Theo thống kê của TAND Tối cao giai đoạn 2022–2024, hơn 55% vụ ly hôn có tranh chấp tài sản lớn (từ 2 tỷ trở lên) phát sinh vướng mắc về định giá tài sản khi ly hôn. Nhiều người không biết phải định giá thế nào với tài sản nhà đất, công ty, cổ phần, dẫn đến việc chia tài sản thiếu công bằng hoặc bị thiệt thòi hàng tỷ đồng khi ra Tòa.
Định giá tài sản trong hôn nhân là nguyên tắc then chốt để Tòa án xác định tỷ lệ chia, và là căn cứ để tính án phí, nghĩa vụ thuế, và quyền sở hữu sau ly hôn.
Bài viết dưới đây do Luật sư Hôn nhân – Luật Thiên Mã tổng hợp 5 kinh nghiệm thực tế, giúp bạn hiểu rõ quy trình định giá và cách bảo vệ quyền lợi khi chia tài sản có giá trị cao.
>>> Đừng để việc định giá tài sản khi ly hôn / chia tài sản ly hôn làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư hôn nhân gia đình giỏi ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư. Hoặc gọi 1900 7495 để được hướng dẫn.
Cơ sở pháp lý về định giá tài sản khi ly hôn
Pháp luật hiện hành không quy định cụ thể “phải định giá như thế nào”, nhưng căn cứ tại:
- Điều 104 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 – quy định việc trưng cầu định giá tài sản.
- Điều 59 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 – về nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn.
- Thông tư 02/2014/TT-BTP – hướng dẫn quản lý thẩm định giá tài sản.
Theo đó, Tòa án có quyền:
- Trưng cầu Hội đồng định giá tài sản (nếu hai bên không thống nhất).
- Căn cứ giá thị trường tại thời điểm xét xử.
- Cho phép hai bên thỏa thuận giá trị nếu không có tranh chấp.
⚖️ Nguyên tắc chung: “Giá trị tài sản được xác định theo giá thị trường tại thời điểm xét xử, trừ khi các bên có thỏa thuận khác hợp pháp.”
Kinh nghiệm 1 – Định giá tài sản nhà, đất phải khi ly hôn có thẩm định độc lập
Nhà và đất là nhóm tài sản thường chiếm tỷ trọng lớn nhất. Khi ly hôn, giá trị được xác định dựa trên:
- Vị trí, diện tích, hạ tầng khu vực
- Giá đất thị trường tại thời điểm định giá (không phải giá trong sổ đỏ)
- Tình trạng pháp lý (đã có sổ đỏ, đang thế chấp, đang tranh chấp…)
Cách định giá:
- Nếu hai bên thống nhất giá trị, Tòa án sẽ ghi nhận.
- Nếu không thống nhất → Tòa trưng cầu Hội đồng định giá hoặc thuê tổ chức thẩm định độc lập (được cấp phép bởi Bộ Tài chính).
Ví dụ: Hai vợ chồng sở hữu nhà tại Quận 7 – TP.HCM, sổ đỏ ghi 6 tỷ, nhưng giá thị trường 8,5 tỷ. Nếu không định giá độc lập, bên được chia nhà có thể thiệt 1,5 tỷ.
💡 Kinh nghiệm Luật Thiên Mã: Luôn yêu cầu Tòa định giá theo giá thị trường thực tế, không theo bảng giá đất nhà nước.
Kinh nghiệm 2 – Định giá tài sản công ty khi ly hôn phải dựa trên phần vốn góp và lợi nhuận
Tài sản công ty khi ly hôn là nhóm phức tạp nhất. Nếu một bên là chủ doanh nghiệp hoặc cổ đông góp vốn, Tòa sẽ xác định giá trị phần sở hữu dựa trên:
| Yếu tố định giá | Nội dung cụ thể |
|---|---|
| Vốn điều lệ | Số vốn thực góp theo Giấy đăng ký kinh doanh |
| Giá trị tài sản công ty | Bao gồm tài sản cố định, hàng tồn kho, lợi nhuận giữ lại |
| Lợi nhuận chia chưa thực hiện | Phần lãi tích lũy trong thời gian hôn nhân |
| Thời điểm góp vốn | Trước hay trong hôn nhân |
Nếu vốn góp hình thành trong thời kỳ hôn nhân, phần đó là tài sản chung của 2 vợ chồng.
