Theo thống kê của Bộ Xây dựng năm 2024, có hơn 1.300 dự án xây dựng dân dụng và công nghiệp trên toàn quốc bị chậm cấp phép hoặc ngừng thi công do chưa thực hiện đúng quy định về thẩm định thiết kế xây dựng – một bước bắt buộc trong quy trình đầu tư xây dựng theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020).
Không ít chủ đầu tư, nhà thầu vẫn nhầm lẫn giữa thẩm định thiết kế và thẩm tra thiết kế, dẫn tới thiếu sót trong hồ sơ, kéo dài thời gian triển khai dự án, thậm chí phát sinh tranh chấp pháp lý và chi phí không đáng có.
Là đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực xây dựng, hạ tầng và đầu tư dự án, Luật Thiên Mã mang đến bài viết chuyên sâu giải đáp toàn diện các vấn đề pháp lý xoay quanh thẩm định thiết kế.
Bài viết hướng tới giúp chủ đầu tư, tổ chức và cá nhân nắm rõ quy trình pháp lý – giảm thiểu rủi ro và tiết kiệm chi phí đầu tư.
>>> Đừng để vấn đề pháp lý làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư.
TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH THIẾT KẾ TẠI VIỆT NAM
- Tình hình thẩm định thiết kế hiện nay
Thẩm định thiết kế xây dựng là một yêu cầu bắt buộc đối với hầu hết các dự án xây dựng tại Việt Nam, nhằm đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp luật. Theo thống kê của Bộ Xây dựng năm 2024, khoảng 90% các dự án xây dựng lớn tại Việt Nam phải qua thẩm định thiết kế, nhưng nhiều trường hợp bị chậm trễ do hồ sơ không đầy đủ hoặc không đáp ứng quy chuẩn.
Ví dụ, một số dự án nhà cao tầng tại TP.HCM đã bị đình trệ do thiếu báo cáo thẩm định thiết kế kỹ thuật, dẫn đến chi phí phát sinh và kéo dài thời gian thi công. Những vấn đề này cho thấy việc chuẩn bị hồ sơ thẩm định thiết kế đúng chuẩn là yếu tố then chốt để đẩy nhanh tiến độ dự án.
- Thẩm định thiết kế là gì?
Theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), thẩm định thiết kế là quá trình kiểm tra, đánh giá bản vẽ thiết kế xây dựng để đảm bảo phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng và quy định pháp luật. Thẩm định bao gồm các nội dung như thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công, nhằm đảm bảo tính khả thi và an toàn của công trình. Quá trình này thường được thực hiện bởi cơ quan chuyên môn hoặc đơn vị tư vấn có thẩm quyền.
- Tầm quan trọng của thẩm định thiết kế
Thẩm định thiết kế giúp đảm bảo tính an toàn, hiệu quả kinh tế và tuân thủ pháp luật của công trình. Đây là bước kiểm tra quan trọng để phát hiện sai sót trong bản vẽ thiết kế, từ đó giảm thiểu rủi ro về an toàn và chi phí sửa chữa sau này.
Theo báo cáo của Hiệp hội Kỹ sư xây dựng Việt Nam, các công trình được thẩm định kỹ lưỡng có tỷ lệ lỗi kỹ thuật thấp hơn 30% so với các công trình không qua thẩm định đầy đủ. Sử dụng các mẫu hồ sơ thẩm định từ Luật Thiên Mã không chỉ giúp chuẩn hóa quy trình mà còn nâng cao uy tín của đơn vị thực hiện dự án.
CÁC QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT MỚI NHẤT VỀ THẨM ĐỊNH THIẾT KẾ
- Quy định pháp luật mới nhất về thẩm định thiết kế
Việc thẩm định thiết kế được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
- Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020): Quy định trách nhiệm của chủ đầu tư và đơn vị thẩm định trong việc đảm bảo chất lượng thiết kế.
- Nghị định 175/2024/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết về quản lý dự án đầu tư xây dựng, bao gồm quy trình thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công.
- Thông tư 06/2021/TT-BXD: Quy định về nội dung, trình tự thẩm định thiết kế, yêu cầu về hồ sơ và tiêu chuẩn kỹ thuật.
