Tù chung thân là gì? Được hiểu là một hình phạt tù được áp dụng ở nước ta và nhiều quốc gia khác. Tùy thuộc vào các tội danh, khung hình phạt cũng như mức độ nghiêm trọng của tội phạm được phản ánh. Do đó, tù chung thân được xem là một hình phạt nặng, đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. Bài viết sau đây của chúng tôi sẽ giải đáp tất cả thắc mắc vừa nêu trên. Để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn nhiệt tình từ phía chúng tôi về các vấn đề pháp luật, vui lòng gọi số hotline: 1900.6174
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí tù chung thân là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Tù chung thân là gì?
Chung thân là một hình phạt tù không thời hạn, buộc những người phạm tội phải chấp hành hình phạt tù gần như là suốt quãng đời còn lại. Thông thường mọi người sẽ hiểu là người bị kết án (phạm nhân) sẽ phải chấp hành án tù (như lao động, học tập, cải tạo…) gần như là suốt cả cuộc đời của mình ở trại giam.
Quy định pháp luật về khái niệm này:
Căn cứ theo quy định tại Điều 39 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về “Tù chung thân” cụ thể như sau:
- Tù chung thân là một hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với những người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị bị xử phạt tử hình.
- Không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với những người dưới 18 tuổi phạm tội.
>>> Xem thêm: Có nên tử hình hay không? Các quốc gia xóa bỏ tử hình
Bị phạt tù chung thân có thể ra tù không?
Ở Việt Nam, án phạt tù chung thân được xem là án phạt nặng nhất và theo quy định hiện tại, không có quyền tự do điều chỉnh hoặc giảm nhẹ án phạt chung thân. Điều này có nghĩa là người bị kết án phạt tù chung thân không có khả năng ra tù trong tương lai.
Tuy nhiên, theo Điều 54 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017), người bị kết án phạt tù chung thân có quyền được xem xét giảm nhẹ án phạt thành án tù chung thân có thời hạn. Việc giảm nhẹ án phạt này phụ thuộc vào sự cải tạo, hành vi tốt trong quá trình thụ án và quyết định của cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, quy trình và quyền lực để giảm nhẹ án phạt chung thân là rất khó khăn và phức tạp. Quyết định cuối cùng về việc giảm nhẹ án phạt chung thân được đưa ra bởi Tòa án nhân dân cấp cao theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp cao nơi người bị kết án đang thụ án.
Tóm lại, trong hệ thống pháp luật hiện tại của Việt Nam, án phạt tù chung thân thường được xem là án phạt không có khả năng ra tù trong tương lai, tuy nhiên, có thể có một số trường hợp được xem xét giảm nhẹ án phạt thành án tù chung thân có thời hạn.
>>> Bị phạt tù chung thân có thể ra tù không? Gọi ngay: 1900.6174
Tù chung thân có được giảm án
Quy định giảm án tù được trình bày trong nội dung tại Điều 63 của Bộ luật Hình sự. Theo đó ngoài các yếu tố cải tạo tốt, người bị kết án phạt tù chung thân còn cần đảm bảo các điều kiện, cụ thể như sau:
– Đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định, tùy thuộc vào các tính chất tội phạm thực tế.
– Đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự.
Họ sẽ được các cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền đề nghị lên Tòa án để xem xét, quyết định để giảm thời hạn chấp hành hình phạt. Như vậy, cải tạo tốt là một yếu tố bắt buộc, bên cạnh các điều kiện khác để trở thành căn cứ xét giảm án.
Trong đó, cách xác định thời gian giảm án, cụ thể như sau:
– Thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu sẽ là 12 năm đối với tù chung thân.
– Một người có thể được giảm nhiều lần trong thời gian chấp hành hình phạt. Trong đó:
+ Người bị kết án tù chung thân về một tội danh, lần đầu sẽ được giảm xuống thời hạn chấp hành hình phạt là 30 năm tù. Dù được giảm nhiều lần cũng cần phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 20 năm.
– Trường hợp những người bị kết án về nhiều tội trong đó có tội bị kết án phạt tù chung thân: Tòa án chỉ xét giảm lần đầu xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù. Dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn sẽ phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm. Bởi trên thực tế, họ phạm nhiều tội hơn, xâm phạm đến nhiều quyền được pháp luật bảo vệ hơn trên thực tế.
