Biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến là hệ thống các mức thuế suất được áp dụng tăng dần theo phần thu nhập chịu thuế, áp dụng cho thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú tại Việt Nam. Đây là phương pháp tính thuế lũy tiến từng phần, được quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, sửa đổi 2012 và các văn bản hướng dẫn liên quan.
Trong giai đoạn 2022–2024, theo thống kê từ Tổng cục Thuế, trên 11,8 triệu cá nhân đang nộp thuế TNCN theo biểu lũy tiến từng phần, trong đó khoảng 85% thuộc bậc 1–3 (từ 5% đến 15%), cho thấy phần lớn người lao động chỉ chịu thuế suất thấp. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều cá nhân hiểu sai cách áp dụng bậc thuế, dẫn đến nộp thừa, nộp thiếu hoặc quyết toán sai.
Dự báo từ năm 2025 đến 2030, Bộ Tài chính có thể xem xét điều chỉnh các ngưỡng thu nhập tính thuế, mức giảm trừ gia cảnh, nhằm phù hợp với tốc độ tăng giá và thu nhập bình quân đầu người. Đồng thời, các nền tảng quản lý thuế sẽ tự động phân bổ biểu thuế lũy tiến theo từng tháng/quý, giúp giảm sai sót và rút ngắn thời gian quyết toán thuế cuối năm.
👉 Luật Thiên Mã hỗ trợ tư vấn và tính thuế TNCN theo đúng các biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến, gồm:
✅ Cập nhật mới nhất về biểu thuế và ngưỡng tính thuế mới nhất
✅ Cung cấp bảng tính Excel có công thức lũy tiến theo từng bậc
✅ Tư vấn hoàn thuế, nộp bổ sung, xử lý sai lệch số liệu quyết toán
✅ Hướng dẫn lập tờ khai thuế, mẫu 05/QTT-TNCN và các hồ sơ kèm theo
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
THUẾ LŨY TIẾN LÀ GÌ? BIỂU THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LŨY TIẾN LÀ GÌ?
Thuế lũy tiến là gì?
Hiện hành, pháp luật không đưa ra định nghĩa về thuế lũy tiến. Để hiểu thuế lũy tiến là gì thì trước tiên cần làm rõ thuật ngữ “lũy tiến”.
Lũy tiến hiểu là sự tăng dần lên theo tỷ lệ nào đó, thường áp dụng trong lĩnh vực thuế chẳng hạn như thuế lũy tiến.
Có thể hiểu, thuế lũy tiến là phương pháp tính thuế TNCN mà trong đó mức thuế phải nộp được tăng dần đều theo từng bậc thuế.
Lũy tiến trong bậc thuế chính là mức thuế suất tăng dần từ thấp đến cao (thuế suất thuế TNCN tăng từ 5% đến 35%).
Theo mức thuế suất tăng dần này, người có phần thu nhập tính thuế ở mức nào sẽ nộp thuế tương ứng với thuế suất ở mức đó.
Khi thu nhập tính thuế cao sẽ nộp thuế theo một tỷ lệ phần trăm trên thu nhập chịu thuế (thuế suất) cao và ngược lại.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Thuế thu nhập cá nhân lũy tiến là gì?
Thuế thu nhập cá nhân lũy tiến (hay còn gọi là lũy tiến từng phần) là phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân mà trong đó người có thu nhập tính thuế sẽ phải nộp thuế theo mức thu nhập cá nhân tương ứng, thu nhập thấp sẽ nộp số thuế thấp, mức thuế phải nộp tăng dần theo từng bậc thuế.
Hiểu đơn giản thì lũy tiến ở đây là đề cập đến mức thuế suất tăng dần từ thấp đến cao (thuế suất thuế thu nhập cá nhân tăng từ 5% đến 35% tương ứng với mức thu nhập tính thuế tăng dần).
Theo đó, các cá nhân có thu nhập tính thuế cao sẽ nộp thuế theo một tỷ lệ phần trăm trên thu nhập chịu thuế cao hơn so với các cá nhân có thu nhập tính thuế thấp.
Mặc dù được sử dụng phổ biến trong trong pháp luật thuế thu nhập cá nhân nhưng các văn bản quy phạm pháp luật này không giải thích thế nào là biểu thuế lũy tiến hãy thuế lũy tiến.
Tuy nhiên, căn cứ vào cách tính và bản chất biểu thuế lũy tiến có thể hiểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến như trên.
Biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến
Hiện nay, biểu thuế lũy tiến gồm 07 bậc thuế với thu nhập tính thuế và thuế suất tương ứng theo quy định tại khoản 2 Điều 22 Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12:
Bậc thuế | Phần thu nhập tính thuế/năm (triệu đồng) | Phần thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) | Thuế suất (%) |
1 | Đến 60 | Đến 5 | 5 |
2 | Trên 60 đến 120 | Trên 5 đến 10 | 10 |
3 | Trên 120 đến 216 | Trên 10 đến 18 | 15 |
4 | Trên 216 đến 384 | Trên 18 đến 32 | 20 |
5 | Trên 384 đến 624 | Trên 32 đến 52 | 25 |
6 | Trên 624 đến 960 | Trên 52 đến 80 | 30 |
7 | Trên 960 | Trên 80 | 35 |
Theo khoản 1 Điều 21 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và điểm b khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC, biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với:
Cá nhân cư trú có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên (bao gồm cả trường hợp cá nhân ký hợp đồng từ 03 tháng trở lên tại nhiều nơi).
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
CÁCH TÍNH BIỂU THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LŨY TIẾN CHI TIẾT
Căn cứ phương pháp tính thuế lũy tiến từng phần được quy định tại Phụ lục 01/PL-TNCN ban hành kèm theo Thông tư 111/2013/TT-BTC, thuế thu nhập cá nhân tính theo phương pháp lũy tiến được tính như sau:
Tổng số thuế phải nộp được tính theo từng bậc thuế và thuế suất tương ứng.
Trong đó, số thuế phải nộp tính theo từng bậc thu nhập được xác định bằng thu nhập tính thuế của bậc đó (x) với thuế suất tương ứng.
Do đó, để áp dụng được phương pháp lũy tiến trước hết cần phải tính được thu nhập tính thuế.
* Công thức tính thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất
Để tính được số thuế phải nộp cần phải tính được thu nhập tính thuế và thuế suất, cụ thể:
(1) Thu nhập tính thuế
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ [1]
Trong đó,
Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn thuế [2]
Căn cứ công thức tính thuế trên để tính được thu nhập tính thuế cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Tính tổng thu nhập
Bước 2: Tính các khoản thu nhập được miễn thuế (nếu có)
Các khoản thu nhập miễn thuế từ tiền lương, tiền công gồm:
– Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định pháp luật.
– Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam làm việc cho hãng tàu nước ngoài hoặc hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế.
Bước 3: Tính thu nhập chịu thuế theo công thức [2]
Bước 4: Tính các khoản giảm trừ
– Giảm trừ gia cảnh đối với bản thân người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm).
– Giảm trừ gia cảnh đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
Ngoài ra, người nộp thuế còn được tính giảm trừ các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, đóng góp từ thiện, khuyến học, nhân đạo.
Bước 5: Tính thu nhập tính thuế theo công thức [1]
Sau khi tính được thu nhập tính thuế, để xác định được số thuế phải nộp thì người nộp thuế áp dụng phương pháp lũy tiến từng phần để tính số thuế phải nộp theo mỗi bậc thuế.
* Phương pháp tính thuế theo lũy tiến
Biểu thuế lũy tiến gồm 07 bậc thuế với thu nhập tính thuế và thuế suất tương ứng, để tính được tổng số thuế phải nộp thì người nộp thuế lấy thu nhập tính thuế x thuế suất của bậc đó, sau đó cộng số thuế của từng bậc sẽ ra được số thuế cuối cùng phải nộp
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
NHỮNG LƯU Ý KHI ÁP DỤNG CÁCH TÍNH BIỂU THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LŨY TIẾN
Phân biệt rõ giữa thu nhập chịu thuế và thu nhập tính thuế
- Thu nhập chịu thuế là tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công, phụ cấp,…
- Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – các khoản giảm trừ (giảm trừ bản thân, người phụ thuộc, BH bắt buộc, từ thiện…)
Nếu tính thuế trên tổng thu nhập trước giảm trừ sẽ dẫn đến nộp dư thuế, không đúng luật.
Chỉ áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần cho thu nhập từ tiền lương, tiền công
- Các khoản thu nhập khác (chuyển nhượng vốn, đầu tư, trúng thưởng…) không áp dụng biểu thuế lũy tiến, mà áp dụng thuế suất cố định.
- Việc áp dụng sai đối tượng có thể bị phạt 20% số tiền khai sai.
Xác định đúng số người phụ thuộc và thời gian được tính giảm trừ
- Người phụ thuộc phải đăng ký mã số thuế và được chấp nhận mới được giảm trừ.
