Hành vi này không chỉ gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của người khác mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây rối loạn thông tin xã hội, ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, kinh tế, văn hóa trong nước. Do đó, pháp luật xử lý nghiêm để đảm bảo tính răn đe và ngăn chặn.
Biện pháp khắc phục hậu quả
Bên cạnh hình thức phạt tiền, cá nhân hoặc tổ chức vi phạm còn bắt buộc phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực từ hành vi vi phạm. Cụ thể, bao gồm:
- Buộc gỡ bỏ thông tin sai lệch đã đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội, báo điện tử hoặc phương tiện thông tin đại chúng. Việc này phải thực hiện ngay sau khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng, nhằm tránh để thông tin tiếp tục lan truyền và gây hại.
- Cải chính công khai thông tin: Người vi phạm phải đăng tải thông tin đính chính, làm rõ sự thật trên cùng nền tảng đã sử dụng để lan truyền thông tin sai lệch. Hình thức cải chính phải rõ ràng, đầy đủ, không lấp liếm hoặc né tránh trách nhiệm.
- Xin lỗi công khai hoặc bồi thường thiệt hại (nếu có): Trường hợp hành vi gây ra tổn thất cụ thể về vật chất, tinh thần hoặc danh dự cho cá nhân, tổ chức thì người vi phạm phải bồi thường theo quy định của pháp luật dân sự. Việc xin lỗi cũng phải thực hiện trên cùng phạm vi công khai mà hành vi sai phạm đã được phát tán.
Tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, các biện pháp này có thể được áp dụng riêng lẻ hoặc đồng thời, do cơ quan có thẩm quyền quyết định.
>>> Đặt lịch ngay để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư hàng đầu, giúp bạn giải quyết mọi khó khăn pháp lý một cách hiệu quả!
Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi điều hướng dư luận
Tội vu khống
Theo quy định tại Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi vu khống bao gồm việc xuyên tạc, bịa đặt thông tin gây thiệt hại nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người khác. Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín cá nhân mà còn gây tổn hại đến trật tự xã hội và sự ổn định chung.
Người phạm tội vu khống có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm, tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi và hậu quả gây ra. Mức án cụ thể còn phụ thuộc vào các tình tiết tăng nặng như tác động đến cán bộ, công chức, viên chức, hay việc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Việc xử lý nghiêm minh hành vi vu khống nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cũng như duy trì sự lành mạnh của môi trường thông tin, tránh tình trạng xuyên tạc, bịa đặt gây hoang mang dư luận.
Tội làm, tàng trữ, phát tán thông tin chống Nhà nước
Nếu hành vi điều hướng dư luận có mục đích chống phá Nhà nước, theo Điều 117 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, người vi phạm có thể bị phạt tù từ 5 đến 12 năm tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi.
Các hành vi như làm, tàng trữ, phát tán thông tin sai lệch, xuyên tạc với mục đích phá hoại an ninh quốc gia, kích động gây rối loạn trật tự xã hội sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Hình phạt nhằm duy trì ổn định chính trị, an ninh quốc gia và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Nhà nước và công dân.
Hỗ trợ pháp lý từ Luật Thiên Mã
Vai trò của luật sư
Luật sư tại Luật Thiên Mã đóng vai trò trung tâm trong việc hỗ trợ pháp lý toàn diện cho khách hàng trong các vụ việc hình sự, đặc biệt là các vụ án liên quan đến hành vi cung cấp, chia sẻ hoặc phát tán thông tin sai lệch. Trước tiên, luật sư sẽ tư vấn cụ thể về các quy định pháp luật hiện hành có liên quan, bao gồm các điều khoản của Bộ luật Hình sự, Luật An ninh mạng và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Dựa trên nội dung vụ việc, luật sư sẽ tiến hành phân tích toàn diện các tình tiết, từ đó xác định bản chất pháp lý của hành vi, mức độ vi phạm (nếu có) và những yếu tố có thể được sử dụng để minh oan hoặc giảm nhẹ trách nhiệm. Trong quá trình này, luật sư sẽ hỗ trợ thu thập các chứng cứ như: nội dung thông tin được cho là sai lệch, nguồn gốc phát tán, thời điểm chia sẻ và phản hồi từ phía các bên liên quan.
Việc thu thập chứng cứ hợp pháp và đầy đủ là yếu tố then chốt để luật sư xây dựng lập luận pháp lý bảo vệ bạn, cho thấy hành vi không cấu thành tội phạm hoặc không có yếu tố lỗi cố ý, từ đó góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn một cách hiệu quả nhất.
Dịch vụ tư vấn chuyên sâu
Luật sư tại Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu, tập trung vào các tình huống pháp lý phát sinh trong quá trình xử lý các vụ án hình sự liên quan đến việc đưa tin, phát tán hoặc chia sẻ thông tin sai lệch:
- Hỗ trợ làm việc với cơ quan chức năng: Luật sư sẽ đại diện hoặc cùng bạn làm việc với cơ quan điều tra, cơ quan công an, viện kiểm sát để đảm bảo các quyền của bạn được tôn trọng, không bị ép cung, mớm cung hoặc thu thập lời khai trái pháp luật. Luật sư cũng sẽ hỗ trợ bạn chuẩn bị nội dung trả lời, tránh việc phát ngôn gây bất lợi cho bản thân.
- Soạn đơn khiếu nại và kiến nghị: Trong trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật từ phía cơ quan tiến hành tố tụng hoặc cá nhân, tổ chức liên quan (như việc bắt giữ sai quy định, thu thập chứng cứ không hợp pháp, kết luận điều tra thiếu căn cứ), luật sư sẽ giúp bạn soạn thảo và nộp đơn khiếu nại, kiến nghị đến cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu xử lý.
- Tham gia bào chữa tại phiên tòa: Khi vụ việc được đưa ra xét xử, luật sư sẽ trực tiếp tham gia bào chữa, xây dựng chiến lược tranh tụng hợp lý nhằm chứng minh rằng hành vi của bạn không cấu thành tội phạm, hoặc có yếu tố giảm nhẹ như lỗi vô ý, thiếu nhận thức pháp luật, bị lôi kéo, hoặc hành vi chưa gây hậu quả nghiêm trọng.
Với kiến thức chuyên môn vững vàng, kinh nghiệm trong các vụ án liên quan đến thông tin sai lệch và sự tận tâm trong từng vụ việc, luật sư tại Luật Thiên Mã cam kết sẽ là người bảo vệ đáng tin cậy của bạn trong suốt quá trình điều tra, truy tố và xét xử.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
Điều hướng dư luận theo hướng xấu, bao gồm hành vi đăng tải thông tin xuyên tạc, gây hoang mang trong xã hội, là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật và biết cách ứng phó phù hợp sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Hãy để Luật Thiên Mã đồng hành, tư vấn và hỗ trợ bạn vượt qua những rủi ro pháp lý một cách hiệu quả. Đặt lịch tư vấn ngay hôm nay tại Luật Thiên Mã để nhận được giải pháp pháp lý toàn diện và kịp thời!