Quản lý doanh nghiệp hiệu quả không chỉ là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp phát triển bền vững mà còn đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật hiện hành. Bạn đã hiểu rõ những quy định pháp lý quan trọng trong việc quản lý doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp chưa? Nếu còn băn khoăn, đừng lo — luật sư tại Luật Thiên Mã sẽ giúp bạn tháo gỡ mọi khó khăn, tư vấn chi tiết về các quy định pháp luật liên quan, từ thành lập, vận hành đến giải thể doanh nghiệp.
Hãy đặt lịch tư vấn ngay hôm nay để được hỗ trợ chuyên nghiệp, giúp doanh nghiệp bạn hoạt động minh bạch, hiệu quả và đúng pháp luật.
1. Quản lý doanh nghiệp là gì?
Khái niệm và vai trò của quản lý doanh nghiệp
Quản lý doanh nghiệp là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát các nguồn lực của doanh nghiệp để đạt được mục tiêu kinh doanh một cách hiệu quả và bền vững. Theo nghiên cứu của Vietnam Report năm 2024, 68% doanh nghiệp Việt Nam cho rằng quản lý hiệu quả là yếu tố then chốt giúp họ vượt qua các thách thức kinh tế toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh suy thoái kinh tế và cạnh tranh gay gắt.
Quản lý doanh nghiệp không chỉ dừng lại ở việc điều hành hoạt động hàng ngày mà còn bao gồm việc xây dựng chiến lược dài hạn, quản trị rủi ro và đảm bảo tuân thủ pháp luật. Từ góc độ pháp lý, quản lý doanh nghiệp đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn mới nhất, đặc biệt là các quy định liên quan đến quản trị nội bộ và bổ nhiệm người quản lý.
Mẹo từ luật sư
- Xây dựng quy chế quản trị nội bộ: Theo báo cáo của chúng tôi, việc thiết lập một quy chế quản trị nội bộ rõ ràng giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý và tăng cường hiệu quả vận hành. Quy chế này cần được soạn thảo dựa trên Điều 54 Luật Doanh nghiệp 2020, quy định về trách nhiệm của Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị.
- Kiểm tra hợp đồng quản lý: Đảm bảo rằng các hợp đồng bổ nhiệm quản lý hoặc thỏa thuận với nhà cung cấp dịch vụ quản lý được soạn thảo chặt chẽ, tránh các điều khoản mập mờ có thể dẫn đến tranh chấp.
>>> Nhanh tay đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc pháp lý, đảm bảo quyền lợi và sự an tâm cho bạn!
2. Các phương pháp quản lý doanh nghiệp hiệu quả
2.1. Phương pháp quản lý dựa trên dữ liệu
Theo báo cáo của PwC Việt Nam năm 2024, 73% doanh nghiệp áp dụng các phương pháp quản lý dựa trên dữ liệu (data-driven management) đã tăng trưởng doanh thu từ 15-20% so với năm trước. Phương pháp này tập trung vào việc sử dụng dữ liệu để ra quyết định, từ phân tích hiệu suất nhân viên đến dự báo thị trường. Các công cụ như ERP (Enterprise Resource Planning) hoặc CRM (Customer Relationship Management) đang trở thành xu hướng không thể thiếu.
2.2. Quản lý theo mô hình Lean và Agile
Mô hình Lean tập trung vào việc loại bỏ lãng phí, trong khi Agile nhấn mạnh sự linh hoạt và thích ứng nhanh với thay đổi. Theo khảo sát của McKinsey năm 2024, 62% doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đã áp dụng các nguyên tắc Agile để cải thiện hiệu suất vận hành. Điều này đặc biệt phù hợp với các doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc trong lĩnh vực công nghệ.
2.3. Quản lý rủi ro pháp lý
Một khía cạnh quan trọng của các phương pháp quản lý doanh nghiệp là quản trị rủi ro pháp lý. Theo Nghị định 47/2021/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi năm 2024, doanh nghiệp cần thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ để phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật. Báo cáo của chúng tôi chỉ ra rằng các doanh nghiệp không tuân thủ quy định về quản trị rủi ro có thể đối mặt với mức phạt lên đến 3 tỷ đồng.
Mẹo từ luật sư
- Ứng dụng công nghệ quản lý: Sử dụng phần mềm quản lý doanh nghiệp như SAP hoặc Base.vn để theo dõi hiệu suất và rủi ro pháp lý theo thời gian thực.
- Tổ chức đào tạo pháp lý định kỳ: Đảm bảo đội ngũ quản lý được cập nhật về các quy định pháp luật mới nhất, đặc biệt là các sửa đổi của Luật Doanh nghiệp 2020.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
3. Bổ nhiệm quản lý doanh nghiệp nhà nước
3.1. Điều kiện bổ nhiệm quản lý doanh nghiệp
Theo khoản 8 Điều 28 Nghị định 159/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Nghị định 69/2023/NĐ-CP quy định như sau:
- Bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện chung theo quy định của Đảng, Nhà nước và tiêu chuẩn, điều kiện cụ thể của chức vụ, chức danh bổ nhiệm theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.
- Đối với nhân sự từ nguồn tại chỗ phải được quy hoạch vào chức vụ, chức danh bổ nhiệm hoặc được quy hoạch chức vụ, chức danh tương đương trở lên. Đối với nhân sự nguồn từ nơi khác phải được quy hoạch vào chức vụ, chức danh tương đương trở lên. Trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Trường hợp doanh nghiệp mới thành lập chưa thực hiện việc phê duyệt quy hoạch thì do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
- Có hồ sơ, lý lịch cá nhân, bản kê khai tài sản, thu nhập theo quy định.