Như vậy, theo quy định của pháp luật thì những người bị kết án tù chung thân nếu như cải tạo tốt và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự thì có thể sẽ được xem xét để giảm án xuống tù có thời hạn. Đây là các căn cứ giảm án mà các cơ quan có thẩm quyền xem xét để thực hiện giảm án. Tuy nhiên, họ vẫn sẽ phải chấp hành đủ tối thiểu là 20 hoặc 25 năm tù.
>>> Xem thêm: Phạm tội quả tang là gì? Thủ tục bắt người phạm tội quả tang
Điều kiện giảm án tù chung thân
Theo quy định của Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 2015 (sửa đổi năm 2017), người bị kết án phạt tù chung thân có thể được xem xét giảm nhẹ án phạt thành án tù chung thân có thời hạn nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Cải tạo: Người bị kết án phải có sự cải tạo, tức là thể hiện sự nhận thức về hành vi vi phạm pháp luật và sẵn lòng tuân thủ các quy định pháp luật. Điều này thường được đánh giá dựa trên hành vi, thái độ, đạo đức, và sự tham gia tích cực trong các hoạt động cải tạo trong quá trình thụ án.
- Hành vi tốt trong quá trình thụ án: Người bị kết án cần có hành vi tốt và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật trong quá trình thụ án. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy tắc và quy định của cơ sở thụ án, không vi phạm các quy định quản lý thụ án và không tham gia vào các hành vi vi phạm khác.
- Đánh giá của cơ quan chức năng: Quyết định giảm nhẹ án phạt chung thân được đưa ra bởi Tòa án nhân dân cấp cao theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp cao nơi người bị kết án đang thụ án. Cơ quan chức năng sẽ đánh giá các yếu tố như hành vi, học tập, lao động, cải tạo và sự tham gia vào các hoạt động xã hội của người bị kết án để quyết định xem có giảm nhẹ án phạt chung thân hay không.
Quyết định giảm nhẹ án phạt chung thân là một quyết định phức tạp và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả sự cải tạo và đánh giá của cơ quan chức năng. Điều kiện giảm án tù chung thân được xem xét và quyết định theo từng trường hợp cụ thể và sự thẩm định của hệ thống pháp luật.
>>> Điều kiện giảm án tù chung thân là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Trường hợp nào hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân?
Căn cứ theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 có các quy định về hình phạt là tù chung thân và hình phạt tử hình, cụ thể như sau:
– Tù chung thân là một hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với những người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức phải bị xử phạt tử hình. (Điều 39 của Bộ luật Hình sự)
– Điều 40 quy định về Tử hình, như sau:
- Tử hình là hình phạt đặc biệt chỉ áp dụng đối với những người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong nhóm các tội xâm phạm đến an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng của con người, các tội phạm về ma túy, tham nhũng và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác do Bộ luật này quy định.
- Không áp dụng hình phạt tử hình đối với những người đang dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc là người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
- Không thi hành án tử hình đối với những người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Phụ nữ có thai hoặc là phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi;
- Người đủ 75 tuổi trở lên;
- Người bị kết án tử hình về các tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất là ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với các cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.
- Trong trường hợp quy định tại khoản 3 của Điều này hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm, thì hình phạt tử hình sẽ được chuyển thành tù chung thân.
Như vậy, dựa vào các quy định trên, có thể thấy rằng hình phạt tử hình chuyển thành tù chung thân trong trường hợp người phạm tội là phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, những người bị kết án tử hình được ân giảm.
>>> Trường hợp nào hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân? Gọi ngay: 1900.6174
Trên đây là toàn bộ thông tin chia sẻ về “Tù chung thân là gì” đã được chúng tôi tìm hiểu, tổng hợp để gửi đến các bạn. Nếu như còn thắc mắc nào liên quan đến các vấn đề trên xin mời quý bạn đọc tiếp tục gửi câu hỏi về cho chúng tôi hoặc liên hệ số hotline sau đây 1900.6174 của Tổng đài Luật Thiên Mã để được hỗ trợ một cách nhanh nhất có thể.