Theo Bộ Xây dựng, trong năm 2024, hơn 30% dự án đầu tư xây dựng phải thực hiện điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công, do biến động chi phí, điều kiện thi công thay đổi hoặc sai lệch giữa thiết kế và hiện trạng. Tuy nhiên, việc điều chỉnh này nếu không thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, có thể dẫn tới hệ quả pháp lý nghiêm trọng như đình chỉ thi công, không được nghiệm thu, hoặc bị xử phạt hành chính.
Với đội ngũ luật sư và chuyên gia kỹ thuật xây dựng nhiều năm kinh nghiệm, Luật Thiên Mã đã hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp, ban quản lý dự án điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công đúng pháp luật, tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo tuân thủ đầy đủ hồ sơ pháp lý. Bạn sẽ hiểu rõ trường hợp nào được điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công, cơ quan nào có thẩm quyền chấp thuận, cùng với quy trình pháp lý bắt buộc phải tuân thủ để hồ sơ điều chỉnh được chấp thuận đúng luật, tránh sai phạm trong quá trình thi công và nghiệm thu.
>>> Vấn đề pháp lý kéo dài khiến bạn mất việc, tốn tiền và kiệt sức? Đặt lịch tư vấn với luật sư giỏi ngay bây giờ! Chỉ một phí nhỏ, bạn được hỗ trợ tận tình, bảo vệ quyền lợi tối đa. Hoàn phí tư vấn khi thuê luật sư trọn gói. Điền form và thanh toán để gặp luật sư!
KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ BẢN VẼ THI CÔNG
Khái niệm “điều chỉnh thiết kế”
Điều chỉnh thiết kế là quá trình sửa đổi, bổ sung hoặc thay đổi các nội dung trong bản vẽ thiết kế xây dựng đã được phê duyệt, nhằm đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế, yêu cầu kỹ thuật, hoặc các quy định pháp luật mới. Theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020 và các văn bản hướng dẫn năm 2025), điều chỉnh thiết kế có thể áp dụng ở các giai đoạn khác nhau, từ thiết kế sơ bộ, thiết kế kỹ thuật, đến bản vẽ thi công.
Điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công cụ thể hơn, liên quan đến việc thay đổi các chi tiết kỹ thuật trong bản vẽ thi công đã được phê duyệt, mà không làm thay đổi các yếu tố cơ bản của giấy phép xây dựng, như quy mô công trình, công năng sử dụng, hoặc kết cấu chịu lực chính. Theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP, việc điều chỉnh này chỉ được thực hiện khi có lý do chính đáng, ví dụ như thay đổi điều kiện địa chất, yêu cầu tối ưu hóa chi phí, hoặc đáp ứng các quy định pháp luật mới.
Ý nghĩa của việc điều chỉnh thiết kế
Việc điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công mang lại nhiều lợi ích:
- Đảm bảo tính khả thi: Giúp công trình phù hợp với điều kiện thực tế, như địa hình, địa chất, hoặc yêu cầu sử dụng.
- Tiết kiệm chi phí: Tối ưu hóa thiết kế để giảm thiểu lãng phí vật liệu hoặc thời gian thi công.
- Tuân thủ pháp luật: Đáp ứng các quy định pháp luật mới, tránh các rủi ro pháp lý trong quá trình thi công.
Mẹo từ luật sư: Chủ đầu tư cần lập hồ sơ theo dõi chi tiết các thay đổi trong thiết kế để làm cơ sở pháp lý khi cơ quan chức năng kiểm tra. Điều này giúp minh bạch hóa quy trình và tránh tranh chấp với nhà thầu.
QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ BẢN VẼ THI CÔNG
Cơ sở pháp lý
Theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 15/2021/NĐ-CP và Nghị định 10/2021/NĐ-CP, việc điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Không làm thay đổi bản chất công trình: Các điều chỉnh không được phép thay đổi quy mô, công năng, hoặc các yếu tố đã được cấp phép trong giấy phép xây dựng.
- Phải được phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền: Tùy thuộc vào quy mô và tính chất của dự án, cơ quan thẩm định có thể là Sở Xây dựng, Ban Quản lý dự án, hoặc cơ quan chuyên môn.
- Có hồ sơ đầy đủ: Bao gồm đơn đề nghị điều chỉnh, bản vẽ thiết kế điều chỉnh, và báo cáo đánh giá tác động (nếu có).
