Làm lộ bí mật đời tư của người khác trên mạng xã hội không chỉ là hành vi thiếu đạo đức mà còn là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Hành vi này xâm phạm quyền được bảo vệ thông tin cá nhân – một trong những quyền cơ bản của công dân – và gây tổn hại nặng nề đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người bị hại. Trong thời đại số, nơi mọi thông tin có thể lan truyền chóng mặt chỉ trong vài giây, việc hiểu rõ giới hạn pháp lý là điều vô cùng cần thiết.
Nếu bạn hoặc người thân đang đối mặt với sự xâm phạm đời tư trên mạng hoặc muốn biết cách xử lý phù hợp khi bị tung tin, công khai thông tin cá nhân trái phép, hãy đặt lịch tư vấn tại Luật Thiên Mã để được hỗ trợ chuyên sâu và kịp thời. Bài viết này được biên soạn bởi Luật sư, chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực luật hình sự, sẽ phân tích dựa trên các quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và Nghị định 144/2021/NĐ-CP, giúp bạn hiểu rõ các khía cạnh pháp lý và biết cách bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Làm lộ bí mật đời tư lên mạng xã hội là gì?
Khái niệm bí mật đời tư (theo quy định pháp luật)
Bí mật đời tư là những thông tin riêng tư của cá nhân như tình trạng sức khỏe, đời sống hôn nhân, tình cảm, tài chính, mối quan hệ xã hội, hình ảnh cá nhân, thư tín, nhật ký, số điện thoại, nơi ở, tài khoản ngân hàng… mà người đó không muốn công khai và được pháp luật bảo vệ.
Theo khoản 1 Điều 38 Bộ luật Dân sự năm 2015:
“Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của người khác phải được người đó đồng ý.”
Ngoài ra, theo khoản 3 Điều 32 Bộ luật Dân sự, Điều 8 và Điều 38 Luật An ninh mạng năm 2018, việc phát tán thông tin cá nhân trái phép trên không gian mạng cũng là hành vi xâm phạm quyền riêng tư, có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự tùy theo tính chất và mức độ.
Hành vi làm lộ trên mạng xã hội
Làm lộ bí mật đời tư trên mạng xã hội là hành vi thu thập, đăng tải, chia sẻ, phát tán hình ảnh, video, thông tin cá nhân, thư tín hoặc dữ liệu riêng tư của người khác lên các nền tảng mạng xã hội (Facebook, TikTok, YouTube, v.v.) mà không có sự đồng ý của người đó, gây ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, đời sống cá nhân hoặc an toàn thông tin.
Các hành vi vi phạm phổ biến bao gồm:
- Quay lén, chụp ảnh, ghi âm, ghi hình người khác mà không xin phép.
- Đăng bài công khai thông tin cá nhân, hình ảnh riêng tư, nhật ký trò chuyện hoặc thư từ cá nhân.
- Sử dụng thông tin đời tư để xúc phạm, công kích, bôi nhọ người khác trên không gian mạng.
- Lan truyền dữ liệu cá nhân bị đánh cắp (như thông tin CCCD, tài khoản ngân hàng, địa chỉ cư trú…).
Hậu quả pháp lý
Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, hành vi làm lộ bí mật đời tư có thể bị:
- Xử phạt hành chính từ 10 đến 70 triệu đồng theo Điều 84 Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP).
- Bồi thường thiệt hại dân sự về danh dự, nhân phẩm, tinh thần hoặc vật chất theo quy định của Bộ luật Dân sự.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 288 Bộ luật Hình sự năm 2015, về tội “đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”, với mức hình phạt có thể lên đến 7 năm tù.
Số liệu gần nhất
Theo thống kê của Bộ Công an, trong năm 2024, hơn 1.000 vụ việc liên quan đến hành vi xâm phạm bí mật đời tư trên mạng xã hội đã được ghi nhận và xử lý. Trong đó, nhiều vụ việc gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến danh dự, cuộc sống cá nhân hoặc dẫn đến các hệ lụy pháp lý kéo dài (Nguồn: Bộ Công an).
>>> Đừng để rắc rối pháp lý làm bạn kiệt sức, hao tiền và mất cơ hội! Đặt lịch tư vấn với Luật sư ngay hôm nay – chỉ một phí nhỏ, luật sư uy tín giúp bạn xử lý nhanh gọn. Hoàn phí khi dùng thuê luật sư trọn gói sau tư vấn. Thanh toán gấp để tư vấn pháp lý tránh thiệt hại thêm!
