Theo báo cáo của TAND Tối cao giai đoạn 2022–2024, có tới hơn 60% vụ ly hôn tại Việt Nam phát sinh tranh chấp tài sản, trong đó 35% kéo dài trên 1 năm do không biết cách xử lý đúng pháp lý.
Các vụ ly hôn tranh chấp tài sản thường xoay quanh quyền sở hữu nhà, đất, xe, cổ phần, và tiền tiết kiệm.
Nếu bạn đang trong hoàn cảnh này, hiểu rõ quy trình giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn sẽ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
>>> Đừng để việc chia tài sản ly hôn làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư hôn nhân gia đình giỏi ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư. Hoặc gọi 1900 7495 để được hướng dẫn.
1. Căn cứ pháp lý về tranh chấp tài sản khi ly hôn
Các quy định điều chỉnh tranh chấp tài sản khi ly hôn bao gồm:
- Luật Hôn nhân & Gia đình 2014: Điều 33, 43, 59 – quy định về tài sản chung, tài sản riêng, nguyên tắc chia tài sản.
- Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: Điều 26, 35, 39 – thẩm quyền và trình tự giải quyết tranh chấp dân sự.
- Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP: Hướng dẫn cụ thể cách xác định tài sản chung, riêng và cách chứng minh.
- Án lệ 03/2016/AL: Hướng dẫn xác định mốc thời điểm tính tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân.
⚖️ Nguyên tắc chung:Tòa án chỉ giải quyết khi có yêu cầu của một hoặc cả hai bên; tài sản phải có chứng cứ chứng minh thuộc quyền sở hữu chung.
2. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tranh chấp tài sản
| Nguyên nhân | Tỷ lệ (2022–2024) | Mô tả |
|---|---|---|
| Không thống nhất tài sản chung – riêng | 41% | Một bên cho rằng tài sản là riêng, bên kia cho là tài sản chung |
| Giấu tài sản, chuyển nhượng trái phép | 22% | Tẩu tán tài sản trước khi ly hôn |
| Không đồng thuận về giá trị tài sản | 15% | Bất đồng trong việc định giá nhà đất, công ty |
| Ngoại tình hoặc lỗi đạo đức | 10% | Ảnh hưởng đến tỷ lệ chia tài sản |
| Nợ chung – riêng không rõ ràng | 12% | Một bên vay riêng nhưng dùng tiền chung |
💡 Luật Thiên Mã khuyến nghị: Trước khi ly hôn, nên lập danh sách tài sản, xác định nguồn gốc, tránh tranh chấp sau này.
7 bước giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn
Bước 1: Xác định tài sản tranh chấp
Phải làm rõ:
- Danh sách toàn bộ tài sản hiện có (nhà, đất, xe, cổ phần, tiền mặt…).
- Nguồn gốc từng tài sản: trước hay trong hôn nhân.
- Tài sản có đứng tên chung hay không.
📎 Lưu ý: Nếu tài sản do cha mẹ tặng cho riêng, có giấy tờ chứng minh, sẽ không chia.
Bước 2: Thu thập chứng cứ quyền sở hữu
Các loại chứng cứ hợp pháp gồm:
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu, đăng ký tài sản.
- Sao kê ngân hàng, hợp đồng mua bán, giấy tờ góp vốn.
- Biên lai chi tiêu, hóa đơn chứng minh công sức đóng góp.
⚖️ Điều 91 BLTTDS 2015: “Đương sự có nghĩa vụ chứng minh cho yêu cầu của mình.”
Bước 3: Hòa giải nội bộ hoặc qua luật sư
Nếu hai bên còn thiện chí, có thể:
- Hòa giải tại Văn phòng Luật Thiên Mã (luật sư làm trung gian lập biên bản thỏa thuận chia tài sản).
- Nếu thành công → nộp biên bản lên Tòa để công nhận.
- Nếu thất bại → chuyển sang bước khởi kiện.
💡 Thống kê: 38% vụ tranh chấp tài sản được hòa giải thành công trước Tòa nếu có luật sư trung gian.
Bước 4: Nộp đơn khởi kiện chia tài sản chung tại Tòa án
Nếu không thỏa thuận được, nộp đơn khởi kiện chia tài sản chung tại Tòa án nhân dân nơi có tài sản.
Hồ sơ bao gồm:
- Đơn khởi kiện;
- Bản án hoặc quyết định ly hôn (nếu đã ly hôn trước đó);
- Tài liệu chứng minh quyền sở hữu;
- Chứng minh nhân dân, hộ khẩu.
🏛️ Thẩm quyền:
- TAND cấp huyện: nếu tài sản trong cùng địa bàn.