Nếu góp vốn trước hôn nhân, hoặc bằng tài sản riêng chứng minh được, phần đó là tài sản riêng.
⚖️ Án lệ 05/2019/AL: Người chồng góp 2 tỷ vào công ty trước hôn nhân, sau ly hôn, vợ yêu cầu chia phần giá trị tăng thêm. Tòa tuyên: chỉ chia phần giá trị tăng thêm do công sức chung trong thời kỳ hôn nhân, không chia vốn gốc.
💼 Kinh nghiệm Luật Thiên Mã: Khi doanh nghiệp có giá trị cao, nên thuê đơn vị thẩm định tài chính độc lập để xác định cổ phần thực tế.
>>> Đừng để việc định giá tài sản khi ly hôn / chia tài sản ly hôn làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư hôn nhân gia đình giỏi ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư. Hoặc gọi 1900 7495 để được hướng dẫn.
Kinh nghiệm 3 – Định giá cổ phần, chứng khoán khi ly hôn theo giá trị thị trường
Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… cũng là tài sản phải định giá. Giá trị được xác định tại thời điểm ly hôn hoặc xét xử, không tính theo mệnh giá.
- Với cổ phiếu niêm yết: xác định theo giá đóng cửa bình quân 30 ngày gần nhất.
- Với cổ phần chưa niêm yết: cần báo cáo tài chính và thẩm định độc lập.
- Với trái phiếu hoặc quỹ: căn cứ giá trị tài sản ròng (NAV) tại ngày gần nhất.
Ví dụ: Cặp vợ chồng có 100.000 cổ phần Công ty X, giá mệnh giá 10.000đ, nhưng thị giá 70.000đ. Nếu không định giá đúng, phần chia chênh lệch tới 6 tỷ đồng.
💡 Kinh nghiệm: Hãy yêu cầu công ty cung cấp giấy xác nhận cổ phần, báo cáo tài chính và chứng minh thời điểm sở hữu để tránh tranh chấp phần mua trước – sau hôn nhân.
Kinh nghiệm 4 định gia tài sản khi ly hôn – Chứng minh công sức đóng góp giúp tăng phần được chia
Trong mọi vụ chia tài sản khi ly hôn, công sức đóng góp là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến tỷ lệ chia.
Nếu một bên chứng minh được đã đóng góp nhiều hơn (lao động, đầu tư, nuôi con, hỗ trợ kinh doanh), Tòa có thể chia 60/40 hoặc 70/30 thay vì 50/50.
Các chứng cứ thường dùng:
- Sao kê tài khoản, hóa đơn đầu tư, tiền chuyển khoản mua tài sản.
- Lời khai, nhân chứng, sổ ghi chép, hợp đồng kinh doanh.
- Chứng từ chi tiêu, sửa chữa, bảo trì tài sản.
⚖️ Ví dụ: Người vợ chứng minh đã vay tiền mua cổ phần cho chồng trong thời kỳ hôn nhân, được Tòa chấp nhận chia phần giá trị tăng thêm của cổ phần 60%.
Kinh nghiệm 5 – Yêu cầu định giá lại tài sản khi ly hôn nếu có chênh lệch bất thường
Theo Điều 105 BLTTDS 2015, nếu kết quả định giá không khách quan hoặc có sai lệch lớn so với giá thực tế, các bên có quyền:
- Yêu cầu định giá lại;
- Hoặc chọn tổ chức thẩm định khác (có chứng chỉ hành nghề, không liên quan lợi ích).
💡 Kinh nghiệm Luật Thiên Mã: Trong các vụ ly hôn tài sản >10 tỷ đồng, việc định giá lại có thể giúp bảo vệ quyền lợi thêm 10–20% giá trị tài sản.