- Nghị định 27/2023/NĐ-CP: Cập nhật các quy định về chi phí thẩm tra thiết kế, đảm bảo minh bạch trong việc lập dự toán.
Những quy định này yêu cầu các dự án phải có hồ sơ thẩm định thiết kế đầy đủ, đúng chuẩn để được cấp phép xây dựng.
- Hồ sơ thẩm định thiết kế
Hồ sơ thẩm định thiết kế bao gồm:
- Đơn đề nghị thẩm định thiết kế (theo mẫu).
- Bản vẽ thiết kế (thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật hoặc thiết kế bản vẽ thi công).
- Báo cáo đánh giá tác động môi trường (nếu có).
- Các tài liệu liên quan như giấy phép quy hoạch, báo cáo khảo sát địa hình.
Việc chuẩn bị hồ sơ đúng chuẩn là yếu tố quan trọng để đảm bảo quá trình thẩm định diễn ra nhanh chóng và hiệu quả. Các mẫu đơn thẩm định thiết kế từ Luật Thiên Mã sẽ giúp đơn giản hóa việc này.
- Chi phí thẩm tra thiết kế
Chi phí thẩm tra thiết kế được quy định tại Nghị định 27/2023/NĐ-CP, phụ thuộc vào quy mô và tính chất của công trình. Trung bình, chi phí này chiếm khoảng 0,1-0,5% tổng giá trị dự án. Ví dụ, một dự án công trình dân dụng trị giá 100 tỷ đồng có thể tốn khoảng 100-500 triệu đồng cho thẩm tra thiết kế. Để tối ưu hóa chi phí, việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác từ đầu là rất quan trọng, và Luật Thiên Mã cung cấp các mẫu đơn giúp giảm thiểu sai sót.
QUY TRÌNH THẨM ĐỊNH THIẾT KẾ
- Các bước thực hiện thẩm định thiết kế
Quy trình thẩm định thiết kế được thực hiện theo các bước sau:
- Chuẩn bị hồ sơ: Chủ đầu tư hoặc đơn vị thiết kế chuẩn bị đầy đủ hồ sơ thẩm định, bao gồm đơn đề nghị và các bản vẽ thiết kế.
- Nộp hồ sơ cho cơ quan thẩm định: Hồ sơ được nộp cho Sở Xây dựng hoặc đơn vị tư vấn thẩm định có thẩm quyền.
- Kiểm tra và đánh giá: Cơ quan thẩm định xem xét tính phù hợp của thiết kế với quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn an toàn và pháp luật.
- Phê duyệt hoặc yêu cầu chỉnh sửa: Nếu hồ sơ đạt yêu cầu, thiết kế được phê duyệt; nếu không, chủ đầu tư sẽ nhận thông báo để chỉnh sửa và nộp lại.
- Lưu trữ hồ sơ: Sau khi được phê duyệt, hồ sơ thẩm định được lưu trữ để phục vụ quá trình thi công và nghiệm thu.
- Các yếu tố cần lưu ý trong thẩm định thiết kế
- Tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật: Thiết kế phải phù hợp với QCVN 01-1:2021/BXD và các tiêu chuẩn liên quan.
- Đảm bảo tính minh bạch: Hồ sơ cần rõ ràng, đầy đủ để tránh bị từ chối hoặc yêu cầu bổ sung.
- Thời gian thẩm định: Theo quy định, thời gian thẩm định thiết kế không quá 40 ngày đối với công trình cấp I, 30 ngày đối với công trình cấp II và 20 ngày đối với công trình nhỏ hơn.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
NHỮNG SAI SÓT PHỔ BIẾN DẪN ĐẾN BỊ TRẢ HỒ SƠ, CHẬM CẤP PHÉP XÂY DỰNG
- Thiếu hồ sơ hoặc không đúng thành phần theo quy định
Đây là lỗi phổ biến nhất. Chủ đầu tư thường không nộp đầy đủ các tài liệu bắt buộc như:
- Thiếu quyết định phê duyệt dự án, bản vẽ thiết kế chưa được ký tên – đóng dấu của tổ chức/cá nhân có năng lực hành nghề
- Không kèm theo bản sao văn bản thẩm tra thiết kế, hoặc chưa nộp báo cáo kết quả thẩm tra
- Bỏ sót tài liệu pháp lý về quyền sử dụng đất, quy hoạch xây dựng…
Mẹo phòng tránh: Luôn rà soát kỹ theo Danh mục hồ sơ thẩm định thiết kế ban hành tại Phụ lục II – Nghị định 15/2021/NĐ-CP.
