Khi cuộc sống hôn nhân không còn là chốn bình yên mà trở thành nơi tổn thương, ly thân có thể là bước lùi cần thiết trước khi quyết định dừng lại hoàn toàn. Tuy không được quy định rõ ràng trong Luật Hôn nhân và Gia đình, nhưng ly thân vẫn là giải pháp hợp pháp giúp các bên thiết lập ranh giới sống riêng, bảo vệ quyền và nghĩa vụ của mình trước khi ly hôn.
Vậy thủ tục ly thân gồm những gì? Có cần ra tòa không? Cần lưu ý điều gì để tránh tranh chấp về sau? Bài viết dưới đây sẽ làm rõ tất cả.
Bài viết dưới đây Luật Thiên Mã sẽ phân tích cụ thể các vấn đề pháp lý liên quan đến việc sống ly thân và cung cấp góc nhìn tư vấn từ luật sư để giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất trong hành trình bảo vệ quyền lợi của mình.
Cuộc sống ly thân là gì?
1. Thực trạng ly thân tại Việt Nam
Theo báo cáo từ Tòa án nhân dân tối cao, Việt Nam ghi nhận khoảng 70.000 vụ ly thân mỗi năm, với khoảng 15-20% cặp vợ chồng (tương đương 10.000-14.000 cặp) trải qua giai đoạn ly thân trước khi quyết định ly thân chính thức. Xu hướng ly thân đặc biệt phổ biến tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và Cần Thơ, nơi áp lực kinh tế, thay đổi lối sống và mâu thuẫn gia đình ngày càng gia tăng. Dữ liệu từ các trung tâm tư vấn hôn nhân cho thấy, ly thân thường kéo dài từ 6 tháng đến 2 năm, với 60% trường hợp dẫn đến ly thân và 40% hòa giải thành công. Tuy nhiên, nhiều cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc tổ chức cuộc sống ly thân do thiếu hiểu biết pháp lý, dẫn đến tranh chấp tài sản, con cái hoặc căng thẳng tâm lý kéo dài, đặc biệt khi không có thỏa thuận rõ ràng.
2. Định nghĩa cuộc sống ly thân
Cuộc sống ly thân là trạng thái vợ chồng thỏa thuận hoặc tự nguyện ngừng chung sống, không thực hiện các nghĩa vụ hôn nhân như sống chung, hỗ trợ tài chính hoặc tình cảm, nhưng vẫn duy trì quan hệ hôn nhân hợp pháp theo pháp luật. Ly thân khác với ly thân ở chỗ không chấm dứt hôn nhân, cho phép các bên có thời gian suy nghĩ, hòa giải hoặc chuẩn bị cho các quyết định tương lai. Ly thân thường đi kèm thỏa thuận bằng văn bản, quy định trách nhiệm về tài sản, quyền nuôi con, cấp dưỡng và nghĩa vụ tài chính, nhằm đảm bảo sự minh bạch và công bằng.
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly thân không phải thủ tục pháp lý bắt buộc, nhưng thỏa thuận ly thân có thể được công chứng để tăng giá trị pháp lý, đặc biệt khi liên quan đến tài sản hoặc con cái.
3. Quy định pháp luật về ly thân
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Không quy định cụ thể về ly thân, nhưng công nhận các thỏa thuận dân sự giữa vợ chồng nếu không trái pháp luật. Ly thân có thể là căn cứ chứng minh mâu thuẫn nghiêm trọng trong ly thân đơn phương.
- Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thỏa thuận dân sự, bao gồm thỏa thuận tài sản, cấp dưỡng hoặc trách nhiệm tài chính trong thời kỳ ly thân.
- Luật Công chứng 2014: Hướng dẫn công chứng thỏa thuận ly thân để đảm bảo hiệu lực pháp lý, đặc biệt khi liên quan đến tài sản giá trị cao như bất động sản.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP: Bổ sung chi tiết về tài sản chung, tài sản riêng và trách nhiệm tài chính trong hôn nhân, áp dụng cho thỏa thuận ly thân.
THỦ TỤC LY THÂN
Theo phân tích trên thì hiện nay pháp luật chưa thừa nhận việc ly thân nên kéo theo đó là chưa có quy định cụ thể về thủ tục ly thân theo quy định pháp luật
Thủ tục ly thân sẽ là thỏa thuận riêng của hai vợ chồng, vợ chồng có thể thỏa thuận về chế độ tài sản, quyền nuôi con trong thời gian ly thân để tiến hành thực hiện thủ tục ly hôn theo quy định pháp luật
Trong thời gian này vợ chồng cũng có thể hàn gắn lại mối quan hệ vợ chồng đã rạn nứt
Sau khi tự thỏa thuận về thủ tục ly thân vợ chồng có thể thỏa thuận lựa chọn thời gian ly hôn khi đã tự thỏa thuận và giải quyết xong với nhau về những vấn đề khó khăn còn tồn đọng thì có thể ra Tòa ly hôn.