Nghị định 10/2021/NĐ-CP quy định chi tiết về điều chỉnh dự toán xây dựng, trong đó nhấn mạnh rằng mọi thay đổi trong thiết kế phải được tính toán lại dự toán để đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp.
Các trường hợp được phép điều chỉnh
Theo Điều 19, Nghị định 15/2021/NĐ-CP, các trường hợp được phép điều chỉnh thiết kế bao gồm:
- Thay đổi địa chất, địa hình hoặc điều kiện tự nhiên tại vị trí xây dựng.
- Cải tiến công nghệ hoặc tối ưu hóa thiết kế để tăng hiệu quả kinh tế.
- Thay đổi quy định pháp luật hoặc tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho công trình.
- Yêu cầu từ cơ quan quản lý nhà nước hoặc chủ đầu tư nhằm đảm bảo an toàn hoặc chất lượng công trình.
Mẹo từ luật sư: Trước khi thực hiện điều chỉnh, hãy tham khảo ý kiến của một luật sư chuyên về xây dựng để đảm bảo rằng các thay đổi không vi phạm giấy phép xây dựng hoặc các quy định liên quan.
KHI THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ XÂY DỰNG THÌ CHỦ ĐẦU TƯ CÓ PHẢI TRÌNH CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THẨM ĐỊNH KHÔNG?
Tại Điều 49 Nghị định 175/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ 30/12/2024 quy định về điều chỉnh thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở như sau:
Điều chỉnh thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở
- Công trình xây dựng thuộc đối tượng phải thẩm định tại cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định tại Điều 44 Nghị định này, khi điều chỉnh thiết kế xây dựng, cơ quan chuyên môn về xây dựng chỉ thực hiện thẩm định thiết kế xây dựng điều chỉnh đối với các trường hợp sau:
- a) Điều chỉnh, bổ sung thiết kế xây dựng có thay đổi về giải pháp kết cấu chính như: điều chỉnh giải pháp xử lý nền đất yếu (trừ công trình theo tuyến điều chỉnh cục bộ), giải pháp thiết kế móng/ngầm, giải pháp thiết kế phần trên/phần thân và điều chỉnh giải pháp sử dụng vật liệu cho các loại kết cấu nêu trên;
- b) Điều chỉnh biện pháp tổ chức thi công làm ảnh hưởng đến an toàn chịu lực của công trình dẫn đến phải điều chỉnh kết cấu chịu lực của công trình đã được thẩm định và phê duyệt;
- c) Khi điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng có yêu cầu thẩm định điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định tại khoản 2 Điều 23 Nghị định này.
- Việc thẩm tra thiết kế xây dựng điều chỉnh thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 43 Nghị định này.
- Đối với thiết kế xây dựng điều chỉnh, bổ sung không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, chủ đầu tư tự tổ chức thẩm định làm cơ sở phê duyệt.
Theo đó, nếu khi điều chỉnh thiết kế xây dựng thuộc một trong các trường hợp sau thì sẽ thực hiện thẩm định thiết kế xây dựng điều chỉnh:
– Điều chỉnh, bổ sung thiết kế xây dựng có thay đổi về giải pháp kết cấu chính như: điều chỉnh giải pháp xử lý nền đất yếu (trừ công trình theo tuyến điều chỉnh cục bộ), giải pháp thiết kế móng/ngầm, giải pháp thiết kế phần trên/phần thân và điều chỉnh giải pháp sử dụng vật liệu cho các loại kết cấu nêu trên;
– Điều chỉnh biện pháp tổ chức thi công làm ảnh hưởng đến an toàn chịu lực của công trình dẫn đến phải điều chỉnh kết cấu chịu lực của công trình đã được thẩm định và phê duyệt;
– Khi điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng có yêu cầu thẩm định điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định tại khoản 2 Điều 23 Nghị định này.
Còn trong các trường hợp khác không thuộc các trường hợp trên thì chủ đầu tư tự tổ chức thẩm định làm cơ sở phê duyệt.
THẨM QUYỀN ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ BẢN VẼ THI CÔNG
Cơ quan có thẩm quyền
Tại Điều 44 Nghị định 175/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ 30/12/2024 quy định về cơ quan thực hiện thẩm định thiết kế xây dựng điều chỉnh.
Thẩm quyền thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng
….