- Hồ sơ thiết kế chưa đủ điều kiện thẩm định
Một số đơn vị lập thiết kế chưa đáp ứng các yêu cầu:
- Không có chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng hoặc cá nhân thiết kế không có chứng chỉ hành nghề phù hợp
- Thiết kế không tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật xây dựng quốc gia (QCVN) và tiêu chuẩn xây dựng hiện hành
Hậu quả: Hồ sơ bị trả về, yêu cầu đơn vị khác đủ điều kiện lập lại hồ sơ từ đầu.
- Thiết kế mâu thuẫn với quy hoạch hoặc sai chỉ giới xây dựng
Đây là nguyên nhân đặc biệt nghiêm trọng, dễ dẫn đến hủy bỏ cả hồ sơ cấp phép:
- Thiết kế vượt chiều cao quy hoạch cho phép
- Mật độ xây dựng vượt chỉ tiêu theo quy hoạch chi tiết 1/500
- Không tuân thủ chỉ giới đường đỏ hoặc chỉ giới xây dựng
Hậu quả: Bị từ chối cấp phép, buộc điều chỉnh lại toàn bộ thiết kế và xin lại giấy phép.
- Sai định dạng bản vẽ, thiếu ký hiệu hoặc thiếu bản thuyết minh
Một lỗi kỹ thuật tưởng chừng nhỏ nhưng lại thường xuyên xảy ra:
- Bản vẽ nộp sai định dạng, không theo chuẩn A3/A1 hoặc không kèm bản mềm file CAD, PDF
- Thiếu chữ ký, dấu giáp lai giữa các bản vẽ
- Không kèm thuyết minh thiết kế kỹ thuật – bản vẽ thi công
Hậu quả: Mất thêm thời gian chỉnh sửa kỹ thuật, làm lại hồ sơ.
- Không rõ cơ quan có thẩm quyền thẩm định/cấp phép
Chủ đầu tư nhiều khi nộp nhầm cơ quan không có thẩm quyền dẫn đến:
- Hồ sơ bị từ chối tiếp nhận hoặc bị đình trệ xử lý
- Phải làm lại thủ tục hành chính từ đầu
Ví dụ: Công trình cấp II nhưng nộp về Bộ Xây dựng thay vì Sở Xây dựng → hồ sơ bị “treo” 10–15 ngày.
FAQ – CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ THẨM ĐỊNH THIẾT KẾ
- Ai có thẩm quyền thẩm định thiết kế?
Thẩm quyền thẩm định thiết kế thuộc về Sở Xây dựng, UBND cấp tỉnh/huyện hoặc đơn vị tư vấn được cấp phép, tùy thuộc vào quy mô công trình (theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP).
- Hồ sơ thẩm định thiết kế bao gồm những gì?
Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị thẩm định, bản vẽ thiết kế, báo cáo đánh giá tác động môi trường và các tài liệu liên quan.
- Chi phí thẩm tra thiết kế được tính như thế nào?
Chi phí thẩm tra được tính dựa trên tổng giá trị dự án, trung bình từ 0,1-0,5% theo Nghị định 27/2023/NĐ-CP.
Thẩm định thiết kế không chỉ là thủ tục bắt buộc để được cấp phép xây dựng mà còn giúp bảo đảm chất lượng, an toàn, hiệu quả cho cả vòng đời dự án. Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, hiểu rõ quy trình và nắm vững quy định pháp lý là chìa khóa để nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro và tối ưu chi phí.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc chuẩn bị hồ sơ thẩm định thiết kế, chưa rõ chi phí, quy trình hay cơ quan thực hiện, hãy liên hệ ngay Luật Thiên Mã để được tư vấn trực tiếp bởi đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm thực tiễn.
>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!
