Khi không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn, nhiều doanh nghiệp rơi vào trạng thái bế tắc, loay hoay giữa việc tiếp tục cầm cự hay chấm dứt hoạt động. Trong trường hợp này, tuyên bố phá sản không phải là thất bại, mà là giải pháp pháp lý hợp lệ giúp doanh nghiệp và các bên liên quan bảo vệ quyền lợi, xử lý công nợ minh bạch và kết thúc hành trình kinh doanh một cách có trật tự.
Theo Luật Phá sản, quy trình tuyên bố phá sản phải được thực hiện thông qua tòa án có thẩm quyền, bao gồm nhiều bước như: nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, kiểm kê tài sản, thanh lý và phân chia tài sản cho chủ nợ. Mọi sai sót trong hồ sơ hay quy trình đều có thể khiến doanh nghiệp gặp thêm rủi ro pháp lý hoặc kéo dài thời gian xử lý không cần thiết. Với kinh nghiệm thực tiễn sâu rộng, luật sư tại Luật Thiên Mã sẽ đồng hành từ bước tư vấn chiến lược phá sản, soạn thảo hồ sơ đến đại diện xử lý toàn bộ thủ tục pháp lý trước tòa.
>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa!
- Tổng quan về tuyên bố phá sản
- Tuyên bố phá sản là gì?
Tuyên bố phá sản là một thủ tục pháp lý được quy định rõ trong Luật Phá sản Việt Nam năm 2014, nhằm xác định một doanh nghiệp hoặc tổ chức không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn và phải tiến hành xử lý tài sản để trả nợ cho chủ nợ theo quy định pháp luật. Đây là biện pháp cuối cùng để giải quyết tình trạng mất khả năng thanh toán, giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, đồng thời đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong hoạt động kinh tế.
Phá sản khác với giải thể doanh nghiệp ở chỗ phá sản là do doanh nghiệp mất khả năng thanh toán và phải được Tòa án tuyên bố, còn giải thể là doanh nghiệp tự nguyện hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước chấm dứt hoạt động kinh doanh.
- Các trường hợp tuyên bố phá sản
Theo quy định hiện hành, các trường hợp doanh nghiệp có thể bị tuyên bố phá sản bao gồm:
Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán khi không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ đến hạn trong vòng 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán.
Doanh nghiệp không còn tài sản để thanh toán nợ hoặc có tài sản nhưng không thể thanh toán được.
Doanh nghiệp hoạt động thua lỗ liên tiếp trong 2 năm, không trả được lương người lao động trong 3 tháng liên tiếp.
Các trường hợp khác do pháp luật quy định hoặc do Tòa án xem xét dựa trên tình hình thực tế của doanh nghiệp.
Thực tế trong năm 2025, số lượng doanh nghiệp phá sản và rút lui khỏi thị trường tăng cao, phản ánh áp lực kinh tế lớn đối với doanh nghiệp Việt Nam hiện nay.
- Doanh nghiệp tuyên bố phá sản
Đối tượng áp dụng thủ tục phá sản chủ yếu là các doanh nghiệp, hợp tác xã, công ty cổ phần đang hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. Quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản có thể thuộc về:
Cổ đông sở hữu từ 20% cổ phần phổ thông trở lên liên tục trong 6 tháng.
Cổ đông dưới 20% nếu Điều lệ công ty quy định.
Chủ nợ, người lao động, doanh nghiệp hoặc các bên liên quan khác có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến doanh nghiệp.
Việc nộp đơn yêu cầu phá sản phải dựa trên căn cứ rõ ràng về mất khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
- Điều kiện tuyên bố phá sản
Để doanh nghiệp được Tòa án tuyên bố phá sản, cần đáp ứng các điều kiện sau:
Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn, tức là không có khả năng trả nợ trong thời gian 03 tháng sau ngày đến hạn thanh toán.
Doanh nghiệp không còn tài sản hoặc tài sản không đủ để thanh toán nợ.
