Trong bối cảnh cạnh tranh thương mại ngày càng gay gắt, li xăng nhãn hiệu trở thành công cụ hữu hiệu để khai thác quyền sở hữu trí tuệ, tối ưu hóa giá trị thương hiệu và tăng thu nhập cho chủ sở hữu. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng hiểu rõ quy định li xăng nhãn hiệu, cách soạn thảo hợp đồng li xăng nhãn hiệu đúng luật, hay các rủi ro pháp lý tiềm ẩn.
Bài viết do Luật Thiên Mã cung cấp sẽ giúp bạn nắm bắt toàn diện các nội dung pháp lý xoay quanh việc li xăng nhãn hiệu, từ khái niệm, quy định pháp luật, đến cách soạn hợp đồng chuẩn chỉnh.
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
LI XĂNG NHÃN HIỆU LÀ GÌ? CÁC HÌNH THỨC HỢP ĐỒNG LI XĂNG NHÃN HIỆU PHỔ BIẾN HIỆN NAY
Các nước trên thế giới gọi loại hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu là hợp đồng li xăng nhãn hiệu. Li-xăng nhãn hiệu được hiểu là việc chủ sở hữu nhãn hiệu cho phép một pháp nhân hoặc cá nhân khác sử dụng nhãn hiệu của mình trên một vùng lãnh thổ nhất định trong một khoảng thời gian nhất định, trong đó nhãn hiệu được li-xăng phải thuộc quyền sử dụng của bên giao li xăng.
Các hình thức hợp đồng li xăng nhãn hiệu phổ biến hiện nay
Theo Điều 143, Luật Sở hữu Trí tuệ quy định về Các dạng hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp. Theo đó, hợp đồng li xăng bao gồm các loại sau:
– Hợp đồng li – xăng nhãn hiệu độc quyền: là hợp đồng mà theo đó trong phạm vi và thời hạn chuyển giao, bên được chuyển quyền được độc quyền sử dụng nhãn hiệu, bên chuyển quyền không được ký kết hợp đồng sử dụng nhãn hiệu với bất kỳ bên thứ ba nào và chỉ được sử dụng nhãn hiệu đó nếu được phép của bên được chuyển quyền;
– Hợp đồng Li – xăng nhãn hiệu không độc quyền là hợp đồng mà theo đó trong phạm vi và thời hạn chuyển giao quyền sử dụng, bên chuyển quyền vẫn có quyền sử dụng nhãn hiệu, quyền ký kết hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp không độc quyền với người khác;
– Hợp đồng li – xăng nhãn hiệu thứ cấp là hợp đồng mà theo đó bên chuyển quyền là người được chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu đó theo một hợp đồng khác.
NỘI DUNG CẦN CÓ TRONG HỢP ĐỒNG LI XĂNG NHÃN HIỆU
Hợp đồng li – xăng nhãn hiệu phải có đầy đủ các điều khoản theo Điều 144, Luật sở hữu trí tuệ quy định về nội dung hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp. Cụ thể:
– Điều khoản về bên cấp li – xăng, bên nhận li- xăng: Tên, địa chỉ đầy đủ của Bên chuyển quyền và Bên nhận chuyển quyền. Điều khoản này nhằm xác nhận và định danh các chủ thể của hợp đồng. Ngoài ra, các bên cũng cần tìm hiểu sự chính xác của các thông tin đối tác đưa ra để đảm bảo hiệu lực của hợp đồng.
– Điều khoản về cơ sở chuyển giao quyền sử dụng (đó có thể là quyết định đăng kí nhãn hiệu, Hợp đồng li – xăng độc quyền): Điều khoản này nhằm bảo đảm nhãn hiệu này đã được bảo hộ và được phép chuyển nhượng.
– Điều khoản về đối tượng của hợp đồng: nhãn hiệu thuộc sở hữu hoặc sử dụng của bên chuyển giao là đối tượng của hợp đồng li – xăng nhãn hiệu
– Điều khoản về phạm vi chuyển giao: điều khoản này đề cập đến dạng hợp đông (đã chỉ ra ở trên) cũng như phạm vi nhãn hiệu và sản phẩm dịch vụ mang nhãn hiệu mà bên nhận Li-xăng được phép sử dụng.
– Giới hạn lãnh thổ: được hiểu là phạm vi lãnh thổ theo đó đối tượng được bên chuyển giao bảo đảm cho Bên nhận không bị tranh chấp với bên thứ ba cũng như có các quyền đối với đối tượng sở hữu công nghiệp được bảo hộ bởi Nhà nước. Thông thường, lãnh thổ này là lãnh thổ một quốc gia cụ thể nhưng cũng không loại trừ khả năng thoả thuận bảo hộ trên lãnh thổ rộng lớn hơn.