- Tuổi bổ nhiệm:
- a) Nhân sự được đề nghị bổ nhiệm lần đầu giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc đề nghị bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý cao hơn thì phải đủ tuổi để công tác trọn thời hạn bổ nhiệm. Thời điểm tính tuổi bổ nhiệm thực hiện theo quy định của cấp có thẩm quyền.
Trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
- b) Nhân sự được điều động, bổ nhiệm giữ chức vụ mới tương đương hoặc thấp hơn chức vụ đang giữ thì không tính tuổi bổ nhiệm theo quy định tại điểm a khoản này.
- Đủ sức khỏe để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- Không thuộc các trường hợp bị cấm đảm nhiệm chức vụ theo quy định của pháp luật.
- Không trong thời hạn xử lý kỷ luật, đang bị điều tra, truy tố, xét xử. Trường hợp doanh nghiệp đang trong thời gian cơ quan có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra thì cấp có thẩm quyền trao đổi với cơ quan thanh tra, kiểm tra về nhân sự được đề nghị bổ nhiệm trước khi quyết định.
- Có thời gian giữ chức vụ đang đảm nhiệm hoặc chức vụ tương đương tối thiểu là 02 năm (24 tháng), nếu không liên tục thì được cộng dồn (chỉ cộng dồn đối với thời gian giữ chức vụ tương đương). Trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
- Người quản lý doanh nghiệp bị kỷ luật trong thời gian giữ chức vụ thì không bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử vào chức vụ cao hơn trong thời hạn theo quy định của cấp có thẩm quyền.
Ngoài ra, theo báo cáo của chúng tôi, các doanh nghiệp không tuân thủ quy định này có thể bị phạt từ 10-20 triệu đồng theo Nghị định 122/2021/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung năm 2024.
3.2. Hồ sơ đề nghị bổ nhiệm
Theo quy định tại Điều 34 Nghị định 159/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 11 Điều 1 Nghị định 69/2023/NĐ-CP) thì hồ sơ bổ nhiệm người quản lý doanh nghiệp nhà nước bao gồm:
- Tờ trình về việc đề nghị bổ nhiệm do người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền ký.
- Bảng tổng hợp kết quả kiểm phiếu kèm theo biên bản kiểm phiếu ở các bước trong quy trình bổ nhiệm.
- Sơ yếu lý lịch do cá nhân tự khai theo mẫu quy định, được cấp có thẩm quyền xác nhận, có dán ảnh màu khổ 4 x 6 cm và đóng dấu, ảnh chụp trong thời gian không quá 06 tháng.
- Bản tự kiểm điểm 03 năm công tác gần nhất.
- Đánh giá, nhận xét 03 năm gần nhất của cấp có thẩm quyền về:
- Phẩm chất đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, đoàn kết nội bộ;
- Về năng lực công tác, kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong đó, thể hiện rõ sản phẩm cụ thể, thành tích công tác, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm (nếu có);
- Về uy tín và triển vọng phát triển.
- Nhận xét, đánh giá của cấp ủy cùng cấp.
- Kết luận của cấp ủy có thẩm quyền về tiêu chuẩn chính trị theo quy định.
- Nhận xét của chi ủy nơi cư trú đối với bản thân và gia đình.
Trường hợp nơi cư trú của bản thân khác với nơi cư trú của gia đình thì phải lấy nhận xét của chi ủy nơi bản thân cư trú và nơi gia đình cư trú.
- Bản kê khai tài sản, thu nhập theo mẫu quy định.
- Bản sao các văn bằng, chứng chỉ theo yêu cầu của tiêu chuẩn chức vụ, chức danh bổ nhiệm.
Trường hợp nhân sự có bằng tốt nghiệp do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp thì phải được công nhận tại Việt Nam theo quy định.
- Giấy chứng nhận sức khỏe của cơ sở y tế có thẩm quyền cấp trong thời hạn 06 tháng.
- Các kết luận kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và các tài liệu có liên quan (nếu có).
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
4. Bổ nhiệm quản lý doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân nên không có thẩm quyền bổ nhiệm chức danh như các loại hình doanh nghiệp khác, mà căn cứ quy định tại điều 190, Luật doanh nghiệp năm 2020 quy định như sau:
Điều 190. Quản lý doanh nghiệp tư nhân
- Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc để quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh; trường hợp này, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Do đó, Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh. Trường hợp thuê người khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp thì chủ doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh và vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Như vậy, để thực hiện được giao dịch trên thì bạn có thể ý kiến với Giám đốc và hỏi lại bên Ngân hàng để thực hiện được thủ tục.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo. Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng.
>>> Vấn đề pháp lý kéo dài khiến bạn mất việc, tốn tiền và kiệt sức? Đặt lịch tư vấn với luật sư giỏi ngay bây giờ! Chỉ một phí nhỏ, bạn được hỗ trợ tận tình, bảo vệ quyền lợi tối đa. Hoàn phí tư vấn khi thuê luật sư trọn gói. Điền form và thanh toán để gặp luật sư!
Quản lý doanh nghiệp đúng quy định pháp luật không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài. Luật sư tại Luật Thiên Mã cam kết đồng hành cùng bạn, cung cấp tư vấn pháp lý chuyên sâu về Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đặt lịch tư vấn ngay hôm nay để nhận được sự hỗ trợ tận tình, giúp doanh nghiệp vận hành suôn sẻ, minh bạch và an toàn pháp lý trong mọi hoạt động kinh doanh.
