Khai báo thuế hộ kinh doanh – Trách nhiệm bắt buộc nhưng dễ bị bỏ sót

Hiện nay, số lượng hộ kinh doanh cá thể đang hoạt động trên cả nước đã vượt mốc 5 triệu hộ (theo báo cáo Tổng cục Thống kê). Tuy nhiên, theo khảo sát của Bộ Tài chính, vẫn còn hơn 30% hộ kinh doanh chưa thực hiện đúng quy định về khai báo thuế – dẫn đến bị xử phạt, truy thu thuế hoặc ngừng kinh doanh.

Bài viết dưới đây do Luật Thiên Mã – đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực thuế và hộ kinh doanh cá thể – sẽ hướng dẫn bạn toàn diện từ quy định pháp luật, thủ tục khai báo thuế hộ kinh doanh, đến cách khai báo thuế hộ kinh doanh an toàn, tiết kiệm chi phí.

>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!

Đặt lịch tư vấn

QUY ĐỊNH KHAI BÁO THUẾ HỘ KINH DOANH MỚI NHẤT

1. Đối tượng phải khai báo thuế

Theo quy định, mọi hộ kinh doanh cá thể đang hoạt động có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên đều có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế, bao gồm:

• Hộ kinh doanh cá thể có địa điểm cố định (cửa hàng, xưởng…)
• Hộ kinh doanh không có địa điểm cố định (bán hàng online, chạy dịch vụ di động…)
• Hộ kinh doanh theo hình thức thời vụ (tháng, quý…)

2. Các loại thuế hộ kinh doanh phải khai báo

Hộ kinh doanh có thể phải khai báo các loại thuế sau tùy theo hình thức và quy mô:

3. Phương pháp tính thuế và khai thuế

– Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán:

• Cơ quan thuế sẽ xác định mức thuế GTGT và TNCN cố định theo tháng/quý dựa trên mức doanh thu ước tính, loại hình kinh doanh và khu vực.
• Không cần khai thuế định kỳ, chỉ nộp theo thông báo thuế.

– Hộ kinh doanh khai thuế theo phương pháp kê khai:

• Phải khai doanh thu thực tế hàng quý;
• Tự tính thuế GTGT, TNCN và nộp theo số thực tế;
• Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử.

Lưu ý: Một số hộ kinh doanh lớn, sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên hoặc có nhu cầu sử dụng hóa đơn, sẽ buộc phải áp dụng phương pháp kê khai.

4. Hồ sơ khai thuế bao gồm những gì?

• Tờ khai thuế môn bài (Mẫu 01/MBAI);
• Tờ khai thuế GTGT, TNCN (Mẫu 01/CNKD hoặc mẫu tương ứng theo quý);
• Báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn (nếu áp dụng hóa đơn);
• Tài liệu chứng minh doanh thu, hóa đơn, sổ sách ghi chép (nếu kê khai theo doanh thu thực tế).

5. Thời hạn khai và nộp thuế

6. Một số chính sách miễn, giảm thuế mới nhất

• Miễn thuế GTGT, TNCN cho hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu/năm (không cần kê khai).
• Miễn thuế môn bài năm đầu cho hộ mới đăng ký kinh doanh sau ngày 01/07.
• Giảm thuế GTGT theo Nghị định 72/2024/NĐ-CP cho một số ngành nghề đến hết 2025 (áp dụng tự động khi kê khai).

7. Chế tài nếu không khai báo thuế đúng quy định

• Phạt tiền từ 2 – 25 triệu đồng với hành vi chậm khai thuế, khai sai doanh thu, hoặc trốn thuế;
• Truy thu thuế và tính lãi chậm nộp 0,03%/ngày;
• Có thể tạm ngưng mã số thuế hoặc giấy phép hộ kinh doanh nếu vi phạm nhiều lần.

THỦ TỤC KHAI BÁO THUẾ HỘ KINH DOANH CHI TIẾT

1. Xác định phương pháp nộp thuế áp dụng

Trước tiên, hộ kinh doanh cần xác định mình thuộc đối tượng nộp thuế theo phương pháp khoán hay kê khai, vì mỗi phương pháp có cách khai thuế khác nhau:

• Phương pháp khoán: Hộ kinh doanh nhỏ, không sử dụng hóa đơn, cơ quan thuế ấn định mức thuế theo tháng hoặc quý.
• Phương pháp kê khai: Hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn điện tử, doanh thu lớn hoặc theo yêu cầu kê khai thực tế doanh thu.

2. Thủ tục khai báo thuế hộ kinh doanh theo phương pháp khoán

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký thuế

• Đăng ký kinh doanh tại UBND cấp huyện (nếu chưa có);
• Cấp mã số thuế tại Chi cục Thuế nơi đặt địa điểm kinh doanh.

Bước 2: Khai thuế ban đầu

• Tờ khai thuế môn bài (mẫu 01/MBAI) – nộp trong vòng 30 ngày kể từ khi có giấy phép kinh doanh;
• Bản kê khai doanh thu ước tính để cơ quan thuế xác định mức khoán.

Bước 3: Nhận thông báo thuế khoán

• Cơ quan thuế sẽ ra Thông báo thuế GTGT, TNCN theo phương pháp khoán định kỳ (thường là quý);
• Không cần kê khai lại hàng tháng/quý, chỉ cần nộp theo thông báo.