Theo đó, hiện nay vợ chồng sau ly thân muốn tiến hành ly hôn thì có 02 cách, hoặc là thuận tình ly hôn khi đã thoả thuận được với nhau về các vấn đề như tài sản, quyền nuôi con, hoặc đơn phương ly hôn khi 02 bên không đạt được thỏa thuận nào đó và yêu cầu Tòa án xử lý.
Sự khác nhau giữa ly thân và ly hôn?
Điểm giống và khác nhau giữa ly thân và ly hôn
| Tiêu chí | Ly thân | Ly hôn |
| Giống nhau | Ly thân và ly hôn đều có nguyên nhân xuất phát từ những mâu thuẫn gia đình khiến cho cuộc sống vợ chồng trở nên bế tắc, tình cảm rạn nứt, không còn mặn nồng và không muốn tiếp tục sống chung với nhau. Tuy nhiên xét về mức độ trầm trọng thì chưa đến mức để đôi bên phải ly hôn. | |
| Khái niệm | Ly thân là việc vợ chồng không còn chung sống với nhau do quan hệ tình cảm đã rạn nứt, nhưng vẫn chưa thực hiện các thủ tục ly hôn theo quy định pháp luật. | Ly hôn là việc hai người vợ chồng chấm dứt mối quan hệ hôn nhân một cách thực sự, không còn nghĩa vụ sống chung, chia sẻ tài sản và phải giải quyết vấn đề nuôi con sau khi ly hôn. |
| Thủ tục tiến hành | Không cần tuân thủ theo bất kỳ trình tự, thủ tục nào. Việc ly hôn dựa trên thỏa thuận của vợ và chồng. | Thủ tục ly hôn cần được tiến hành theo quy định chi tiết tại Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Trình tự thực hiện căn cứ theo quy định Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015. |
| Quan hệ nhân thân | Ly thân không làm chấm dứt quan hệ vợ chồng. Các quyền và nghĩa vụ với nhân thân của vợ và chồng vẫn thuộc phạm vi được bảo vệ bởi pháp luật. | Ly hôn làm chấm dứt mối quan hệ vợ chồng, theo đó các quyền và nghĩa vụ với nhân thân cũng được cắt đứt. |
| Quan hệ pháp lý | Không làm chấm dứt quan hệ vợ chồng trên cơ sở giấy tờ và pháp luật. Trong quá trình ly thân, cả vợ và chồng đều không có quyền kết hôn hoặc sống chung như vợ chồng với người khác. Về pháp lý, các quyền và nghĩa vụ với nhau vẫn được thực hiện như các cặp vợ chồng khác. | Mối quan hệ vợ chồng và các quyền, nghĩa vụ chung sẽ hoàn toàn chấm dứt ngay tại thời điểm bản án hoặc quyết định của Tòa án có hiệu lực. |
| Quan hệ tài sản | Do quan hệ hôn nhân vẫn tồn tại nên trường hợp không có thỏa thuận khác từ cả vợ và chồng thì tất cả tài sản phát sinh trong giai đoạn ly thân vẫn được coi là tài sản chung. | Phân chia tài sản sẽ tuân theo thỏa thuận của cả hai vợ chồng hoặc theo quyết định của Tòa án. Tài sản sau khi ly hôn sẽ được xem là tài sản riêng. |
| Con chung | Cả hai vợ chồng đều có quyền thỏa thuận ai sẽ đảm nhận quyền nuôi con. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn phải chịu trách nhiệm chăm sóc và giáo dục con cái vì vẫn đang trong mối quan hệ hôn nhân. | Trong quá trình thực hiện thủ tục ly hôn, vợ chồng sẽ được thỏa thuận về quyền trông nom, nuôi dưỡng, và giáo dục con. Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận, quyết định sẽ thuộc về Tòa án. |
| Hậu quả pháp lý | Ly thân không làm chấm dứt mối quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật. Trong giai đoạn ly thân, vợ hoặc chồng không được phép kết hôn hoặc sống chung như vợ chồng với người khác vì họ vẫn đang giữ quan hệ hôn nhân. Theo quy định pháp luật, cả hai bên vẫn phải chịu trách nhiệm và nghĩa vụ đối với nhau trong thời gian ly thân. | Khi bản án hoặc quyết định ly hôn của Tòa án có hiệu lực đó là thời điểm mà các hậu quả pháp lý bắt đầu phát sinh. Ly hôn đồng nghĩa với việc chấm dứt mọi quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng bao gồm cả quan hệ vợ chồng, các quyền và nghĩa vụ nhân thân kèm theo cũng như các vấn đề liên quan như tài sản, nuôi con chung và các khía cạnh khác. |
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Ly thân có được coi là đã ly hôn không?