Có đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản hợp lệ từ các chủ thể có quyền nộp đơn.
Tòa án có quyết định mở thủ tục phá sản dựa trên hồ sơ và các chứng cứ liên quan.
Điều kiện này được quy định rõ tại Luật Phá sản 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, đồng thời được cập nhật trong các nghị quyết mới nhằm rút ngắn thời gian xử lý thủ tục phá sản.
- Thủ tục tuyên bố phá sản
Thủ tục tuyên bố phá sản theo quy định pháp luật hiện hành gồm các bước chính sau:
Bước 1: Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản
Người có quyền nộp đơn (cổ đông, chủ nợ, người lao động, doanh nghiệp) chuẩn bị đơn và hồ sơ chứng minh mất khả năng thanh toán nộp tại Tòa án có thẩm quyền.
Bước 2: Tòa án tiếp nhận và thụ lý đơn
Tòa án xem xét tính hợp lệ của đơn và hồ sơ để quyết định thụ lý vụ việc.
Bước 3: Tòa án quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản
Nếu đủ điều kiện, Tòa án ra quyết định mở thủ tục phá sản và thông báo cho các bên liên quan.
Bước 4: Kiểm kê tài sản, lập danh sách chủ nợ và người mắc nợ
Hội đồng quản trị hoặc người quản lý tài sản phá sản phối hợp với các bên kiểm kê tài sản doanh nghiệp.
Bước 5: Triệu tập và tổ chức Hội nghị chủ nợ
Hội nghị chủ nợ được tổ chức ít nhất hai lần để thảo luận về phương án xử lý tài sản, quyết định đình chỉ hoặc phục hồi hoạt động kinh doanh hoặc đề nghị tuyên bố phá sản.
Bước 6: Tòa án ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp phá sản
Dựa trên kết quả hội nghị chủ nợ và hồ sơ, Tòa án ra quyết định chính thức tuyên bố phá sản.
Bước 7: Thi hành quyết định
Tiến hành thanh lý tài sản, phân chia tiền thu được theo thứ tự ưu tiên theo quy định pháp luật.
Nghị quyết 68 năm 2025 đã đề ra mục tiêu rút ngắn thời gian xử lý thủ tục phá sản, mở rộng phạm vi áp dụng chế tài phá sản rút gọn nhằm giảm thiểu thiệt hại cho các bên liên quan.
- Lợi ích và tác động của việc tuyên bố phá sản
Việc tuyên bố phá sản có vai trò quan trọng trong việc:
Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chủ nợ, người lao động và doanh nghiệp trong bối cảnh doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.
Tạo sự minh bạch, công bằng trong xử lý tài sản và nợ xấu, góp phần ổn định thị trường kinh tế.
Giúp chấm dứt hoạt động kinh doanh không hiệu quả, tạo điều kiện cho thị trường thanh lọc doanh nghiệp yếu kém.
Giảm thiểu rủi ro kéo dài và phát sinh nợ xấu trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, theo số liệu mới nhất năm 2025, tình trạng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, bao gồm phá sản, tạm ngừng kinh doanh và giải thể đang tăng cao. Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm 2025 có khoảng 96.500 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, trong đó số doanh nghiệp phá sản tăng đột biến, gây ra nhiều hệ lụy về thất nghiệp và ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng.
- Thực trạng doanh nghiệp phá sản tại Việt Nam
Trung bình mỗi tháng có hơn 24.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, trong đó số doanh nghiệp phá sản chiếm tỷ lệ đáng kể.
Tháng 1/2025 ghi nhận hơn 58.000 doanh nghiệp rút lui, trong đó số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh, phản ánh khó khăn lớn trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Số doanh nghiệp thành lập mới trong cùng kỳ thấp hơn nhiều so với số doanh nghiệp rút lui, cho thấy áp lực lớn lên thị trường doanh nghiệp Việt Nam.
>>> Đặt lịch ngay để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư hàng đầu, giúp bạn giải quyết mọi khó khăn pháp lý một cách hiệu quả!