- Thẩm quyền thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng đối với các công trình quy định tại khoản 1 Điều này được quy định cụ thể như sau:
- a) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đối với công trình thuộc các dự án sau đây: dự án quan trọng quốc gia; dự án do Thủ tướng Chính phủ giao; dự án có công trình cấp đặc biệt; dự án được đề nghị thẩm định theo quy định tại khoản 7 Điều này;
- b) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đối với công trình thuộc dự án được đầu tư xây dựng trên địa bàn hành chính của tỉnh, trừ công trình quy định tại điểm a khoản này.
- Riêng đối với một số trường hợp cụ thể quy định tại khoản này, thẩm quyền thẩm định thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng không thực hiện khoản 2 Điều này mà được quy định như sau:
- a) Đối với công trình thuộc dự án thuộc chuyên ngành quản lý do Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành quyết định đầu tư thì cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc bộ này thực hiện việc thẩm định;
- b) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Giao thông vận tải thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đối với các công trình của dự án đầu tư xây dựng thuộc lĩnh vực hàng không, đường sắt và hàng hải; trừ dự án quy định tại điểm đ khoản này;
- c) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đối với các công trình của dự án đầu tư xây dựng công trình thủy lợi, đê điều có mục tiêu đầu tư và phạm vi khai thác, bảo vệ liên quan từ hai tỉnh trở lên;
- d) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Công Thương thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đối với các công trình của dự án đầu tư xây dựng công trình năng lượng, được xây dựng trên biển theo pháp luật về biển và pháp luật chuyên ngành nằm ngoài phạm vi quản lý của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
đ) Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh thẩm định đối với các công trình thuộc dự án do Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố quyết định đầu tư hoặc phân cấp, ủy quyền quyết định đầu tư;
- e) Thẩm quyền thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở các công trình thuộc dự án đầu tư lấn biển hoặc thuộc hạng mục lấn biển của dự án đầu tư được thực hiện theo quy định pháp luật về đất đai; thẩm quyền thẩm định các công trình thuộc các hạng mục còn lại của dự án được thực hiện theo quy định của Nghị định này.
Theo đó, tùy thuộc vào công trình xây dựng cụ thể thì cơ quan chuyên môn về xây dựng thực hiện việc thẩm định thiết kế sẽ khác nhau, và được xác định theo quy định nêu trên.
Quy trình thẩm định
Quy trình thẩm định điều chỉnh thiết kế bao gồm các bước sau:
- Nộp hồ sơ đề nghị điều chỉnh: Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị, bản vẽ điều chỉnh, báo cáo giải trình, và các tài liệu liên quan.
- Thẩm định bởi cơ quan có thẩm quyền: Cơ quan này sẽ kiểm tra tính hợp pháp và khả thi của các thay đổi.
- Phê duyệt hoặc từ chối: Nếu hồ sơ đáp ứng các yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ phê duyệt trong thời hạn quy định (thường không quá 30 ngày đối với dự án lớn).
Mẹo từ luật sư: Để tránh chậm trễ trong quá trình thẩm định, hãy đảm bảo hồ sơ được chuẩn bị đầy đủ và đúng mẫu. Việc sử dụng các mẫu văn bản chuẩn sẽ giúp tiết kiệm thời gian và giảm rủi ro bị trả lại hồ sơ.
CÁC TRƯỜNG HỢP ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ DẪN ĐẾN VIỆC ĐIỀU CHỈNH LẠI GIẤY PHÉP XÂY DỰNG
Căn cứ Điều 98 Luật Xây dựng 2014 quy định về điều chỉnh giấy phép xây dựng như sau:
Điều chỉnh giấy phép xây dựng
- Trong quá trình xây dựng, trường hợp có điều chỉnh thiết kế làm thay đổi một trong các nội dung dưới đây thì chủ đầu tư phải đề nghị điều chỉnh giấy phép xây dựng:
- a) Thay đổi hình thức kiến trúc mặt ngoài của công trình đối với công trình trong đô thị thuộc khu vực có yêu cầu về quản lý kiến trúc;
- b) Thay đổi một trong các yếu tố về vị trí, diện tích xây dựng; quy mô, chiều cao, số tầng của công trình và các yếu tố khác ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực chính;
- c) Khi điều chỉnh thiết kế bên trong công trình làm thay đổi công năng sử dụng làm ảnh hưởng đến an toàn, phòng, chống cháy, nổ, bảo vệ môi trường.
