“Tâm lý tội phạm là gì?” – Đó là một câu hỏi mà nhiều người dân thường hay tự đặt ra khi cùng nhau thảo luận về tội phạm và hành vi phạm tội. Từ những vụ án nổi tiếng trên phương tiện truyền thông đến những tác phẩm văn học, điện ảnh sặc sỡ tình tiết tội ác, tâm lý tội phạm đã trở thành một đề tài hấp dẫn thu hút sự tò mò của đông đảo công chúng. Để có cái nhìn chi tiết hơn về vấn đề này hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây. Trường hợp có nhu cầu cần được các Luật sư tư vấn khẩn cấp, hãy nhấc máy gọi đến đường dây nóng 1900.6174 để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác nhất!
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí tâm lý tội phạm là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Tâm lý tội phạm là gì?
Tâm lý tội phạm là một lĩnh vực nghiên cứu khoa học về những cảm xúc và suy nghĩ xuất hiện trong quá trình phạm tội của các tội phạm, nhằm đảm bảo phòng ngừa, phát hiện và chống lại tội phạm, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia và sự an toàn trong xã hội.
Được coi là một phần của ứng dụng tâm lý học trong nhiều mối quan hệ con người khác nhau, tâm lý tội phạm đánh giá và phân tích hành vi của con người, từ đó thu thập và cung cấp những chứng cứ quan trọng hỗ trợ quá trình xét xử tại tòa án.
Tâm lý tội phạm còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh là “Criminal psychology”.
>>> Xem thêm: Dẫn độ tội phạm là gì? Đặc điểm của dẫn độ tội phạm?
Tâm lý tội phạm và ý nghĩa của việc nghiên cứu tâm lý tội phạm
Như đã đề cập ở trên, tâm lý học tội phạm là một lĩnh vực áp dụng kiến thức tâm lý vào các mối quan hệ con người khác nhau, nhằm phân tích và hiểu rõ hành vi phạm tội của các tội phạm. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập và cung cấp những chứng cứ hữu ích để hỗ trợ quá trình xét xử tại tòa án. Tâm lý học tội phạm và khoa học hành vi có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
Chuyên ngành này tập trung nghiên cứu các hiện tượng, đặc điểm và các khía cạnh tâm lý phát sinh trong quá trình phạm tội của tội phạm. Nó phân tích để làm rõ động cơ, mục đích và hậu quả của tâm lý trong hành vi phạm tội của cá nhân. Tâm lý học tội phạm cũng nghiên cứu về nhân cách của người phạm tội, đặc trưng của họ và các kiểu nhân cách khác nhau trong số họ. Nghiên cứu cũng đi sâu vào tâm lý của nhóm phạm tội, và tìm hiểu về nguyên nhân tâm lý xã hội tạo nên tội phạm trong bối cảnh cả điều kiện khách quan và chủ quan.
>>> Tâm lý tội phạm và ý nghĩa của việc nghiên cứu tâm lý tội phạm? Gọi ngay: 1900.6174
Cấu trúc tâm lý của hành vi phạm tội
Việc nghiên cứu vấn đề cấu trúc tâm lý tội phạm giúp làm rõ nhiều yếu tố quan trọng liên quan đến hành vi phạm tội, bao gồm nguồn gốc, động lực thúc đẩy, diễn biến và hậu quả tâm lý của hành vi đó. Trong lĩnh vực này, các thành phần cấu trúc của hành vi phạm tội bao gồm:
Thứ nhất: Nhu cầu
Nhu cầu phản ánh sự thiếu thốn của con người trong môi trường xã hội và cảm giác cần phải bù đắp những thiếu thốn đó. Đây là cơ sở của tính cực của con người và tất cả hành động của họ đều liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc thỏa mãn nhu cầu này.
Thứ hai: Động cơ phạm tội
Động cơ phạm tội là những yếu tố tâm lý bên trong thúc đẩy người phạm tội thực hiện hành vi phạm tội. Đó có thể là xúc cảm, tình cảm, mong muốn hay hình ảnh tâm ký… Động cơ phạm tội phụ thuộc vào hệ thống nhu cầu và khi những nhu cầu này không được thỏa mãn, chúng trở thành động cơ thúc đẩy hành vi phạm tội.
