Hàng trăm nghìn cá nhân bị truy thu vì khai sai hoặc quên khai người phụ thuộc
Theo thống kê từ Tổng cục Thuế, trong quý I năm nay, có hơn 210.000 cá nhân bị truy thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) do không khai báo người phụ thuộc đúng quy định hoặc không cập nhật thông tin kịp thời. Điều này không chỉ khiến người lao động bị mất quyền lợi giảm trừ, mà còn dẫn đến các xử phạt vi phạm hành chính.
Bài viết dưới đây do Luật Thiên Mã biên soạn, sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định về khai báo người phụ thuộc, cách khai đúng, tránh sai sót, cũng như các thủ tục cần thiết để đảm bảo quyền lợi giảm trừ thuế hợp pháp.
>>> Đừng chần chừ, giải pháp pháp lý tốt nhất từ luật sư đang chờ bạn – đặt lịch tư vấn ngay hôm nay!
KHAI BÁO NGƯỜI PHỤ THUỘC LÀ GÌ VÀ AI CẦN THỰC HIỆN?
Khai báo người phụ thuộc là thủ tục hành chính do cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) thực hiện nhằm đăng ký thông tin người mà họ đang trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc hoặc cấp dưỡng. Việc khai báo này giúp người nộp thuế được tính giảm trừ gia cảnh theo quy định pháp luật, từ đó giảm số tiền thuế phải nộp hàng tháng hoặc hàng năm.
Ai cần thực hiện khai báo người phụ thuộc?
Người cần khai báo là:
- Cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công và đang trực tiếp nuôi dưỡng người phụ thuộc.
- Người nộp thuế TNCN muốn được giảm trừ gia cảnh cho các đối tượng đủ điều kiện như:
– Con chưa thành niên, con đang học đại học chưa có thu nhập
– Vợ/chồng không có thu nhập hoặc thu nhập dưới 1 triệu đồng/tháng
– Cha mẹ không nơi nương tựa, người già yếu, bệnh tật
– Người mà cá nhân trực tiếp nuôi dưỡng theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền
Lưu ý quan trọng:
- Chỉ khi thực hiện khai báo đúng và đầy đủ theo quy định, bạn mới được tính giảm trừ 4,4 triệu đồng/tháng/người phụ thuộc khi tính thuế TNCN.
- Nếu không khai báo hoặc khai sai, người nộp thuế có thể bị truy thu và xử phạt hành chính.
CÁCH KHAI BÁO NGƯỜI PHỤ THUỘC CHÍNH XÁC THEO QUY ĐỊNH MỚI
Việc khai báo người phụ thuộc đúng cách là điều kiện bắt buộc để bạn được giảm trừ gia cảnh hợp lệ, giúp giảm thuế thu nhập cá nhân. Dưới đây là các bước chính bạn cần thực hiện:
- Xác định người phụ thuộc đủ điều kiện
Theo Thông tư 111/2013/TT‑BTC và Nghị định 126/2020/NĐ‑CP, người phụ thuộc được tính là:
- Con dưới 18 tuổi hoặc đang học đại học, cao đẳng chưa có thu nhập.
- Vợ/chồng không có hoặc có thu nhập ≤ 1 triệu đồng/tháng.
- Cha, mẹ, ông, bà không có lương hưu, không có nguồn thu ổn định và bạn trực tiếp nuôi dưỡng.
- Người khác nếu bạn nuôi dưỡng theo phán quyết của Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền.
- Chuẩn bị hồ sơ khai báo người phụ thuộc
- Mẫu 20-ĐK-TH-TCT: Là bản đăng ký giảm trừ hộ gia đình.
- Giấy tờ kèm theo:
- Bản sao CCCD/CMT/giấy khai sinh hợp lệ.
- Giấy tờ chứng minh quan hệ và hoàn cảnh (ví dụ: học bạ, sổ hộ nghèo, giấy chứng nhận tàn tật…).
- Bản sao giấy tờ của người phụ thuộc (nếu độc lập).
- Thực hiện thủ tục kê khai chính xác
Thời điểm khai:
- Nộp trước khi bắt đầu tính giảm trừ (ví dụ: trước khi nhận lương tháng 1).
- Trường hợp thêm người sau, cần khai bổ sung khi thay đổi.
Cách nộp hồ sơ:
- Đơn giản nhất là qua cơ quan chi trả thu nhập (công ty nơi bạn làm).
- Hoặc qua Cổng Thuế điện tử ETAX nếu tự kê khai.
- Giữ bản gốc và bản nhận (đối với hồ sơ giấy) để đối chiếu khi cần.
- Cập nhật và thông báo khi có thay đổi
- Khi người phụ thuộc không còn đủ điều kiện (ví dụ, hết tuổi, tự kiếm sống, chuyển nơi khác), phải thông báo ngừng giảm trừ.
- Sử dụng lại mẫu 20-ĐK-TH-TCT, tích chọn “Dừng giảm trừ” để đảm bảo báo cáo đúng thực tế thu nhập của bạn.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Người phụ thuộc không có CCCD thì có được khai báo không?
Có. Bạn có thể sử dụng giấy khai sinh hoặc các giấy tờ hợp pháp khác chứng minh quan hệ, miễn là hồ sơ hợp lệ.
- Tôi khai người phụ thuộc trễ 3 tháng thì có được giảm trừ hồi tố không?
Không. Bạn chỉ được giảm trừ từ tháng nộp hồ sơ hợp lệ. Do đó nên khai sớm ngay từ đầu năm.
- Người phụ thuộc của tôi là bố mẹ đã nghỉ hưu có lương, tôi có được kê khai không?
Không. Người phụ thuộc phải không có thu nhập hoặc thu nhập không quá 1 triệu đồng/tháng mới đủ điều kiện.
- Tôi thay đổi nơi làm việc thì có cần khai lại người phụ thuộc không?
Có. Nếu bạn chuyển công ty, cần làm lại thủ tục khai báo người phụ thuộc tại đơn vị mới.
- Tôi khai người phụ thuộc là con học đại học, vậy có cần khai lại mỗi năm không?
Không cần khai lại nếu vẫn đủ điều kiện. Tuy nhiên, bạn phải có giấy xác nhận đang theo học nếu cơ quan thuế yêu cầu kiểm tra.
Việc khai báo người phụ thuộc không chỉ là quyền lợi hợp pháp mà còn là nghĩa vụ kê khai đúng theo pháp luật. Mọi sai sót đều có thể khiến bạn bị truy thu thuế hàng chục triệu đồng hoặc mất quyền lợi giảm trừ.
Luật Thiên Mã sẵn sàng hỗ trợ kiểm tra điều kiện, lập hồ sơ, nộp tờ khai đúng nơi, đúng hạn và xử lý các trường hợp đặc biệt.
>>> Thanh toán phí tư vấn hôm nay để nhận được giải pháp pháp lý tối ưu từ luật sư, bảo vệ quyền lợi của bạn một cách tốt nhất!