Hồ sơ vụ án dân sự – Nhiều người nộp sai, tòa trả lại đơn, mất cơ hội bảo vệ quyền lợi
Trong thực tiễn tố tụng dân sự, việc chuẩn bị hồ sơ khởi kiện đúng, đầy đủ và hợp lệ là yếu tố quyết định việc tòa án có thụ lý vụ án hay không. Tuy nhiên, tỷ lệ hồ sơ bị trả lại chiếm hơn 35% tổng số đơn khởi kiện dân sự mỗi năm (số liệu thống kê từ ngành Tòa án), phần lớn do người dân không hiểu rõ hồ sơ vụ án dân sự gồm những gì, sắp xếp không đúng thứ tự, hoặc không biết cách sao chụp tài liệu để lưu hồ sơ.
Trong bối cảnh đó, Luật Thiên Mã hỗ trợ toàn diện từ việc soạn đơn, lập hồ sơ, sắp xếp chứng cứ đến đại diện nộp hồ sơ tại tòa – giúp người dân tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro bị trả đơn.
>>> Liên hệ ngay để được hỗ trợ pháp lý tận tâm và chuyên nghiệp từ các luật sư, giúp bạn an tâm hơn trong mọi quyết định!
HỒ SƠ VỤ ÁN DÂN SỰ LÀ GÌ? TẠI SAO PHẢI CHUẨN BỊ KỸ LƯỠNG?
Hồ sơ vụ án dân sự là tập hợp các tài liệu, chứng cứ được đương sự và cá nhân, cơ quan, tổ chức khác giao nộp cho Toà án hoặc do Toà án thu thập được theo trình tự, thủ tục pháp luật tố tụng dân sự quy định, từ đó Toà án dùng làm căn cứ để giải quyết vụ án.
Chỉ khi hồ sơ vụ án dân sự được xây dựng tốt, Thẩm phán mới có thể đánh giá chứng cứ một cách chuẩn xác, đưa ra lập luận chặt chẽ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, của Nhà nước và các cá nhân, tổ chức có liên quan. Thời gian qua có một số hồ sơ vụ án dân sự còn chưa được thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ dẫn đến còn bị hủy sửa do lỗi chủ quan của Thẩm phán, thậm chí có những vụ án bị hủy nhiều lần, vì vậy qua kinh nghiệm trong công tác kiểm tra nghiệp vụ, chúng tôi xin chia sẻ một số kỹ năng trong xây dựng hồ sơ vụ án dân sự.
HỒ SƠ KHỞI KIỆN VỤ ÁN DÂN SỰ GỒM NHỮNG GÌ?
Căn cứ vào Điều 204 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:
Lập hồ sơ vụ án dân sự
- Hồ sơ vụ án dân sự bao gồm đơn và toàn bộ tài liệu, chứng cứ của đương sự, người tham gia tố tụng khác; tài liệu, chứng cứ do Tòa án thu thập liên quan đến vụ án; văn bản tố tụng của Tòa án, Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án dân sự.
- Các giấy tờ, tài liệu trong hồ sơ vụ án dân sự phải được đánh số bút lục, sắp xếp theo thứ tự ngày, tháng, năm. Giấy tờ, tài liệu có trước thì để ở dưới, giấy tờ, tài liệu có sau thì để ở trên và phải được quản lý, lưu giữ, sử dụng theo quy định của pháp luật.
Như vậy, hồ sơ vụ án dân sự bao gồm có:
– Đơn và toàn bộ tài liệu, chứng cứ của đương sự, người tham gia tố tụng khác;
– Tài liệu, chứng cứ do Tòa án thu thập liên quan đến vụ án;
– Văn bản tố tụng của Tòa án, Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án dân sự.
Các giấy tờ, tài liệu trong hồ sơ vụ án dân sự phải được đánh số bút lục, sắp xếp theo thứ tự ngày, tháng, năm. Giấy tờ, tài liệu có trước thì để ở dưới, giấy tờ, tài liệu có sau thì để ở trên và phải được quản lý, lưu giữ, sử dụng theo quy định của pháp luật.
KHI LẬP HỒ SƠ VỤ ÁN THÌ THẨM PHÁN GIẢI QUYẾT VỤ ÁN DÂN SỰ CÓ NHIỆM VỤ VÀ QUYỀN HẠN GÌ?