Quy định pháp luật về làm lộ bí mật đời tư
Cơ sở pháp lý
Hành vi làm lộ, sử dụng trái phép thông tin bí mật đời tư, đời sống cá nhân hiện đang được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.
Trước hết, Điều 38 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:
“Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của cá nhân phải được người đó đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền riêng tư, danh dự, nhân phẩm – vốn được ghi nhận là quyền nhân thân cơ bản của mỗi cá nhân. Nếu hành vi xâm phạm bí mật đời tư gây ra thiệt hại, người bị xâm phạm có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, yêu cầu xin lỗi công khai hoặc buộc bên vi phạm gỡ bỏ nội dung vi phạm.
Ngoài trách nhiệm dân sự, hành vi tiết lộ đời tư còn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, với mức phạt từ 10 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với các hành vi:
- Cố ý tiết lộ thông tin cá nhân của người khác mà không được phép;
- Lợi dụng mạng xã hội để chia sẻ hình ảnh, video, thông tin riêng tư làm ảnh hưởng danh dự, uy tín, đời sống cá nhân.
Đối với hành vi nghiêm trọng hơn, cá nhân có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo:
- Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) – tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác;
- Điều 288 Bộ luật Hình sự – tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông.
Mức hình phạt có thể lên tới 3 năm tù giam, hoặc 7 năm tù nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
Phạm vi áp dụng
Các quy định pháp luật nêu trên áp dụng cho cả cá nhân và tổ chức, đặc biệt là trong bối cảnh internet, mạng xã hội phát triển mạnh, nơi việc chia sẻ thông tin riêng tư trở nên dễ dàng và khó kiểm soát hơn bao giờ hết.
Các trường hợp điển hình bị xử lý:
- Cá nhân livestream hoặc đăng tải video, hình ảnh làm lộ thông tin riêng tư như địa chỉ, số điện thoại, tình trạng hôn nhân, hồ sơ y tế… mà chưa được người có liên quan đồng ý;
- Người sử dụng hình ảnh, thông tin cá nhân người khác để làm nội dung câu view, bôi nhọ, lừa đảo;
- Tổ chức (như bệnh viện, ngân hàng, trường học…) làm rò rỉ thông tin cá nhân của khách hàng, bệnh nhân, học sinh, gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2024, có trên 800 vụ việc bị phản ánh liên quan đến hành vi làm lộ bí mật đời tư trên mạng xã hội, trong đó có gần 200 vụ bị xử lý hành chính và 32 vụ bị điều tra hình sự.
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
Hành vi làm lộ bí mật đời tư phạm tội gì?
Tội làm nhục người khác
Theo Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi công khai, lan truyền thông tin nhằm mục đích xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Phạm vi thông tin: Thông tin bị công khai có thể là các bí mật đời tư, hình ảnh, video, hoặc nội dung cá nhân mà người bị hại không đồng ý công khai.
- Mức độ nghiêm trọng: Nếu hành vi gây tổn hại lớn về tinh thần, uy tín, danh dự của người bị hại hoặc thực hiện nhiều lần, có tổ chức thì mức xử lý sẽ nghiêm khắc hơn.
- Hình phạt: Người phạm tội có thể bị phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm tùy theo mức độ thiệt hại.
Tội vu khống
Nếu thông tin bị làm lộ là bịa đặt, sai sự thật, với mục đích làm giảm uy tín, danh dự hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho người khác, hành vi này có thể bị truy cứu theo Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về tội vu khống.
- Bản chất của tội vu khống: Là hành vi cố ý truyền tải thông tin sai lệch, bịa đặt nhằm hạ thấp uy tín người khác.
- Hậu quả nghiêm trọng: Nếu việc lan truyền thông tin gây ra hậu quả lớn về mặt tinh thần, tài chính hoặc ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của người bị hại, mức độ xử lý sẽ tăng nặng.
- Hình phạt: Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm, kèm theo các biện pháp khắc phục hậu quả.
Ngoài ra, hành vi làm lộ bí mật đời tư còn có thể bị xử lý hành chính theo quy định về bảo vệ quyền riêng tư, nếu chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Xử lý hành vi làm lộ bí mật đời tư lên mạng xã hội như thế nào?
Xử phạt hành chính
Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi xâm phạm bí mật đời tư, cá nhân trên môi trường mạng xã hội bao gồm việc công khai, phát tán thông tin, hình ảnh, video liên quan đến đời tư của người khác mà không được sự đồng ý có thể bị xử phạt hành chính.
