Nhu cầu giảm án tăng cao: Cơ hội pháp lý không phải ai cũng hiểu đúng
Theo thống kê từ Tổng cục Thi hành án Hình sự và Hỗ trợ tư pháp (Bộ Công an), mỗi năm có gần 20.000 phạm nhân được xét giảm án, trong đó trên 35% được giảm nhiều lần. Tuy nhiên, không ít người bị từ chối do hiểu sai về điều kiện giảm án hoặc nộp hồ sơ không đầy đủ.
Bài viết này do đội ngũ luật sư hình sự – thi hành án của Luật Thiên Mã thực hiện, nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan, rõ ràng về giảm án khi nào, quy định pháp luật về giảm án, giảm án phạt tù, bao gồm cả trường hợp giảm án tha tù trước thời hạn và tù chung thân có được giảm án không?
>>> Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
GIẢM ÁN LÀ GÌ? QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIẢM ÁN MỚI NHẤT
Hiện nay theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và Bộ luật Hình sự 2015 và các văn bản hướng dẫn có liên quan không có khái niệm về việc giảm án là gì.
Tuy nhiên, có thể hiểu giảm án là một hình thức thể hiện sự khoan hồng, bao dung của pháp luật đối với người phạm tội bằng cách giảm thời hạn phạt tù, hoặc chuyển từ hình phạt tử hình sang hình phạt tù chung thân hoặc từ tù chung thân sang tù có thời hạn.
Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.
Cùng với đó, căn cứ theo Điều 1 Nghị quyết 01/2018/NQ-HĐTP quy định như sau:
Tha tù trước thời hạn có điều kiện
Tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của Bộ luật Hình sự, xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ.
Như vậy, có thể hiểu tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015, xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ.
Và, căn cứ theo Điều 66 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017) quy định về điều kiện tha tù trước thời hạn như sau:
– Phạm tội lần đầu;
– Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt;
– Đã được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người bị kết án về tội phạm nghiêm trọng trở lên;
– Có nơi cư trú rõ ràng;
– Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và các nghĩa vụ bồi thường dân sự;
– Đã chấp hành được ít nhất là một phần hai mức thời hạn tù đối với hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 15 năm đối với tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.
+ Trường hợp người phạm tội là thương binh, bệnh binh, thân nhân gia đình liệt sỹ, gia đình có công với cách mạng, người đủ 70 tuổi trở lên, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, thì thời gian đã chấp hành ít nhất là một phần ba hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 12 năm đối với tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn;
– Không thuộc một trong các trường hợp phạm tội quy định tại khoản 2 Điều 66 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017).
Giảm án khi nào? Các đợt và điều kiện được xem xét
Điều kiện để được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù theo Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC như sau:
– Phạm nhân có đủ các điều kiện sau đây thì được đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù:
+ Đã chấp hành được ít nhất một phần ba thời hạn đối với hình phạt tù từ ba mươi năm trở xuống hoặc mười hai năm đối với tù chung thân;
+ Có nhiều tiến bộ thể hiện ở việc chấp hành tốt Nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; tích cực học tập, lao động cải tạo và phải có đủ kỳ xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên, cụ thể như sau:
- Phạm nhân bị phạt tù chung thân phải có ít nhất bốn năm liên tục liền kề thời điểm xét giảm thời hạn được xếp loại từ khá trở lên. Trường hợp bị kết án tử hình được Chủ tịch nước ân giảm xuống tù chung thân phải có ít nhất năm năm liên tục liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù trên hai mươi năm đến ba mươi năm phải có ít nhất ba năm sáu tháng liên tục liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù trên mười lăm năm đến hai mươi năm phải có ít nhất ba năm liên tục liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù trên mười năm đến mười lăm năm phải có ít nhất hai năm liên tục liền kề hoặc tám quý liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù trên năm năm đến mười năm phải có ít nhất một năm hoặc bốn quý liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù trên ba năm đến năm năm phải có ít nhất sáu tháng hoặc hai quý liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên;
- Phạm nhân bị phạt tù ba năm trở xuống phải có ít nhất một quý gần nhất được xếp loại từ khá trở lên.
– Phạm nhân được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù trong trường hợp đặc biệt hoặc người chưa thành niên phạm tội, so với quy định tại điểm b khoản 1 Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC còn thiếu một năm đầu tiên xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên của thời gian liền kề thời điểm xét giảm (đối với phạm nhân bị phạt tù từ trên mười lăm năm trở lên), thiếu một kỳ sáu tháng đầu tiên xếp loại từ khá trở lên (đối với phạm nhân bị phạt tù từ trên năm năm đến mười lăm năm), thiếu một quý đầu tiên xếp loại từ khá trở lên (đối với phạm nhân bị phạt tù từ trên ba năm đến năm năm) hoặc chưa được xếp loại chấp hành án phạt tù (đối với phạm nhân bị phạt tù từ ba năm trở xuống) nhưng thời gian bị tạm giữ, tạm giam hoặc ở trại giam được nhận xét là chấp hành nghiêm chỉnh Nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ và có đủ các điều kiện khác thì vẫn có thể được đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
– Phạm nhân có đủ điều kiện quy định tại điểm a khoản 1 Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC, phạm nhân thuộc trường hợp đặc biệt hoặc người chưa thành niên phạm tội có số kỳ được xếp loại từ khá trở lên bằng hoặc nhiều hơn so với quy định tại điểm b khoản 1 hoặc khoản 2 Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC nhưng không liên tục, vẫn có thể được xem xét đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, nếu có ít nhất hai kỳ sáu tháng liên tục liền kề với thời điểm đề nghị xét giảm được xếp loại từ khá trở lên (đối với phạm nhân bị phạt tù trên mười năm) hoặc hai quý liên tục được xếp loại từ khá trở lên (đối với phạm nhân bị phạt tù từ mười năm trở xuống).