Căn cứ vào Điều 198 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:
Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm phán khi lập hồ sơ vụ án
- Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 204 của Bộ luật này.
- Yêu cầu đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án.
- Tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 97 của Bộ luật này.
Như vậy, khi lập hồ sơ vụ án thì Thẩm phán giải quyết vụ án dân sự có nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
– Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 204 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
– Yêu cầu đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án;
– Tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 97 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
NGƯỜI BẢO VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA ĐƯƠNG SỰ CÓ ĐƯỢC SAO CHỤP NHỮNG TÀI LIỆU CÓ TRONG HỒ SƠ VỤ ÁN DÂN SỰ KHÔNG?
Căn cứ vào Điều 76 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về quyền, nghĩa vụ của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự như sau:
Quyền, nghĩa vụ của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự
- Tham gia tố tụng từ khi khởi kiện hoặc bất cứ giai đoạn nào trong quá trình tố tụng dân sự.
- Thu thập và cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án; nghiên cứu hồ sơ vụ án và được ghi chép, sao chụp những tài liệu cần thiết có trong hồ sơ vụ án để thực hiện việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật này.
- Tham gia việc hòa giải, phiên họp, phiên tòa hoặc trường hợp không tham gia thì được gửi văn bản bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự cho Tòa án xem xét.
- Thay mặt đương sự yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này.
- Giúp đương sự về mặt pháp lý liên quan đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; trường hợp được đương sự ủy quyền thì thay mặt đương sự nhận giấy tờ, văn bản tố tụng mà Tòa án tống đạt hoặc thông báo và có trách nhiệm chuyển cho đương sự.
- Các quyền, nghĩa vụ quy định tại các khoản 1, 6, 16, 17, 18, 19 và 20 Điều 70 của Bộ luật này.
- Quyền, nghĩa vụ khác mà pháp luật có quy định.
Như vậy, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự được thu thập và cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án; nghiên cứu hồ sơ vụ án và được ghi chép, sao chụp những tài liệu cần thiết có trong hồ sơ vụ án để thực hiện việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Có thể nộp hồ sơ vụ án dân sự online không?
Hiện một số tòa án đã triển khai nộp hồ sơ qua Cổng Dịch vụ công Tòa án nhưng chưa áp dụng đại trà. Người dân vẫn nên nộp hồ sơ trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện để đảm bảo tiếp nhận đầy đủ.
- Không có hợp đồng bằng văn bản thì có thể khởi kiện không?
Có thể. Tòa vẫn thụ lý nếu nguyên đơn cung cấp các chứng cứ gián tiếp như tin nhắn, email, người làm chứng, sao kê chuyển tiền…
- Bản sao giấy tờ có cần công chứng không?
Tùy tòa án. Một số tòa yêu cầu bản sao công chứng/chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý, đặc biệt với giấy tờ tùy thân, sổ đỏ, hợp đồng lớn…
- Nếu thiếu một tài liệu trong hồ sơ, có bị từ chối không?
Tòa sẽ yêu cầu bổ sung. Tuy nhiên, nếu không bổ sung đúng hạn theo yêu cầu, đơn khởi kiện có thể bị trả lại.
- Nộp bao nhiêu bộ hồ sơ là đủ?
Thông thường, tòa yêu cầu 02 bộ hồ sơ đầy đủ: 01 lưu tại tòa, 01 để gửi bị đơn. Nếu có người liên quan khác, cần nộp thêm tương ứng.
Việc chuẩn bị hồ sơ khởi kiện vụ án dân sự đúng luật, đầy đủ giấy tờ và trình tự hợp lệ là bước khởi đầu then chốt để bảo vệ quyền lợi tại tòa. Sai sót nhỏ cũng có thể khiến đơn bị trả, mất thời hiệu hoặc khó bổ sung sau này.
>>> Đừng để rắc rối pháp lý làm bạn kiệt sức, hao tiền và mất cơ hội! Đặt lịch tư vấn với Luật sư ngay hôm nay – chỉ một phí nhỏ, luật sư uy tín giúp bạn xử lý nhanh gọn. Hoàn phí khi dùng thuê luật sư trọn gói sau tư vấn. Thanh toán gấp để tư vấn pháp lý tránh thiệt hại thêm!