Quyền đối với giống cây trồng là một trong những công cụ pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ thành quả nghiên cứu và lai tạo giống mới. Việc thiết lập và thực thi quyền này không chỉ bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức mà còn góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp.

Để hiểu rõ nội dung pháp lý và thực hiện thủ tục bảo hộ giống cây trồng đúng quy định, hãy đặt lịch tư vấn tại Luật Thiên Mã. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, am hiểu Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022), Luật Trồng trọt 2018, Luật Thiên Mã sẽ đồng hành cùng bạn trong việc xây dựng chiến lược bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ hiệu quả và phù hợp với thực tiễn.

Quyền đối với giống cây trồng là gì?

1.1. Khái niệm quyền đối với giống cây trồng

Quyền đối với giống cây trồng là quyền sở hữu trí tuệ của tổ chức, cá nhân đối với giống cây trồng mới đã được tạo ra hoặc phát hiện và phát triển, đáp ứng điều kiện bảo hộ theo quy định pháp luật. Theo Điều 4, Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi bổ sung 2022), quyền này được xác lập thông qua văn bằng bảo hộ giống cây trồng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

1.2. Tầm quan trọng của quyền này

Việc bảo hộ quyền đối với giống cây trồng có vai trò đặc biệt quan trọng:

• Bảo vệ thành quả nghiên cứu, chọn tạo giống của các tổ chức, cá nhân;
• Khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao;
• Góp phần nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng, phục vụ phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững;
• Tạo cơ sở pháp lý để chuyển giao, thương mại hóa giống cây trồng một cách minh bạch và hiệu quả.

1.3. Đối tượng được bảo hộ

Đối tượng được bảo hộ quyền đối với giống cây trồng là giống cây trồng mới thuộc danh mục loài cây trồng được phép bảo hộ tại Việt Nam. Để được bảo hộ, giống cây trồng phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

• Tính mới: Giống chưa được phổ biến hoặc sử dụng thương mại tại Việt Nam hoặc nước ngoài trước thời điểm nộp đơn;
• Tính đồng nhất: Các cá thể của giống thể hiện các đặc tính cơ bản giống nhau trong điều kiện trồng trọt cụ thể;
• Tính ổn định: Đặc tính của giống được duy trì ổn định qua nhiều vụ nhân giống;
• Có tên phù hợp: Tên giống phải rõ ràng, dễ phân biệt và không gây nhầm lẫn với giống khác đã được bảo hộ hoặc đăng ký trước đó.

Danh mục giống cây trồng được phép đăng ký bảo hộ bao gồm: cây lương thực (như lúa, ngô), cây công nghiệp (cà phê, hồ tiêu), cây ăn quả, rau màu, hoa, cây cảnh, và các loài cây trồng khác theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!

  Đặt lịch tư vấn

Quy định pháp luật đối với quyền bảo hộ giống cây trồng

2.1. Cơ sở pháp lý

Quyền đối với giống cây trồng được quy định tại:

• Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019 và mới nhất năm 2022);
• Luật Trồng trọt 2018;
• Các văn bản hướng dẫn thi hành như Nghị định 88/2010/NĐ-CP (về quyền đối với giống cây trồng) và các thông tư do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành.

Những văn bản này điều chỉnh toàn bộ quá trình từ đăng ký, đánh giá, cấp văn bằng đến việc chuyển nhượng, sử dụng và xử lý vi phạm quyền giống cây trồng tại Việt Nam.

2.2. Điều kiện bảo hộ giống cây trồng

Theo Điều 158, Luật Sở hữu trí tuệ, để được cấp văn bằng bảo hộ, giống cây trồng phải đáp ứng đủ 5 điều kiện sau:

• Tính mới: Giống chưa được khai thác thương mại tại Việt Nam hoặc nước ngoài quá thời hạn quy định trước khi nộp đơn;
• Tính khác biệt: Có ít nhất một đặc tính phân biệt giống với các giống khác đã biết;
• Tính đồng nhất: Các cá thể trong giống thể hiện đồng đều về các đặc tính chủ yếu;
• Tính ổn định: Các đặc tính cơ bản vẫn được duy trì qua nhiều thế hệ nhân giống;
• Tên gọi phù hợp: Không trùng hoặc gây nhầm lẫn với giống đã có tên bảo hộ; không trái thuần phong mỹ tục hoặc vi phạm quy định pháp luật khác.

