Lập di chúc ở đâu? Điều kiện để một bản di chúc hợp pháp

Lập di chúc ở đâu? Hiện nay, việc lập di chúc ngày càng trở nên phổ biến vì nhiều người đã dần nắm bắt được những vai trò và giá trị của di chúc. Bên cạnh đó, di chúc cũng là một trong những biện pháp để tránh những tranh chấp về di sản mà người chết để lại giữa những người thừa kế. Vậy, Bộ luật Dân sự 2015 quy định như thế nào về di chúc? Di chúc được lập ở đâu? Di chúc có hiệu lực phải đáp ứng những điều kiện gì?…

Qua bài viết dưới đây, Luật Thiên Mã sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc liên quan đến vấn đề “Lập di chúc ở đâu” qua việc phân tích các quy định pháp luật liên quan. Trong quá trình tìm hiểu nội dung của bài viết và các quy định pháp luật liên quan, nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay tới hotline: 1900 6174 để được hỗ trợ kịp thời.

>>>Luật sư giải đáp miễn phí về việc lập di chúc ở đâu? Gọi ngay: 1900.6174

Trả lời:

Chào anh! Cảm ơn anh đã tin tưởng và đặt câu hỏi cho chúng tôi. Đối với trường hợp của anh, chúng tôi tư vấn như sau: 

Di chúc là gì?

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nào đó để chuyển quyền tài sản (quyền sở hữu, quyền sử dụng, quyền chiếm hữu, …) của mình cho người khác sau khi chết.

Đồng thời, theo Điều 627, Điều 628 Bộ luật này, di chúc được thể hiện dưới hai hình thức là di chúc bằng miệng và di chúc bằng văn bản. Trong đó, di chúc bằng văn bản bao gồm những loại sau

– Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng;

– Di chúc bằng văn bản có người làm chứng;

– Di chúc bằng văn bản có công chứng;

– Di chúc bằng văn bản có chứng thực.

>>>Luật sư giải đáp miễn phí về việc lập di chúc là gì? Gọi ngay: 1900.6174

Lập di chúc ở đâu?

Hiện nay, pháp luật không có quy định bắt buộc phải lập công chứng ở địa điểm cụ thể thì mới có hiệu lực pháp luật. Mà, di chúc sẽ được lập ở bất kỳ địa điểm nào theo nhu cầu của người lập di chúc và chỉ cần đảm bảo các điều kiện có hiệu lực về nội dung, hình thức, trình tự thủ tục, …mà pháp luật đối với từng hình thức di chúc cụ thể: 

– Đối với di chúc lập tại UBND cấp xã: Người lập di chúc cần phải đến trụ sở UBND cấp xã để thực hiện việc lập di chúc. 

– Đối với di chúc lập tại Văn phòng công chứng: Người lập di chúc cần phải đến một Văn phòng công chứng cụ thể để thực hiện việc lập di chúc. 

– Đối với những loại di chúc còn lại: Lập tại địa điểm bất kỳ theo nhu cầu của người lập di chúc. 

>>>Chuyên viên tư vấn giải đáp miễn phí về việc lập di chúc ở đâu? Gọi ngay: 1900.6174

Điều kiện để một bản di chúc hợp pháp

Để đảm bảo hiệu lực của di chúc, di chúc phải đáp ứng các điều kiện về di chúc hợp pháp được quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể là những điều kiện sau đây:

– Người lập di chúc phải đang trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc. Đồng thời, việc lập di chúc không bị đe dọa, lừa dối hoặc cưỡng ép (1);

– Nội dung của di chúc không được vi phạm các điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội (2);

– Hình thức của di chúc phải tuân theo các quy định pháp luật (3).

– Người lập di chúc là người từ đủ mười lăm tuổi đến dưới mười tám tuổi thì di chúc của người này buộc phải lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ của người lập di chúc đồng ý về việc lập di chúc.

– Người lập di chúc là người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ thì di chúc phải do người làm chứng di chúc lập và được công chứng hoặc chứng thực theo quy định pháp luật.