Cách chia tài sản sau khi định giá tài sản khi ly hôn
Sau khi xác định giá trị, Tòa án sẽ chia theo nguyên tắc:
- Chia đôi nhưng có xét công bằng, công sức, lỗi.
- Chia hiện vật trước, tiền sau.
- Chia cả nghĩa vụ nợ tương ứng.
| Loại tài sản | Cách chia phổ biến |
|---|---|
| Nhà, đất | Giao cho người đang ở, người kia nhận phần chênh lệch bằng tiền |
| Xe, tài sản cá nhân | Chia theo giá trị, ưu tiên người đang sử dụng |
| Cổ phần công ty | Giao cho cổ đông chính, người kia nhận tiền tương ứng |
| Tài khoản tiết kiệm | Chia đôi hoặc theo tỷ lệ đóng góp |
>>> Đừng để việc định giá tài sản khi ly hôn / chia tài sản ly hôn làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư hôn nhân gia đình giỏi ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư. Hoặc gọi 1900 7495 để được hướng dẫn.
Lưu ý của Luật Thiên Mã khi định giá tài sản khi ly hôn có yếu tố công ty, doanh nghiệp
- Nên kiểm toán độc lập doanh nghiệp trước khi chia.
- Cần xác minh lợi nhuận giữ lại, tài sản vô hình (thương hiệu, bằng sáng chế).
- Không nên định giá sơ sài – Tòa chỉ căn cứ vào chứng cứ, không tự ước lượng.
- Nếu doanh nghiệp hoạt động nước ngoài, nên yêu cầu thẩm định song song tại Việt Nam và quốc gia sở hữu cổ phần.
📞 Luật Thiên Mã có bộ phận “Định giá tài sản ly hôn” – phối hợp chuyên gia thẩm định, kiểm toán và luật sư tố tụng để bảo vệ quyền lợi khách hàng trong các vụ án tài sản giá trị cao.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Ai có quyền yêu cầu định giá tài sản khi ly hôn?
- Cả hai bên hoặc Tòa án chủ động trưng cầu nếu có tranh chấp.
2. Định giá tài sản bao lâu thì có kết quả?
- Thường từ 7–30 ngày tùy loại tài sản (đất đai, cổ phần, xe…).
3. Có thể tự thuê đơn vị thẩm định không?
- Có, nhưng phải được Tòa án chấp thuận và đảm bảo tính độc lập.
4. Khi nào cần định giá lại tài sản?
- Khi có chênh lệch >20% so với giá thị trường hoặc có dấu hiệu sai lệch.
>>> Đừng để việc định giá tài sản khi ly hôn / chia tài sản ly hôn làm bạn mất thời gian, hao tiền bạc và mệt mỏi thêm nữa! Hãy đặt lịch tư vấn với luật sư hôn nhân gia đình giỏi ngay hôm nay – Chỉ một khoản phí nhỏ, bạn tiết kiệm công sức và nhận giải pháp chuẩn tốt nhất từ luật sư. Hoặc gọi 1900 7495 để được hướng dẫn.
Kết luận từ Luật sư Hôn nhân – Luật Thiên Mã
Việc định giá chính xác là nền tảng để chia tài sản công bằng khi ly hôn – đặc biệt với nhà đất, cổ phần và doanh nghiệp. Chỉ cần định giá sai 10%, bạn có thể mất hàng trăm triệu đồng, thậm chỉ hàng tỷ đồng.
Luật Thiên Mã khuyến nghị:
- Luôn yêu cầu định giá độc lập với tài sản có giá trị.
- Chuẩn bị hồ sơ chứng minh công sức đóng góp.
- Có luật sư tham gia phiên định giá để đảm bảo quyền lợi.
📞 Liên hệ ngay Luật sư Hôn nhân – Luật Thiên Mã: 1900 7495 Tư vấn miễn phí ban đầu – Hỗ trợ định giá, chia tài sản, và đại diện tại Tòa án.