Trả lời:
Không. Ly thân và ly hôn là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau trong pháp luật Việt Nam.
- Ly thân là việc vợ chồng sống tách biệt trong thực tế, không còn chung sống, nhưng quan hệ hôn nhân về mặt pháp lý vẫn tồn tại.
- Ly hôn là việc Tòa án ra bản án hoặc quyết định chính thức chấm dứt quan hệ vợ chồng.
Do đó, khi ly thân, hai người vẫn bị ràng buộc về nghĩa vụ tài sản, con cái và quan hệ hôn nhân.
- Cách ly thân hợp pháp được thực hiện như thế nào?
Trả lời:
Pháp luật hiện hành không có quy định chính thức về thủ tục ly thân như đối với ly hôn. Tuy nhiên, để việc ly thân hợp pháp và tránh phát sinh tranh chấp, vợ chồng có thể thực hiện các bước như sau:
- Thỏa thuận ly thân bằng văn bản: thống nhất các nội dung như nơi ở riêng, trách nhiệm với con, tài chính, nghĩa vụ hỗ trợ.
- Làm giấy ly thân có chữ ký hai bên và công chứng/chứng thực nếu cần.
- Giữ văn bản làm căn cứ nếu sau này có tranh chấp hoặc ly hôn.
Đây là cách ly thân hợp lý, minh bạch và có giá trị hỗ trợ pháp lý trong trường hợp phát sinh tranh chấp.
- Cách làm giấy ly thân như thế nào?
Trả lời:
Giấy ly thân là văn bản thể hiện thỏa thuận sống riêng của vợ chồng. Cách làm giấy ly thân gồm các bước sau:
- Bước 1: Hai bên cùng thống nhất nội dung về việc ly thân (thời gian, địa điểm sống riêng, trách nhiệm với con cái, tài sản…)
- Bước 2: Soạn mẫu giấy ly thân, có thể tham khảo và tải tại Mauvanban.vn
- Bước 3: Ký tên hai bên, có thể công chứng hoặc chứng thực để tăng giá trị pháp lý.
Lưu ý: Giấy ly thân không bắt buộc phải nộp cho cơ quan nào, nhưng có thể sử dụng để làm chứng cứ nếu xảy ra ly hôn hoặc tranh chấp.
- Cách làm đơn ly thân có gì khác so với đơn ly hôn?
Trả lời:
Cách làm đơn ly thân đơn giản hơn vì không cần nộp Tòa án hay làm theo mẫu thủ tục tố tụng.
Nội dung đơn ly thân thường bao gồm:
- Thông tin hai vợ chồng
- Thời điểm bắt đầu ly thân
- Lý do và mục đích ly thân
- Thỏa thuận về nuôi con, tài sản, trách nhiệm, thời hạn ly thân (nếu có)
- Ký tên hai bên
Khác với đơn ly hôn, đơn ly thân không làm phát sinh phán quyết pháp lý, nhưng lại có giá trị tham khảo nếu vụ việc được đưa ra tòa sau này.
- Ly thân có cần phải ra Tòa không?
Trả lời:
Không. Vì pháp luật Việt Nam không có quy trình tố tụng riêng cho việc ly thân, nên không cần ra Tòa. Ly thân được xác lập trên cơ sở thỏa thuận tự nguyện giữa hai bên.
Tuy nhiên, nếu ly thân dẫn đến tranh chấp về con cái, tài sản, hoặc một bên muốn ly hôn, có thể khởi kiện ly hôn tại Tòa án. Trong trường hợp đó, các tài liệu liên quan đến ly thân có thể được dùng làm chứng cứ.
- Thủ tục làm đơn ly thân gồm những bước nào?
Trả lời:
Thủ tục làm đơn ly thân gồm các bước như sau:
- Hai bên đồng ý ly thân và thống nhất nội dung đơn.
- Soạn thảo đơn theo mẫu, nêu rõ thỏa thuận (nơi ở, nghĩa vụ, thời gian, chăm sóc con).
- Cùng ký tên vào đơn. Có thể mang ra công chứng tại văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại UBND xã/phường.
Không cần nộp đơn này cho Tòa án. Tuy nhiên, nếu muốn ly hôn về sau, có thể sử dụng làm căn cứ chứng minh mâu thuẫn hôn nhân kéo dài.