– Đối với di chúc miệng, di chúc miệng chỉ hợp pháp khi đáp ứng những điều kiện như sau: 

+ Người lập di chúc miệng phải thể hiện ý chí cuối cùng của mình bằng lời nói trước mặt ít nhất hai người làm chứng. Người làm chứng phải đáp ứng các điều kiện về người làm chứng được quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015. 

+ Ngay sau đó, người làm chứng phải ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ vào văn bản đó. 

+ Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ lúc người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, di chúc đó phải được cá nhân, cơ quan có thẩm quyền/ chức năng (công chứng viện hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền) công chứng/ chứng thực và xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Lưu ý: Di chúc bằng văn bản không có công chứng hoặc chứng thực chỉ hợp pháp khi có đủ các điều kiện (1), (2) và (3) nêu trên.

>>>Luật sư giải đáp miễn phí về điều kiện lập di chúc hợp pháp? Gọi ngay: 1900.6174

Thủ tục lập di chúc hợp pháp

(1) Lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND cấp xã

Theo quy định tại Điều 636 Bộ luật Dân sự 2015, trình tự thủ tục lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND cấp xã được thực hiện như sau:

– Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã (sau đây gọi chung là người có thẩm quyền).

– Người có thẩm quyền có trách nhiệm ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố về việc định đoạt tài sản sau khi chết. 

– Sau khi xác nhận nội dung bản di chúc đã thể hiện đúng ý chí của mình về việc định đoạt tài sản của mình sau khi chết, người lập di chúc cần ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc đó. 

– Người có thẩm quyền thự hiện công chứng hoặc chứng thực vào bản di chúc.

Lưu ý: Nếu người lập di chúc không nghe được hoặc không đọc được bản di chúc, không ký được hoặc không điểm chỉ được vào bản di chúc thì thực hiện như sau: 

– Người lập di chúc nhờ người làm chứng và người làm chứng cần phải ký xác nhận trước mặt người có thẩm quyền. 

– Người có thẩm quyền thực hiện chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.

(2) Di chúc có người làm chứng

Theo quy định tại Điều 634 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc bằng văn bản có người làm chứng được lập như sau:

– Người tự làm chứng có thể tự viết, đánh máy hoặc nhờ người khác viết, đánh máy nội dung của bản di chúc thể hiện đúng ý chí của người lập di chúc;

– Di chúc phải được đảm bảo có ít nhất hai người làm chứng;

– Người lập di chúc cần phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; 

– Những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc đó.

Lưu ý: Việc lập di chúc bằng hình thức này phải tuân thủ quy định về điều kiện di chúc hợp pháp và điều kiện của người làm chứng theo Điều 631 và Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015.

>>>Xem thêm: Di chúc có hiệu lực bao lâu? Nội dung của bản di chúc?

(3) Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng

Theo quy định tại Điều 633 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc bằng văn bản không có người làm chứng thì di chúc này phải được người lập di chúc tự viết tay và ký tên/ điểm chỉ vào bản di chúc. Đồng thời, di chúc này phải đáp ứng các điều kiện về di chúc hợp pháp được quy định tại Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015.

(4) Di chúc miệng

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 630, di chúc miệng phải được lập theo đúng trình tự, thủ tục như sau mới đảm bảo hiệu lực pháp lý: 

– Người lập di chúc miệng phải thể hiện ý chí cuối cùng của mình bằng lời nói trước mặt ít nhất hai người làm chứng. Người làm chứng phải đáp ứng các điều kiện về người làm chứng được quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015. 

– Ngay sau đó, người làm chứng phải ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ vào văn bản đó. 

– Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ lúc người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, di chúc đó phải được cá nhân, cơ quan có thẩm quyền/ chức năng (công chứng viện hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền) công chứng/ chứng thực và xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

>>>Luật sư giải đáp miễn phí về thủ tục lập di chúc hợp pháp? Gọi ngay: 1900.6174

Mẫu di chúc có người làm chứng thông dụng

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

DI CHÚC

Hôm nay, ngày … tháng ….. năm …., tại ………………………………………………

Tôi là: ……………………………………………………………………………………

Ngày sinh: ………………………………………………………………………………

CMND/CCCD/Hộ chiếu số: ………………. cấp ngày …/…/… tại …………….. ……

Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………….

Nay trong trạng thái tinh thần hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt, không bị bất kỳ một sự lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép nào, tôi lập di chúc này để định đoạt tài sản của tôi sau khi chết đi như sau:

TÀI SẢN

Tài sản của tôi được định đoạt trong di chúc này bao gồm: 

1/ ……………………………………………………………………………………….;

2/ ……………………………………………………………………………………….;

3/ ……………………………………………………………………………………….;

ĐỊNH ĐOẠT TÀI SẢN

Sau khi tôi chết, toàn bộ tài sản nêu trên của tôi được để lại cho: 

1/ ……………………………………………………………………………………….;

2/ ……………………………………………………………………………………….;

3/ ……………………………………………………………………………………….;

Ngoài ông/bà ………………, tôi không để lại tài sản nêu trên của mình cho bất cứ ai khác.

Sau khi tôi qua đời, ………………………  được toàn quyền làm các thủ tục theo quy định của pháp luật để được đứng tên số tài sản nói trên theo bản di chúc này.

Di chúc này được tự tay tôi viết, thể hiện đầy đủ, dứt khoát ý chí của tôi, được lập thành  …. (…) bản, mỗi bản gồm … (…) trang…. (…) tờ.

Người làm chứng di chúc gồm có: 

1. Ông/ bà: ……………………………………………………………………………..

Ngày sinh: ………………………………………………………………………………

CMND/CCCD/Hộ chiếu số: ………………. cấp ngày …/…/… tại …………….. ……

Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………….

2. Ông/ bà: ……………………………………………………………………………..

Ngày sinh: ………………………………………………………………………………

CMND/CCCD/Hộ chiếu số: ………………. cấp ngày …/…/… tại …………….. ……

Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………….

 

NGƯỜI LÀM CHỨNG SỐ 1 (Ký tên/ điểm chỉ và ghi lời chứng)

NGƯỜI LÀM CHỨNG SỐ 2 (Ký tên/ điểm chỉ và ghi lời chứng)

NGƯỜI LẬP DI CHÚC (Ký tên hoặc điểm chỉ)

Như vậy, hiện nay, Bộ luật Dân sự cho phép cá nhân có thể lập di chúc ở bất kỳ đâu theo nhu cầu của mình như: Văn phòng công chứng, UBND cấp xã, nhà riêng, cơ sở công tác, … và chỉ cần đảm bảo các điều kiện của di chúc hợp pháp cũng như trình tự thủ tục lập di chúc đối với từng hình thức cụ thể mà pháp luật quy định thì di chúc đó được coi là hợp pháp. Khi đó, di chúc này sẽ phát sinh hiệu lực pháp lý khi người lập di chúc chết hoặc bị Tòa án tuyên bố chết.

Nếu trong trường hợp không chắc chắn về các quy định pháp luật để đảm bảo hiệu lực di chúc, bạn nên đến Văn phòng công chứng, UBND cấp xã hoặc nhờ Công chứng viên lập di chúc tại chỗ (tại bất kỳ nơi nào theo thỏa thuận của hai bên) để đảm bảo một di chúc hợp pháp.

>>>Xem thêm: Quyền thừa kế tài sản không có di chúc theo quy định

Trên đây là một số nội dung tư vấn của Luật Thiên Mã về vấn đề “Lập di chúc ở đâu?” là những câu hỏi liên quan đến vấn đề này. Trong quá trình tìm hiểu bài viết và các vấn đề pháp lý có liên quan, nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy nhấc máy và gọi đến đường dây nóng 1900 6174 để được hỗ trợ kịp thời.