- Dịch vụ tư vấn về các vấn đề liên quan đến tuyên bố phá sản của Luật Thiên Mã
Khi doanh nghiệp rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, việc hiểu rõ quy định pháp luật về tuyên bố phá sản và thực hiện thủ tục đúng quy trình là yếu tố sống còn để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho doanh nghiệp, chủ nợ và người lao động. Luật Thiên Mã – đơn vị tư vấn pháp luật uy tín tại Hà Nội với hơn 10 năm kinh nghiệm – tự hào là địa chỉ tin cậy cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu về các vấn đề liên quan đến tuyên bố phá sản doanh nghiệp.
Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Thiên Mã cam kết hỗ trợ khách hàng từ việc đánh giá điều kiện phá sản, soạn thảo hồ sơ, hướng dẫn thủ tục pháp lý đến đại diện khách hàng làm việc với Tòa án và các cơ quan liên quan. Chúng tôi giúp tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu rủi ro pháp lý và bảo vệ tối đa quyền lợi cho doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn.
>>> Đừng để rắc rối pháp lý làm bạn kiệt sức, hao tiền và mất cơ hội! Đặt lịch tư vấn với Luật sư ngay hôm nay – chỉ một phí nhỏ, luật sư uy tín giúp bạn xử lý nhanh gọn. Hoàn phí khi dùng thuê luật sư trọn gói sau tư vấn. Thanh toán gấp để tư vấn pháp lý tránh thiệt hại thêm!
III. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Q1: Doanh nghiệp nào được quyền nộp đơn xin tuyên bố phá sản?
A1: Theo Luật Phá sản 2014, doanh nghiệp, cổ đông sở hữu từ 20% cổ phần phổ thông trở lên, chủ nợ, người lao động hoặc các bên có quyền lợi liên quan đều có thể nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản.
Q2: Điều kiện để doanh nghiệp được tuyên bố phá sản là gì?
A2: Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn trong 03 tháng; không còn tài sản hoặc tài sản không đủ để thanh toán nợ; có đơn yêu cầu hợp lệ và được Tòa án chấp nhận mở thủ tục phá sản.
Q3: Thủ tục nộp đơn xin tuyên bố phá sản gồm những bước nào?
A3: Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản tại Tòa án có thẩm quyền; Tòa án thụ lý và ra quyết định mở thủ tục; kiểm kê tài sản, lập danh sách chủ nợ; tổ chức hội nghị chủ nợ; Tòa án ra quyết định tuyên bố phá sản và tiến hành thanh lý tài sản.
Q4: Thời gian xử lý thủ tục phá sản kéo dài bao lâu?
A4: Thời gian tùy thuộc vào tính phức tạp của vụ việc, nhưng theo quy định mới nhất năm 2025, Tòa án cố gắng rút ngắn thời gian xử lý để giảm thiểu thiệt hại cho các bên liên quan.
Q5: Luật Thiên Mã có hỗ trợ gì trong quá trình phá sản doanh nghiệp?
A5: Luật Thiên Mã tư vấn pháp luật, soạn thảo hồ sơ, đại diện khách hàng làm việc với Tòa án, hỗ trợ giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình phá sản, bảo vệ quyền lợi tối đa cho khách hàng.
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
Tuyên bố phá sản không đồng nghĩa với mất trắng, mà là một phương án xử lý tài chính minh bạch, tạo cơ hội để chủ doanh nghiệp làm lại từ đầu, đồng thời giúp bảo vệ quyền lợi của người lao động, chủ nợ và các bên liên quan. Tuy nhiên, để thực hiện được điều đó, doanh nghiệp cần đi đúng hướng – đúng quy định, đúng trình tự pháp luật. Luật sư tại Luật Thiên Mã cam kết mang đến giải pháp pháp lý hợp lý và nhân văn nhất trong quá trình phá sản doanh nghiệp – không chỉ tuân thủ luật, mà còn bảo vệ tối đa danh dự, tài sản và cơ hội tái khởi nghiệp cho bạn.