– Điều khoản về giá Li-xăng: điều khoản này sẽ quy định về phí Li-xăng cũng như các chi phí khác do hai bên thỏa thuận (như phí trả cho chuyên viên hướng dẫn các vấn đề về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm…)
– Điều khoản về thời hạn li – xăng: Việc các bên thoả thuận thời hạn li xăng là để bảo đảm quyền của Bên chuyển giao với việc tối đa hoá lợi ích trong thời gian đối tượng còn giá trị. Theo quy định pháp luật, thời hạn này phải nằm trong thời hạn bảo hộ các đối tượng sở hữu công nghiệp. Ngoài ra, nếu đây là hợp đồng chuyển giao thứ cấp thì thời hạn này nằm trong thời hạn hợp đồng chuyển giao độc quyền trên thứ cấp.
– Quyền và nghĩa vụ của các bên: Các bên có thể thoả thuận về mọi vấn đề tuy nhiên phải ghi nhớ những quy định bắt buộc của pháp luật nước sở tại để đảm bảo tính hợp pháp của hợp đồng. Đối với pháp luật Việt nam có một số quy định về nghĩa vụ cụ thể của các bên như sau:
Bên chuyển giao: Thứ nhất, đăng ký hợp đồng nếu việc đăng ký không được Bên nhận tiến hành. Thứ hai, nộp thuế chuyển giao. Thứ ba, giải quyết tranh chấp với người thứ ba nếu việc chuyển giao gây nên tranh chấp đó.
Bên nhận: Thứ nhất, đăng ký hợp đồng nếu bên kia không đăng ký. Thứ hai, trả tiền (Phí chuyển giao). Thứ hai, chịu sự kiểm tra về chất lượng hàng hoá mang nhãn hiệu (nếu cần thiết) và phải đảm bảo chất lượng hàng hoá như hàng hoá Bên giao. Thứ ba, ghi chỉ dẫn trên hàng hoá, bao bì hàng hoá về sản xuất theo li xăng và Bên giao là ai.
– Điều khoản về giải quyết tranh chấp: Điều khoản nhằm điều hoà mối quan hệ các bên thông quan chủ thể có chức năng giải quyết tranh chấp. Các bên có thể thoả thuận trọng tài hoặc toà án giải quyết. Pháp luật quy định khá cụ thể về vấn đề này, dẫn đến các bên cần nghiên cứu kỹ pháp luật để lựa chọn phương thức phù hợp và thích ứng.
CÁC LƯU Ý PHÁP LÝ KHI KÝ KẾT HỢP ĐỒNG LI XĂNG NHÃN HIỆU
Dưới đây là các lưu ý pháp lý quan trọng khi ký kết hợp đồng li xăng nhãn hiệu, giúp đảm bảo quyền lợi và phòng tránh tranh chấp giữa các bên:
- Xác định đúng chủ thể ký kết hợp đồng
- Chủ sở hữu nhãn hiệu là người có quyền ký hợp đồng li xăng.
- Trường hợp nhãn hiệu thuộc sở hữu chung: cần có sự đồng thuận của tất cả các đồng sở hữu.
- Người ký thay phải có giấy ủy quyền hợp pháp (nếu là người đại diện).
- Loại hợp đồng li xăng cần xác định rõ ràng
- Li xăng độc quyền, không độc quyền, hay li xăng thứ cấp đều có hệ quả pháp lý khác nhau.
- Phải nêu rõ loại hình li xăng trong hợp đồng để tránh hiểu nhầm quyền hạn và trách nhiệm.
Tránh các rủi ro về việc sử dụng trùng lặp nhãn hiệu hoặc bị hạn chế quyền không rõ ràng.
- Phạm vi sử dụng nhãn hiệu phải được quy định cụ thể
- Địa bàn áp dụng: Trong nước hay quốc tế?
- Lĩnh vực sử dụng: Ngành hàng cụ thể nào được quyền dùng nhãn hiệu?
- Phương thức sử dụng: Dùng trên bao bì, quảng cáo, biển hiệu,…?
- Thời hạn li xăng: Nên nêu rõ ngày bắt đầu, ngày hết hạn, gia hạn và chấm dứt.
- Thỏa thuận về phí li xăng và phương thức thanh toán
- Mức phí cố định hay tính theo doanh thu?
- Có điều chỉnh hàng năm hay theo doanh số?
- Phương thức và thời hạn thanh toán cần ghi rõ.
- Cần quy định lãi suất nếu chậm thanh toán để bảo vệ quyền lợi bên cấp quyền.
- Điều khoản về chất lượng sản phẩm mang nhãn hiệu
- Bên nhận quyền phải duy trì chất lượng sản phẩm/dịch vụ gắn với nhãn hiệu như bên cấp quyền yêu cầu.
- Nên quy định rõ quyền giám sát của bên cấp quyền để bảo vệ giá trị thương hiệu.