– Phạm nhân có tiền án phải có thời gian thử thách nhiều hơn và có số kỳ xếp loại từ khá trở lên nhiều hơn so với những phạm nhân chưa có tiền án, ứng với mỗi tiền án là một kỳ sáu tháng xếp loại từ khá trở lên. Đối với phạm nhân bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, ứng với mồi tiền án là một quý xếp loại từ khá trở lên.
– Phạm nhân đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù phải liên tục được xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên mới được tiếp tục xem xét, đề nghị giám thời hạn đúng đợt. Trường hợp không đủ điều kiện để được xét giảm đúng đợt thì được xem xét, đề nghị giảm thời hạn khi có đủ bốn quý xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên (trong đó phải có ít nhất hai quý liền kề thời điểm xét giảm).
– Phạm nhân đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù mà vi phạm Nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ bị xử lý kỷ luật, sau khi được Giám thị trại giam, trại tạm giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện công nhận đã cải tạo tiến bộ và có đủ bốn quý liền kề (đối với phạm nhân bị kỷ luật khiển trách hai lần trong kỳ xếp loại hoặc kỷ luật cảnh cáo) hoặc năm quý liền kề (đối với phạm nhân bị giam tại buồng kỷ luật) được xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên thì mới được tiếp tục xem xét, đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
– Phạm nhân đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù mà lại phạm tội mới nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng thì phải chấp hành được ít nhất hai phần ba mức hình phạt chung hoặc hai mươi năm nếu là tù chung thân và phải có đủ điều kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC mới được xem xét, đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
– Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù hoặc người đang được áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc được bảo lưu kết quả chấp hành án phạt tù và được tính liên tục liền kề với thời gian sau khi trở lại trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện để tiếp tục chấp hành án.
Khi những người này trở lại trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện để tiếp tục chấp hành án, nếu có đủ điều kiện quy định tại các khoản nêu trên của Điều 6 Thông tư liên tịch 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC và trong thời gian được tạm đình chỉ hoặc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật, được chính quyền địa phương nơi người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù về cư trú hoặc cơ sở y tế điều trị cho người được áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc xác nhận thì mới được xem xét, đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
>>> Thanh toán ngay hôm nay để nhận được sự hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp từ đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, giúp bạn vượt qua mọi thách thức pháp luật!
TÙ CHUNG THÂN CÓ ĐƯỢC GIẢM ÁN KHÔNG?
Có. Người bị kết án tù chung thân vẫn có cơ hội được giảm án, nhưng điều kiện áp dụng nghiêm ngặt hơn nhiều so với án tù có thời hạn.
Điều kiện để được giảm án từ chung thân xuống tù có thời hạn:
- Phải chấp hành án ít nhất 12 năm.
- Có thành tích cải tạo tốt, được đánh giá xếp loại thi đua loại Khá hoặc Tốt liên tục.
- Không vi phạm nội quy trại giam, có thái độ hối cải rõ ràng.
- Đã thi hành xong nghĩa vụ dân sự theo bản án (nếu có).
- Không bị xét xử, điều tra hay truy tố thêm về tội phạm khác.
Sau lần đầu giảm từ tù chung thân xuống 30 năm tù, người chấp hành án vẫn có thể tiếp tục được xét giảm án phạt tù có thời hạn, theo quy định chung (cứ mỗi 1 năm được xét giảm 1 lần, mỗi lần từ 3–12 tháng, tùy điều kiện cụ thể).
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
- Giảm án có cần nộp đơn xin không hay được xét tự động?
Tùy từng đợt, một số trại giam sẽ chủ động rà soát hồ sơ, nhưng nộp đơn xin giảm án sẽ giúp hồ sơ được ưu tiên xem xét và đầy đủ thông tin hơn.
- Đang kháng cáo thì có được xét giảm án không?
Không. Chỉ sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, việc chấp hành án mới chính thức bắt đầu và mới có thể xét giảm.
- Người đang ở nhà vì được tạm hoãn thi hành án có được xét giảm không?
Không. Giảm án chỉ áp dụng cho người đang thi hành án, không tính thời gian hoãn, tạm đình chỉ thi hành án.
- Giảm án có bắt buộc phải bồi thường dân sự không?
Có. Nếu bản án có tuyên bồi thường thiệt hại, thì phạm nhân phải thi hành nghĩa vụ tài chính này để được xét giảm án.
- Có thể xin giảm án nhiều lần không?
Có. Người chấp hành án tốt có thể được giảm nhiều lần trong quá trình thi hành án, miễn là mỗi lần đều cách nhau ít nhất 12 tháng (đối với tù có thời hạn).
Giảm án là cơ hội pháp lý đầy nhân văn, nhưng cũng là quá trình yêu cầu sự chính xác, minh bạch và am hiểu luật sâu sắc. Với kinh nghiệm hàng trăm hồ sơ hình sự – giảm án – tha tù trước thời hạn, Luật Thiên Mã sẵn sàng trở thành người đồng hành pháp lý của bạn trong giai đoạn khó khăn này.
– Tư vấn điều kiện giảm án sát với thực tế pháp luật
– Đánh giá cơ hội giảm án, chuẩn bị đơn và hồ sơ
– Hỗ trợ pháp lý tại trại giam, liên hệ cơ quan chức năng
Cơ hội giảm án không đến nhiều lần. Hãy để Luật Thiên Mã giúp bạn chạm tới tự do sớm hơn – liên hệ ngay để được luật sư tư vấn miễn phí bước đầu!
>>> Đặt lịch ngay để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư hàng đầu, giúp bạn giải quyết mọi khó khăn pháp lý một cách hiệu quả!