- Thời gian tính giảm trừ chỉ tính từ tháng được xác nhận đăng ký, không tính ngược.
Tính thuế theo tháng hay theo năm – cần nhất quán
- Với người làm nhiều nơi, thu nhập không ổn định, nên quyết toán theo năm để tính chính xác theo biểu thuế lũy tiến.
- Doanh nghiệp thường tạm khấu trừ hàng tháng, nhưng cá nhân nên kiểm tra lại tổng thu nhập cả năm để quyết toán chuẩn.
Cẩn trọng khi làm thêm, có nhiều nguồn thu nhập
- Nếu bạn có thu nhập từ nhiều đơn vị, chỉ một nơi khấu trừ thuế theo biểu thuế lũy tiến, còn nơi khác có thể khấu trừ theo 10%/lần chi trả.
- Khi quyết toán cuối năm, cần tổng hợp tất cả các khoản thu nhập chịu thuế để tính lại thuế TNCN theo lũy tiến đúng bậc.
Luôn cập nhật biểu thuế và mức giảm trừ mới nhất
- Mức giảm trừ bản thân hiện nay là 11 triệu đồng/tháng, người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng (theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14).
- Nếu Chính phủ ban hành mức mới, cần áp dụng ngay trong kỳ tính thuế tương ứng.
Nộp chậm hoặc kê khai sai có thể bị phạt hành chính và truy thu
- Phạt chậm nộp: 0,03%/ngày
- Khai sai nhưng không dẫn đến thiếu thuế: cảnh báo hoặc phạt cảnh cáo
- Khai sai dẫn đến thiếu thuế: phạt 10% – 20% số tiền thuế thiếu
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ BIỂU THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LŨY TIẾN
Biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến là gì?
Trả lời: Đây là biểu thuế áp dụng thuế suất tăng dần theo từng bậc thu nhập. Tức là thu nhập càng cao thì phần thu nhập vượt ngưỡng càng chịu mức thuế cao hơn.
Hiện nay, biểu thuế TNCN lũy tiến áp dụng 7 bậc thuế suất từ 5% đến 35% theo Điều 22 Luật Thuế TNCN và được quy định chi tiết tại Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Ai là đối tượng áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần?
Trả lời: Chỉ áp dụng cho thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú.
Các loại thu nhập khác như chuyển nhượng vốn, bất động sản, trúng thưởng… áp dụng thuế suất toàn phần (cố định).
Cách xác định bậc thuế theo biểu lũy tiến như thế nào?
Trả lời: Sau khi tính thu nhập tính thuế (đã trừ giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm, từ thiện…), tra theo bảng bậc thuế lũy tiến từng phần để chia thu nhập thành các phần tương ứng và áp dụng từng mức thuế suất cho mỗi phần.
Biểu thuế lũy tiến có thay đổi theo năm không?
Trả lời: Không thường xuyên thay đổi, nhưng khi có điều chỉnh từ Chính phủ (về mức giảm trừ hoặc bậc thuế), biểu thuế có thể được cập nhật. Do đó, cá nhân/doanh nghiệp cần theo dõi thông báo mới từ Bộ Tài chính hoặc nhờ Luật sư/đơn vị chuyên môn cập nhật kịp thời.
Nếu có nhiều nguồn thu nhập thì tính biểu thuế như thế nào?
Trả lời:
- Với cá nhân có nhiều nơi trả thu nhập: cần tổng hợp toàn bộ thu nhập chịu thuế trong năm để tính theo biểu thuế lũy tiến một lần khi quyết toán.
- Nếu không tự quyết toán hoặc khai không đủ, sẽ dẫn đến khai sai, thiếu thuế và bị phạt hành chính.
>>> Chỉ một cuộc hẹn với luật sư chuyên về tư vấn luật thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, mọi vấn đề pháp lý về thuế thu nhập cá nhân cũng như doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp bởi pháp luật sẽ được giải quyết triệt để, tiết kiệm thời gian và chi phí cho bạn!
Kết luận nội dung từ Luật sư tư vấn luật thuế Luật Thiên Mã
Việc nắm rõ biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến không chỉ giúp bạn tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp, mà còn tránh các rủi ro pháp lý trong quá trình quyết toán thuế. Với nhiều trường hợp đặc thù và văn bản pháp luật thay đổi liên tục, bạn nên:
- Thường xuyên cập nhật quy định mới
- Sử dụng bảng tính tự động hoặc phần mềm chuyên dụng
- Tham khảo tư vấn pháp lý chuyên sâu từ Luật Thiên Mã