Việc đánh giá điều kiện này phải thông qua kết quả khảo nghiệm kỹ thuật (DUS test) do cơ quan có thẩm quyền thực hiện.

2.3. Chủ thể được bảo hộ

Theo quy định pháp luật, các chủ thể sau đây có thể đứng tên đăng ký và được cấp văn bằng bảo hộ giống cây trồng:

• Cá nhân trực tiếp lai tạo, phát hiện và phát triển giống;
• Tổ chức được giao nhiệm vụ hoặc đầu tư để tạo giống (theo hợp đồng hoặc nhiệm vụ khoa học công nghệ);
• Cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận chuyển giao quyền đăng ký từ người lai tạo gốc.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiếp nhận và xử lý đơn đăng ký là Cục Trồng trọt – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Số liệu thực tế: Theo thống kê từ Cục Trồng trọt năm 2024, 20% đơn đăng ký bảo hộ giống cây trồng bị từ chối do không đáp ứng điều kiện về tính khác biệt hoặc thiếu kết quả khảo nghiệm kỹ thuật đạt chuẩn. Điều này cho thấy việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chứng minh được các yếu tố kỹ thuật là bước then chốt trong quá trình đăng ký.

>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư, mọi vấn đề pháp lý sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!

  Đặt lịch tư vấn

Nội dung quyền đối với giống cây trồng

3.1. Quyền nhân giống và khai thác thương mại

Theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009 và 2022:

• Chủ sở hữu văn bằng bảo hộ giống cây trồng có quyền độc quyền khai thác giống cây trồng trong suốt thời hạn bảo hộ;
• Bao gồm: sản xuất, nhân giống, chế biến, chào bán, bán, xuất khẩu, nhập khẩu hoặc tàng trữ giống cây trồng vì các mục đích nêu trên.

3.2. Quyền ngăn chặn hành vi xâm phạm

• Chủ sở hữu có quyền ngăn cấm hoặc yêu cầu xử lý mọi hành vi sử dụng giống cây trồng được bảo hộ mà không được sự cho phép;
• Bao gồm cả việc sử dụng giống gốc và giống lai từ giống cây trồng được bảo hộ trong trường hợp chúng vẫn mang đặc tính của giống gốc.

3.3. Quyền chuyển giao và cấp phép

• Chủ sở hữu có thể chuyển nhượng quyền sở hữu giống cây trồng đã được cấp văn bằng;
• Hoặc thực hiện li-xăng (cấp phép) cho bên thứ ba khai thác thương mại, thông qua hợp đồng có đăng ký tại cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Số liệu gần nhất: Theo báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) năm 2024, có tới 30% hợp đồng chuyển giao giống cây trồng tại Việt Nam liên quan đến các giống lúa và cây ăn quả, phản ánh nhu cầu cao trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao và xuất khẩu.

Thủ tục đăng ký quyền đối với giống cây trồng

Việc đăng ký quyền đối với giống cây trồng nhằm bảo hộ quyền lợi của tổ chức, cá nhân trong việc nghiên cứu, chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển giống mới. Quy trình đăng ký được quy định chi tiết trong Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành.

4.1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký

Hồ sơ đăng ký quyền đối với giống cây trồng bao gồm:

• Đơn đăng ký quyền sở hữu giống cây trồng theo mẫu quy định.
• Tài liệu mô tả giống, kết quả khảo nghiệm kỹ thuật (DUS) hoặc đơn yêu cầu khảo nghiệm nếu chưa có.
• Ảnh giống cây trồng thể hiện đặc tính phân biệt.
• Giấy ủy quyền (nếu nộp qua đại diện).
• Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn, nếu người nộp đơn không phải là tác giả.
• Lệ phí, phí thẩm định theo quy định của pháp luật.

4.2. Nộp hồ sơ tại Cục Trồng trọt

• Hồ sơ được nộp tại Cục Trồng trọt – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
• Người nộp có thể nộp trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện.
• Sau khi tiếp nhận, Cục Trồng trọt sẽ cấp giấy biên nhận và số đơn cho hồ sơ hợp lệ.