Mức phạt tiền đối với hành vi này dao động từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng tùy thuộc vào mức độ vi phạm và hậu quả gây ra. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị áp dụng các biện pháp như:
- Yêu cầu gỡ bỏ thông tin vi phạm;
- Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm;
- Đình chỉ hoạt động hoặc dịch vụ trong một thời gian nhất định.
Truy cứu hình sự
Trong trường hợp hành vi làm lộ bí mật đời tư dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm hoặc uy tín của người khác, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các tội danh tương ứng trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), cụ thể:
- Tội làm nhục người khác theo Điều 155: người phạm tội có thể bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm nếu hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người khác qua việc làm lộ thông tin đời tư.
- Tội vu khống theo Điều 156: trong trường hợp người vi phạm bịa đặt, xuyên tạc thông tin đời tư gây thiệt hại nghiêm trọng cho người khác, có thể bị phạt tù lên đến 3 năm hoặc hơn tùy vào mức độ và hậu quả hành vi.
Nếu hành vi gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, như làm sụp đổ uy tín cá nhân, tổ chức hoặc gây thiệt hại lớn về vật chất, tinh thần, mức hình phạt có thể được nâng cao hơn theo quy định của pháp luật.
>>> Đừng chần chừ, giải pháp pháp lý tốt nhất từ luật sư đang chờ bạn – đặt lịch tư vấn ngay hôm nay!
Hỗ trợ pháp lý từ Luật Thiên Mã về hành vi làm lộ bí mật đời tư lên mạng xã hội
Vai trò của luật sư
Hành vi làm lộ bí mật đời tư lên mạng xã hội không chỉ xâm phạm nghiêm trọng quyền riêng tư cá nhân mà còn có thể bị truy cứu trách nhiệm dân sự, hành chính hoặc hình sự tùy theo mức độ vi phạm. Trong trường hợp này, luật sư đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn các quy định pháp luật hiện hành, giúp khách hàng hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, cũng như đánh giá toàn diện tính pháp lý của vụ việc.
Luật sư sẽ phân tích chi tiết các yếu tố cấu thành hành vi vi phạm, đồng thời hỗ trợ khách hàng bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi là nạn nhân hoặc đưa ra các biện pháp phòng vệ, bào chữa nếu là người bị cáo buộc. Việc này giúp đảm bảo quyền lợi được bảo vệ đúng pháp luật, đồng thời giúp khách hàng hạn chế rủi ro và tổn thất phát sinh.
Dịch vụ tư vấn chuyên sâu về hành vi làm lộ bí mật đời tư lên mạng xã hội
Luật sư tại Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên sâu, hỗ trợ khách hàng trong các trường hợp liên quan đến hành vi làm lộ bí mật đời tư trên mạng xã hội như sau:
- Soạn đơn khiếu nại: Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền riêng tư, luật sư hỗ trợ soạn thảo đơn khiếu nại hoặc đơn tố cáo gửi đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý theo quy định.
- Làm việc với cơ quan chức năng: Luật sư đồng hành cùng khách hàng trong quá trình phối hợp với cơ quan công an, cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc các đơn vị liên quan để xử lý vụ việc một cách hiệu quả, bảo đảm quyền lợi của khách hàng được tôn trọng.
- Bào chữa trong các vụ án dân sự, hình sự liên quan: Trong trường hợp bị cáo buộc liên quan đến hành vi làm lộ bí mật đời tư, luật sư sẽ tham gia bào chữa, xây dựng luận điểm pháp lý sắc bén nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp và giảm thiểu tối đa các trách nhiệm pháp lý có thể phát sinh.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
Làm lộ bí mật đời tư của người khác trên mạng xã hội là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, bị điều chỉnh bởi Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Hành vi này có thể dẫn đến các hình thức xử phạt từ phạt tiền đến phạt tù tùy theo mức độ nghiêm trọng và hậu quả gây ra. Việc nắm vững các quy định pháp luật và cách thức xử lý phù hợp là điều hết sức cần thiết để bảo vệ quyền lợi và danh dự cá nhân trước những hành vi xâm phạm đời tư. Hãy để Luật Thiên Mã đồng hành và hỗ trợ bạn vượt qua mọi khó khăn pháp lý. Đặt lịch tư vấn ngay tại Luật Thiên Mã để nhận được giải pháp pháp lý hiệu quả, nhanh chóng và phù hợp nhất!