- TAND cấp tỉnh: nếu có yếu tố nước ngoài, công ty, hoặc nhiều tài sản.
Bước 5: Tòa án thụ lý, hòa giải và định giá tài sản
Tòa án sẽ:
- Ra thông báo nộp tạm ứng án phí;
- Tổ chức hòa giải bắt buộc;
- Nếu không thống nhất, trưng cầu Hội đồng định giá tài sản.
📑 Mức án phí: theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, khoảng 300.000đ – 5% giá trị tài sản tranh chấp.
Bước 6: Xét xử và tuyên bản án chia tài sản
Tòa án căn cứ:
- Công sức đóng góp của mỗi bên;
- Hoàn cảnh gia đình, quyền nuôi con;
- Lỗi vi phạm hôn nhân (ngoại tình, bạo lực…);
- Giá trị và hiện trạng tài sản.
Kết quả:
- Tài sản chia đôi, nhưng có thể điều chỉnh tỷ lệ 60/40, 70/30;
- Nếu tài sản không thể chia (nhà, xe), một bên giữ – bên kia nhận phần chênh lệch bằng tiền.
Bước 7: Thi hành án và sang tên tài sản
Sau khi bản án có hiệu lực:
- Các bên tự thỏa thuận thi hành;
- Nếu không, Chi cục Thi hành án Dân sự sẽ cưỡng chế;
- Người được chia nhà, đất phải làm thủ tục sang tên tài sản.
💼 Luật Thiên Mã có dịch vụ trọn gói: Luật sư đại diện thi hành án, sang tên, và xử lý thuế, lệ phí sau chia.
Thời hiệu khởi kiện chia tài sản tranh chấp
- 03 năm kể từ ngày bản án ly hôn có hiệu lực (Điều 59 Luật HN&GĐ).
- Nếu tài sản bị che giấu hoặc phát hiện muộn → thời hiệu tính từ ngày biết quyền bị xâm phạm.
- Có thể gia hạn thời hiệu nếu có trở ngại khách quan (ở nước ngoài, bệnh nặng…).
Những sai lầm thường gặp khi giải quyết tranh chấp tài sản
| Sai lầm | Hậu quả |
|---|---|
| Giấu tài sản, chuyển nhượng trái phép | Bị Tòa tuyên vô hiệu và giảm phần được chia |
| Tự thỏa thuận bằng giấy tay | Không có giá trị pháp lý, dễ bị lật lại |
| Không chuẩn bị chứng cứ gốc | Mất quyền chứng minh công sức |
| Nộp sai thẩm quyền Tòa án | Hồ sơ bị trả lại, hết thời hiệu |
| Tự khởi kiện không có luật sư | Mất lợi thế trong hòa giải và chứng minh |
⚠️ Luật Thiên Mã khuyến nghị: Luôn có luật sư đại diện trong các vụ tài sản giá trị >1 tỷ đồng – vì chỉ cần sai 1 chi tiết, bạn có thể mất hàng trăm triệu đồng.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Ly hôn có tranh chấp tài sản thì giải quyết ở đâu?
- Tại Tòa án nhân dân nơi có tài sản hoặc nơi bị đơn cư trú.
2. Có thể chia tài sản trước khi ly hôn không?
Có, nếu hai bên đồng thuận lập văn bản thỏa thuận chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân.
3. Nếu chưa ly hôn mà tranh chấp tài sản, có được Tòa giải quyết không?
- Có, theo Điều 38 Luật HN&GĐ, vợ chồng có thể yêu cầu chia tài sản chung bất cứ lúc nào.
4. Khi nào nên khởi kiện chia tài sản riêng biệt?
- Khi bản án ly hôn đã có hiệu lực nhưng tài sản chưa chia hoặc bị chiếm giữ, giấu giếm.
Kết luận từ Luật sư Hôn nhân – Luật Thiên Mã
Tranh chấp tài sản khi ly hôn không chỉ là cuộc đấu pháp lý mà còn là bài toán về chứng cứ, thời hiệu và chiến lược. Hiểu đúng quy trình – hành động sớm – có luật sư đồng hành, bạn sẽ rút ngắn thời gian và tăng khả năng thắng kiện.
Luật Thiên Mã khuyến nghị:
- Chuẩn bị chứng cứ nguồn gốc tài sản càng sớm càng tốt.
- Luôn công chứng văn bản thỏa thuận tài sản.
- Nếu phát sinh tranh chấp, hãy để luật sư trực tiếp làm việc với Tòa.
📞 Liên hệ ngay Luật Thiên Mã: 1900 7495 – Tư vấn miễn phí ban đầu – hỗ trợ khởi kiện, định giá và thi hành án tài sản sau ly hôn.