Điều khoản này thường bị bỏ sót nhưng cực kỳ quan trọng với danh tiếng nhãn hiệu.
- Quy định rõ nghĩa vụ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ
- Ai chịu trách nhiệm khi xảy ra xâm phạm nhãn hiệu?
- Có phối hợp xử lý vi phạm không?
- Quyền khởi kiện thuộc về ai?
- Điều khoản về chấm dứt hợp đồng và hậu quả pháp lý
- Điều kiện chấm dứt trước thời hạn (vi phạm, mất năng lực pháp lý, không thanh toán…)
- Quy định rõ xử lý quyền và nghĩa vụ còn lại sau khi hợp đồng chấm dứt.
- Có thể yêu cầu bên nhận quyền ngừng sử dụng nhãn hiệu ngay lập tức.
- Điều khoản giải quyết tranh chấp
- Cần quy định rõ:
- Cơ quan giải quyết: Tòa án, Trọng tài hay thương lượng?
- Luật áp dụng: Luật Việt Nam hay luật nước ngoài (nếu bên nhận là doanh nghiệp nước ngoài)?
- Ngôn ngữ hợp đồng (nếu song ngữ).
- Đăng ký hợp đồng tại Cục Sở hữu trí tuệ
- Hợp đồng li xăng nhãn hiệu chỉ có hiệu lực đối với bên thứ ba khi được đăng ký tại Cục SHTT.
- Trường hợp không đăng ký, hợp đồng chỉ có giá trị giữa hai bên.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ LI XĂNG NHÃN HIỆU
- Có thể li xăng nhãn hiệu mà không thu phí không?
Trả lời: Có. Pháp luật không bắt buộc bên cấp li xăng phải thu phí từ bên nhận li xăng. Hai bên có thể thỏa thuận li xăng theo hình thức vô điều kiện hoặc hỗ trợ phi lợi nhuận, ví dụ: giữa công ty mẹ và công ty con, hoặc để hỗ trợ khởi nghiệp. Tuy nhiên, vẫn nên thể hiện rõ thỏa thuận này trong hợp đồng để tránh tranh chấp sau này.
- Nhãn hiệu đã hết hiệu lực có được phép li xăng không?
Trả lời: Không. Nhãn hiệu chỉ được phép li xăng khi đang còn hiệu lực pháp lý. Trường hợp nhãn hiệu đã hết hạn mà chưa được gia hạn, việc cấp phép sử dụng là không có giá trị pháp lý và có thể bị coi là vô hiệu.
- Li xăng nhãn hiệu có bị coi là chuyển nhượng không?
Trả lời: Không. Li xăng nhãn hiệu chỉ là việc chuyển quyền sử dụng, còn chủ sở hữu nhãn hiệu vẫn giữ quyền sở hữu. Chuyển nhượng là hành vi chuyển quyền sở hữu toàn phần và bên nhận sẽ trở thành chủ sở hữu mới – khác hoàn toàn với li xăng.
- Có cần công chứng hoặc chứng thực hợp đồng li xăng nhãn hiệu không?
Trả lời: Không bắt buộc. Hợp đồng li xăng nhãn hiệu không cần công chứng hoặc chứng thực, trừ khi các bên có thỏa thuận riêng. Tuy nhiên, để đảm bảo giá trị pháp lý và khả năng thi hành, hợp đồng nên được lập bằng văn bản, có chữ ký và dấu của các bên, đồng thời đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ.
- Nếu không đăng ký hợp đồng li xăng, bên nhận quyền có bị xử phạt không?
Trả lời: Không bị xử phạt, nhưng hợp đồng sẽ không có hiệu lực pháp lý đối với bên thứ ba. Nghĩa là, nếu phát sinh tranh chấp hoặc bên thứ ba xâm phạm, bên nhận quyền khó có cơ sở pháp lý để yêu cầu bảo vệ quyền lợi. Vì vậy, dù không bị phạt hành chính, nhưng không đăng ký hợp đồng sẽ gây rủi ro pháp lý đáng kể.
Li xăng nhãn hiệu không chỉ giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, mà còn tối ưu hóa nguồn thu từ tài sản sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, để tránh rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần nắm rõ quy định li xăng nhãn hiệu và ký kết hợp đồng li xăng nhãn hiệu đúng quy định. Liên hệ Luật Thiên Mã để được tư vấn pháp lý, soạn thảo hợp đồng, đăng ký hợp lệ và bảo vệ toàn diện quyền lợi doanh nghiệp bạn!
>>> Cơ hội thoát khỏi vòng xoáy mất tiền, mất sức và trì hoãn vì pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một phí nhỏ, bạn được luật sư hàng đầu hỗ trợ, bảo vệ lợi ích tối đa. Thanh toán ngay để thay đổi tình thế!