Thứ ba: Mục đích phạm tội
Mục đích phạm tội là kết quả mà người phạm tội mong muốn đạt được bằng cách thực hiện hành vi phạm tội. Đây là mục tiêu mà họ đã định sẵn trong đầu trước khi thực hiện hành vi phạm tội. Mục đích phạm tội được xác định dựa trên động cơ thúc đẩy hành vi và có tác động lôi cuốn con người vào hành động.
Thứ tư: Quyết định thực hiện hành vi phạm tội
Sau khi xuất hiện động cơ, mục đích và lập kế hoạch thực hiện, người phạm tội thường cân nhắc một lần nữa trước khi quyết định thực hiện hành vi phạm tội. Quyết định này là sự lựa chọn cuối cùng và thể hiện ý chí và lý trí của người phạm tội đối với hành vi và hậu quả của nó.
Tất cả các thành phần trên có thể đưa ra trong chốc lát dưới tác động trực tiếp của tình huống, xuất phát từ khuôn mẫu hành vi trong quá khứ hoặc là kết quả của quá trình đấu tranh tư tưởng dài hơi và khó khăn. Việc nghiên cứu cấu trúc tâm lý tội phạm giúp hiểu rõ hơn về hành vi phạm tội và đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm.
>>> Cấu trúc tâm lý của hành vi phạm tội là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Điều kiện, hoàn cảnh phạm tội?
Mỗi hành vi phạm tội luôn xảy ra trong một tình huống cụ thể với các điều kiện và hoàn cảnh đặc biệt, bao gồm không gian, thời gian và các sự kiện liên quan xảy ra trong tình huống đó. Những điều này là các yếu tố khách quan của tội phạm.
Sự tương phản giữa điều kiện, hoàn cảnh bên ngoài với các đặc điểm tâm lý bên trong đưa đến phản ứng của con người, tức là những hành vi, kể cả hành vi phạm tội.
Các yếu tố bên ngoài trong môi trường sống tác động lên cá nhân khiến nhu cầu của họ chưa được đáp ứng trở thành động lực thúc đẩy hành vi phạm tội. Đồng thời, điều kiện và hoàn cảnh bên ngoài cũng ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình hình thành và thực hiện hành vi phạm tội.
Khi xác định được mục đích, kế hoạch, lựa chọn công cụ và phương tiện phạm tội, con người không thể dự đoán trước được hậu quả của hành vi. Sự nhận thức và đánh giá không chính xác về tình huống có thể dẫn đến các hành vi sai lệch chuẩn, hành vi phạm pháp và phạm tội.
Tóm lại, hành vi phạm tội trong tâm lý tội phạm phụ thuộc vào sự tương互ảng giữa các đặc điểm tâm lý, nhân cách bên trong con người với điều kiện, hoàn cảnh bên ngoài.
Vai trò của điều kiện, hoàn cảnh bên ngoài thể hiện ở chỗ: chúng là những yếu tố thúc đẩy hoặc cản trở con người thực hiện hành vi phạm tội. Thay đổi điều kiện, hoàn cảnh bên ngoài có thể làm thay đổi ý đồ của người phạm tội và đưa ra những ý định mới.
>>> Xem thêm: Khách thể của tội phạm là gì? Phân loại khách thể của tội phạm
Tâm lý tội phạm trong tiếng anh là gì?
Tâm lý tội phạm tên tiếng Anh là: “Criminal psychology”.
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí tâm lý tội phạm là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Trên đây là toàn bộ thông tin mà đội ngũ luật sư của Luật Thiên Mã cung cấp đến bạn đọc về tâm lý tội phạm là gì? Hiểu rõ tâm lý tội phạm giúp chúng ta nhìn thấu qua vỏ bọc bề ngoài của các tội phạm và tìm hiểu nguyên nhân, động cơ và quá trình hình thành tội ác. Mọi thắc mắc liên quan đến thông tin trong bài viết, quý bạn đọc có thể liên hệ qua tổng đài 1900.6174 để được đội ngũ Luật sư giải đáp nhanh chóng nhất!