- Hồ sơ đề nghị điều chỉnh giấy phép xây dựng gồm:
- a) Đơn đề nghị điều chỉnh giấy phép xây dựng;
- b) Bản chính giấy phép xây dựng đã được cấp;
- c) Bản vẽ thiết kế liên quan đến phần điều chỉnh so với thiết kế đã được cấp giấy phép xây dựng;
- d) Báo cáo kết quả thẩm định và văn bản phê duyệt thiết kế điều chỉnh (trừ nhà ở riêng lẻ) của chủ đầu tư, trong đó phải có nội dung về bảo đảm an toàn chịu lực, an toàn phòng, chống cháy, nổ, bảo vệ môi trường.
Theo đó, việc điều chỉnh thiết kế xây dựng làm thay đổi một trong các nội dung được quy định tại khoản 1 Điều 98 nêu trên thì chủ đầu tư phải đề nghị điều chỉnh giấy phép xây dựng. Hồ sơ đề nghị điều chỉnh giấy phép xây dựng bao gồm các loại giấy tờ được quy định tại khoản 2 Điều 98 nêu trên.
CÁC BƯỚC THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ BẢN VẼ THI CÔNG
Bước 1: Xác định lý do điều chỉnh
Chủ đầu tư cần xác định rõ lý do điều chỉnh, ví dụ như thay đổi địa chất, yêu cầu kỹ thuật, hoặc cập nhật theo quy định pháp luật mới. Báo cáo giải trình lý do điều chỉnh là tài liệu quan trọng trong hồ sơ.
Bước 2: Lập bản vẽ điều chỉnh
Nhà thầu tư vấn thiết kế sẽ lập bản vẽ điều chỉnh, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp luật. Bản vẽ cần được ký xác nhận bởi các bên liên quan, bao gồm chủ đầu tư và đơn vị tư vấn.
Bước 3: Thẩm định và phê duyệt
Hồ sơ điều chỉnh được nộp lên cơ quan có thẩm quyền để thẩm định. Trong một số trường hợp, cần bổ sung báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc an toàn công trình.
Bước 4: Cập nhật dự toán và hợp đồng
Sau khi được phê duyệt, dự toán xây dựng cần được điều chỉnh tương ứng. Các thay đổi này phải được ghi nhận trong hợp đồng thi công để tránh tranh chấp.
Mẹo từ luật sư: Hãy ký kết phụ lục hợp đồng để ghi nhận mọi thay đổi trong thiết kế và dự toán. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của các bên trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!
THÁCH THỨC VÀ GIẢI PHÁP TRONG ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ
Thách thức thường gặp
- Chậm trễ trong phê duyệt: Do hồ sơ không đầy đủ hoặc cơ quan thẩm định yêu cầu bổ sung tài liệu.
- Tranh chấp giữa các bên: Nhà thầu và chủ đầu tư có thể bất đồng về chi phí hoặc phạm vi điều chỉnh.
- Vi phạm pháp luật: Điều chỉnh không đúng quy định có thể dẫn đến bị đình chỉ thi công hoặc phạt hành chính.
Giải pháp
- Chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng: Sử dụng các mẫu văn bản chuẩn và tham khảo ý kiến luật sư trước khi nộp hồ sơ.
- Đàm phán rõ ràng: Các bên cần thống nhất về phạm vi và chi phí điều chỉnh trước khi thực hiện.
- Tuân thủ pháp luật: Cập nhật thường xuyên các quy định mới, đặc biệt là các văn bản hướng dẫn Luật Xây dựng năm 2025.
Việc điều chỉnh thiết kế, đặc biệt là điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công, không chỉ là nghiệp vụ kỹ thuật mà còn là vấn đề pháp lý phức tạp. Chủ đầu tư, nhà thầu hoặc đơn vị quản lý dự án cần hiểu rõ thẩm quyền điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công, quy trình pháp lý và các tài liệu cần chuẩn bị để tránh rủi ro ảnh hưởng tới tiến độ, chất lượng và tính pháp lý của công trình.
Nếu bạn đang gặp vướng mắc trong việc điều chỉnh thiết kế hoặc chưa chắc chắn về thẩm quyền, trình tự thực hiện, hãy để Luật Thiên Mã đồng hành cùng bạn với dịch vụ tư vấn chuyên sâu, nhanh chóng và hiệu quả.
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