Bước 4: Nộp thuế

• Nộp qua ngân hàng, Cổng Dịch vụ công quốc gia, hoặc tại Kho bạc Nhà nước theo số tiền trong thông báo.

3. Thủ tục khai báo thuế hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai

Bước 1: Mở tài khoản giao dịch thuế điện tử

• Đăng ký tài khoản trên Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế (https://canhan.gdt.gov.vn);
• Kích hoạt tài khoản qua mã OTP gửi về email/SMS.

Bước 2: Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử

• Thông qua tổ chức trung gian cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử (MISA, VNPT, Viettel…);
• Gửi mẫu đăng ký sử dụng hóa đơn lên hệ thống thuế điện tử.

Bước 3: Thực hiện kê khai định kỳ

• Hàng quý, hộ kinh doanh nộp các biểu mẫu:
  • Tờ khai thuế GTGT theo mẫu 01/CNKD
  • Tờ khai thuế TNCN theo mẫu 01/CNKD
  • Báo cáo sử dụng hóa đơn (nếu có sử dụng HĐĐT)

Bước 4: Nộp tiền thuế

• Thực hiện qua ngân hàng, ví điện tử hoặc ứng dụng thuế điện tử.
• Phải nộp đúng số liệu đã khai và lưu chứng từ nộp.

4. Thủ tục điều chỉnh, bổ sung khai báo thuế

Trong trường hợp sai sót trong kê khai (quên doanh thu, sai mã ngành…), hộ kinh doanh cần:

• Gửi tờ khai bổ sung trên hệ thống thuế điện tử (có mục chọn “tờ khai bổ sung”);
• Kèm theo văn bản giải trình lý do điều chỉnh (nếu có);
• Nộp phần chênh lệch thuế nếu số thuế tăng lên sau điều chỉnh.

5. Thủ tục tạm ngừng, chấm dứt kinh doanh và khai báo thuế

Trường hợp tạm ngừng:

• Gửi thông báo tạm ngừng đến Phòng Kinh tế (nơi cấp giấy đăng ký hộ kinh doanh);
• Thông báo tạm ngừng tới cơ quan thuế (mẫu 23/ĐK-TCT) để tạm ngưng nghĩa vụ thuế.

Trường hợp giải thể/chấm dứt:

• Thực hiện quyết toán thuế đến thời điểm chấm dứt;
• Nộp toàn bộ nghĩa vụ còn lại, sau đó làm thủ tục hủy mã số thuế.

Lưu ý quan trọng:

• Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm được miễn khai và nộp thuế;
• Mọi hồ sơ, tờ khai đều có thể nộp trực tuyến qua Cổng thông tin thuế điện tử;
• Nên giữ sổ sách ghi chép doanh thu, hóa đơn để phục vụ thanh tra thuế (nếu có).

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ KHAI BÁO THUẾ HỘ KINH DOANH

1. Hộ kinh doanh không có doanh thu có cần khai thuế không?

Nếu không có doanh thu, hộ kinh doanh vẫn phải khai báo thuế môn bài. Tuy nhiên có thể được miễn thuế GTGT và TNCN. Cần nộp văn bản xác nhận ngừng hoạt động tạm thời để được miễn thuế đúng quy định.

2. Có thể ủy quyền cho kế toán khai thuế thay không?

Có. Hộ kinh doanh được phép ủy quyền cho kế toán hoặc đơn vị dịch vụ kê khai thuế thay, miễn sao có hợp đồng rõ ràng và người khai có trách nhiệm pháp lý.

3. Mức phạt nếu không khai báo thuế là bao nhiêu?

Tùy lỗi, mức phạt có thể từ 2 triệu đến 25 triệu đồng, chưa kể truy thu thuế và tính lãi chậm nộp 0.03%/ngày.

4. Có cần phải sử dụng hóa đơn điện tử không?

Từ 2022, nhiều hộ kinh doanh buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của Tổng cục Thuế nếu có giao dịch B2B hoặc theo hình thức kê khai.

5. Khi nào hộ kinh doanh phải chuyển sang doanh nghiệp?

Nếu doanh thu > 100 tỷ đồng/năm hoặc hoạt động đa ngành nghề, có chi nhánh, hộ kinh doanh buộc phải chuyển đổi thành doanh nghiệp để đáp ứng nghĩa vụ pháp lý cao hơn.

Việc khai báo thuế hộ kinh doanh không quá phức tạp nếu bạn nắm đúng quy định, hiểu rõ thủ tục và lựa chọn cách khai báo thuế hộ kinh doanh phù hợp. Tuy nhiên, việc chậm trễ, kê khai sai có thể khiến bạn bị xử phạt hoặc ngưng kinh doanh.

>>> Vấn đề pháp lý kéo dài khiến bạn mất việc, tốn tiền và kiệt sức? Đặt lịch tư vấn với luật sư giỏi ngay bây giờ! Chỉ một phí nhỏ, bạn được hỗ trợ tận tình, bảo vệ quyền lợi tối đa. Hoàn phí tư vấn khi thuê luật sư trọn gói. Điền form và thanh toán để gặp luật sư!

Đặt lịch tư vấn