- Ly thân có được kết hôn lại hoặc có người yêu không?
Trả lời:
Không. Khi ly thân, bạn vẫn là người có quan hệ hôn nhân hợp pháp. Do đó:
- Không được kết hôn với người khác (nếu làm vậy sẽ bị coi là kết hôn trái pháp luật).
- Việc có quan hệ tình cảm hoặc sống chung như vợ chồng với người khác có thể bị coi là ngoại tình, ảnh hưởng đến quyền lợi khi ly hôn.
Chỉ sau khi có bản án ly hôn của Tòa án, bạn mới có quyền đăng ký kết hôn mới.
- Ly thân có được chia tài sản không?
Trả lời:
Không. Trong thời gian ly thân, tài sản chung vẫn hình thành như bình thường nếu hai người không có thỏa thuận tài sản riêng.
Nếu muốn chia tài sản, phải:
- Tự thỏa thuận chia tài sản riêng
- Hoặc khởi kiện ra Tòa, yêu cầu chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân
Việc ly thân không làm Chấm dứt chế độ tài sản chung trừ khi có thỏa thuận hợp pháp, công chứng rõ ràng.
Các thủ tục ly thân tuy không được pháp luật quy định rõ ràng như ly hôn, nhưng lại có vai trò quan trọng giúp vợ chồng có thời gian đánh giá lại quan hệ hôn nhân. Việc thực hiện cách ly thân, cách làm đơn ly thân và lập giấy ly thân giúp đảm bảo minh bạch, phòng ngừa rủi ro pháp lý.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Tư vấn ly thân chuyên nghiệp đến từ Luật Thiên Mã
Công ty Luật TNHH Thiên Mã xin cung cấp cho khách hàng dịch vụ luật sư tư vấn luật ly thân, trong đó các công việc cụ thể bao gồm:
- Tư vấn luật ly thân đơn phương cùng các thủ tục ly thân theo các quy định liên quan.
- Tư vấn, hỗ trợ, hướng dẫn khách hàng tạo lập hồ sơ ly thân.
- Hướng dẫn, hỗ trợ khách hàng nộp hồ sơ ly thân tại Tòa án.
- Tư vấn phân chia tài sản chung.
- Tư vấn quyền, nghĩa vụ nuôi con và bổn phận cấp dưỡng.
- Tư vấn luật ly thân và thủ tục giành quyền nuôi con.
- Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng tại Tòa.
Khi trải nghiệm dịch vụ luật sư tư vấn ly thân đơn phương tại Luật Thiên Mã, quý khách hàng sẽ nhận được những lợi ích sau:
- Được tư vấn hoà giải để hạn chế các quyết định đáng tiếc, vội vàng.
- Được tư vấn giải pháp tối ưu nhất khi xảy ra tranh chấp tài sản chung, tranh chấp quyền nuôi con hoặc nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tại Tòa.
- Tiết kiệm tối đa thời gian, tiền bạc và công sức.
Luật Thiên Mã tư vấn ly thân ở những lĩnh vực gì?
Chúng tôi hỗ trợ tư vấn cho mọi đối tượng khách hàng về mọi lĩnh vực pháp luật đất đai, cụ thể:
- Tư vấn về hình thức ly thân và điều kiện ly thân;
- Tư vấn về hồ sơ ly thân bao gồm những giấy tờ gì;
- Tư vấn về cơ quan có thẩm quyền giải quyết ly thân;
- Tư vấn về giải quyết tranh chấp tài sản chung, nợ chung;
- Tư vấn về xác định và chứng minh tài sản riêng, nợ riêng;
- Tư vấn về phân chia quyền nuôi con, cấp dưỡng cho con;
- Tư vấn về phân chia tài sản sau khi ly thân;
- Tư vấn về xác định lại quyền nuôi con sau khi ly thân.
Các hình thức tư vấn tại Luật Thiên Mã
Luật sư tư vấn ly thân qua hotline
Bạn muốn kết nối với tổng đài tư vấn ly thân? Chỉ cần nhấc điện thoại lên, gọi cho chúng tôi qua Số điện thoại tư vấn ly thân là bạn đã có thể được tư vấn
- Bước 1: Hãy chuẩn bị, nội dung tư vấn, pin điện thoại, cước điện thoại trước khi gọi để chất lượng tư vấn được tốt nhất, không bị ngắt quãng.
- Bước 2: Nhấc điện thoại lên và gọi cho chúng tôi qua số hotline tư vấn ly thân
- Bước 3: Trình bày về vấn đề thắc mắc của mình, lắng nghe tư vấn từ các Luật sư – Chuyên gia –Chuyên viên của chúng tôi!