4.3. Quy trình thẩm định

• Thẩm định hình thức: Kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ (trong vòng 15 ngày).
• Công bố đơn: Sau khi hồ sơ hợp lệ, đơn được công bố trên Công báo giống cây trồng.
• Khảo nghiệm kỹ thuật: Được thực hiện tại cơ sở khảo nghiệm được chỉ định nếu chưa có kết quả DUS.
• Thẩm định nội dung: Dựa trên kết quả khảo nghiệm để xác định tính mới, tính khác biệt, đồng đều và ổn định (gọi tắt là DUS).
• Cấp văn bằng bảo hộ: Nếu đủ điều kiện, Cục Trồng trọt cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu giống cây trồng.

Số liệu thực tiễn: Theo Cục Trồng trọt (2024), thời gian trung bình để cấp văn bằng bảo hộ giống cây trồng từ 12–18 tháng, tùy thuộc vào kết quả khảo nghiệm và tính hoàn chỉnh của hồ sơ.

>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!

  Đặt lịch tư vấn

Nghĩa vụ của chủ sở hữu quyền đối với giống cây trồng

Theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành, chủ sở hữu quyền đối với giống cây trồng có trách nhiệm duy trì, quản lý và thực hiện nghĩa vụ pháp lý liên quan trong suốt thời gian bảo hộ. Cụ thể:

5.1. Duy trì giống cây trồng

• Đảm bảo giống cây trồng được bảo hộ luôn giữ được tính ổn định và đồng nhất về đặc tính như khi được cấp văn bằng.
• Có trách nhiệm thực hiện các biện pháp kỹ thuật cần thiết để duy trì chất lượng giống theo quy chuẩn.

5.2. Nộp phí duy trì văn bằng

• Thực hiện nghĩa vụ tài chính hàng năm bằng cách nộp lệ phí duy trì hiệu lực văn bằng bảo hộ.
• Quá hạn nộp phí có thể dẫn đến việc văn bằng bị chấm dứt hiệu lực theo quy định pháp luật.

5.3. Cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý

• Khi có yêu cầu từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền, chủ sở hữu phải cung cấp báo cáo về tình hình khai thác, sử dụng giống cây trồng.
• Hợp tác trong quá trình kiểm tra, thanh tra, giám sát về việc duy trì và sử dụng giống.

Số liệu gần nhất: Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2024), 25% văn bằng bảo hộ giống cây trồng bị hủy do không nộp phí duy trì đúng hạn.

Lợi ích khi tư vấn về bảo hộ quyền đối với giống cây trồng tại Luật Thiên Mã

6.1. Đội ngũ luật sư chuyên sâu

Luật Thiên Mã sở hữu đội ngũ luật sư có kinh nghiệm thực tiễn trong cả lĩnh vực sở hữu trí tuệ và nông nghiệp. Chúng tôi am hiểu quy định pháp luật về bảo hộ giống cây trồng và luôn sẵn sàng đồng hành cùng các cá nhân, doanh nghiệp trong suốt quá trình đăng ký quyền bảo hộ.

6.2. Dịch vụ trọn gói

Từ tra cứu tính mới và khả năng bảo hộ của giống cây trồng, đến việc soạn thảo hồ sơ, nộp đơn và xử lý tranh chấp phát sinh – Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ toàn diện, tối ưu hoá hiệu quả công việc cho khách hàng.

6.3. Cam kết hiệu quả

Chúng tôi cam kết quy trình tư vấn và thực hiện minh bạch, đảm bảo tiết kiệm thời gian và chi phí. Luật Thiên Mã luôn nỗ lực tối đa để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và thương mại hóa hiệu quả giá trị của giống cây trồng được bảo hộ.

>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa!

  Đặt lịch tư vấn

Quyền đối với giống cây trồng là công cụ pháp lý quan trọng để bảo vệ thành tựu sáng tạo, thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững. Với sự hỗ trợ từ Luật Thiên Mã, bạn sẽ được hướng dẫn chi tiết theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022) và Luật Trồng trọt 2018. Hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ giống cây trồng và tối ưu hóa giá trị kinh tế!