Quý khách hàng sử dụng dịch vụ tư vấn ly thân qua điện thoại vì: Không phải vất vả và tốn chi phí khi đi lại mà được Luật sư tư vấn ly thân; Tiếp nhận tư vấn từ khắp các tỉnh, thành trên cả nước; Giải đáp thắc mắc của khách hàng một cách nhanh chóng; Nhận được câu trả lời kịp thời cho những vấn đề pháp lý gấp.
Nếu vấn đề của quý khách hàng phức tạp hơn, chúng tôi sẵn sàng tư vấn cho quý khách hàng thông qua hình thức tư vấn trực tiếp hoặc tư vấn qua thư tư vấn đảm bảo mọi vấn đề pháp lý của khách hàng đều được chúng tôi hỗ trợ và giải quyết.
Luật sư tư vấn ly thân trực tiếp tại văn phòng
Nếu bạn muốn gặp trực tiếp Luật sư, trao đổi trực tiếp, xin ý kiến tư vấn trực tiếp với Luật sư thì bạn có thể sử dụng dịch vụ tư vấn ly thân trực tiếp tại văn phòng của chúng tôi!
Chúng tôi sẽ cử Luật sư – Chuyên gia – Chuyên viên tư vấn phù hợp với chuyên môn bạn đang cần tư vấn hỗ trợ bạn!
Đây là hình thức dịch vụ tư vấn ly thân có thu phí dịch vụ!
Địa chỉ: An Phát Building, B14/D21, Khu Đô Thị Mới, Cầu Giấy, Hà Nội.
Tại sao nên chọn Luật Thiên Mã
- Chuyên môn sâu, kinh nghiệm thực tiễn vững vàng
Luật Thiên Mã là đơn vị chuyên sâu trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình, đặc biệt là các vụ việc ly thân đơn phương có tranh chấp phức tạp. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, chúng tôi đã tư vấn và giải quyết thành công hàng trăm hồ sơ ly thân đơn phương mỗi năm trên toàn quốc.
- Hỗ trợ soạn hồ sơ chính xác, đúng luật, đúng thực tế
Việc soạn thảo đơn ly thân, kê khai tài sản, chứng minh quyền nuôi con… nếu sai sót sẽ khiến hồ sơ bị trả lại hoặc kéo dài thời gian giải quyết. Luật Thiên Mã cam kết hỗ trợ soạn hồ sơ đầy đủ, đúng pháp luật, giúp khách hàng yên tâm nộp hồ sơ chỉ một lần.
- Bảo mật tuyệt đối – Uy tín đặt lên hàng đầu
ly thân là vấn đề cá nhân và nhạy cảm. Tại Luật Thiên Mã, mọi thông tin của khách hàng đều được cam kết bảo mật tuyệt đối, giúp bạn an tâm chia sẻ để được hỗ trợ chính xác và hiệu quả nhất
- Giải pháp linh hoạt, tiết kiệm thời gian và chi phí
Dù bạn đang ở bất kỳ đâu, chúng tôi vẫn có thể tư vấn online, gửi hồ sơ qua email/zalo và đại diện nộp đơn ly thân tại Tòa án nếu được ủy quyền. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian di chuyển, đặc biệt trong trường hợp người còn lại không hợp tác.
- Hỗ trợ từ A-Z – Không để khách hàng “tự lo” giữa chừng
Không chỉ dừng lại ở việc tư vấn sơ bộ, Luật Thiên Mã đồng hành cùng bạn xuyên suốt quá trình giải quyết ly thân: từ chuẩn bị hồ sơ, gửi đơn đến Tòa, tham gia hòa giải, làm việc với các bên liên quan cho đến khi có quyết định ly thân hợp pháp
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Sống ly thân là lựa chọn của nhiều cặp vợ chồng khi cuộc hôn nhân rơi vào khủng hoảng nhưng chưa sẵn sàng hoặc chưa đủ điều kiện để tiến tới ly hôn. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng pháp luật Việt Nam hiện hành chưa có quy định cụ thể điều chỉnh chế độ “ly thân”, do đó các quyền và nghĩa vụ giữa vợ chồng – nhất là về tài sản, con cái – vẫn tồn tại như trong thời kỳ hôn nhân. Việc sống ly thân nếu không có sự thỏa thuận rõ ràng có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý sau này, đặc biệt trong trường hợp ly hôn.
Vì vậy, nếu bạn đang cân nhắc sống ly thân, hãy tham khảo ý kiến luật sư tại Luật Thiên Mã để có định hướng phù hợp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và tránh những rủi ro không mong muốn.
