Giám định là gì? Tại sao trong quá trình giải quyết các vụ việc tranh chấp thường có sự xuất hiện của hoạt động giám định? Hiện nay có mấy loại hình giám định? Có quy định như thế nào?….Tất cả các câu hỏi liên quan đến giám định sẽ được Luật Thiên Mã sẽ cung cấp những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn thông qua bài viết dưới đây. Mọi vướng mắc liên quan đến vấn đề trên, bạn vui lòng liên hệ qua đường dây nóng 1900.6174 để được Luật sư hỗ trợ!
>>>Luật sư giải đáp miễn phí giám định là gì? Gọi ngay 1900.6174
Giám định là gì? Người giám định là ai?
Giám định là hoạt động đánh giá, kiểm tra theo một trình tự, thủ tục nhất định và được tiến hành dựa trên các nhu cầu thực tế của cá nhân hoặc tổ chức theo quy định của pháp luật. Hoạt động này được thực hiện giữa những bên có năng lực, chuyên môn trong lĩnh vực giám định, nhằm mục đích đưa ra kết quả giám định khoa học, chính xác, đúng đắn và phù hợp nhất.
Người giám định là những người có kiến thức, kinh nghiệm cần thiết theo quy định của pháp luật về lĩnh vực có đối tượng cần giám định mà Tòa án quyết định trưng cầu giám định hoặc được đương sự yêu cầu giám định theo quy định tại Điều 102 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
>>>Giám định là gì? Người giám định là ai? Liên hệ luật sư giải đáp miễn phí, gọi ngay 1900.6174
Các loại hình giám định hiện nay
Căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, hoạt động giám định có thể được chia thành 02 loại hình, cụ thể:
* Loại 1: Loại hình giám định tư pháp:
+ Về căn cứ pháp lý, dựa vào những luật sau:
- Luật Giám định tư pháp
- Luật Tố tụng hình sự
- Luật Tố tụng dân sự
- Luật Tố tụng hành chính
+ Về lĩnh vực áp dụng, thì đây là lĩnh vực duy nhất từ trước đến nay có luật chuyên ngành điều chỉnh và phạm vi hoạt động chỉ phục vụ cho quá trình tố tụng, xét xử các vụ án hình sự, vụ án dân sự, vụ án hành chính tại Tòa án
+ Hệ thống tổ chức giám định được chia thành 02 nhóm:
- Một, các tổ chức giám định công lập, được thiết lập trên 3 lĩnh vực có số vụ việc lớn nhất và phổ biến nhất trong hoạt động tố tụng đó là giám định kỹ thuật hình sự, giám định pháp, giám định pháp y tâm thần và thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng (Điều 12 Luật Giám định tư pháp)
- Hai, các tổ chức giám định theo vụ việc và người giám định theo vụ việc, thuộc các lĩnh vực do các bộ, cơ quan ngang bộ quản lý nhà nước như: xây dựng, tài chính, văn hóa, thông tin và truyền thông, kế hoạch và đầu tư, tài nguyên và môi trường, giao thông – vận tải, khoa học và công nghệ, nông nghiệp, ngân hàng… (Điều 20 Luật Giám định tư pháp).
+ Nội dung giám định tư pháp:
- Người giám định hoặc Hội động giám định ra kết luận chuyên môn về những vấn đề đã được yêu cầu giám định. Kết luận giám định làm sáng tỏ đối tượng giám định dựa trên những căn cứ bao gồm các tình tiết, dấu vết, đồ vật, tài liệu được cơ quan trưng cầu giám định cung cấp và phương pháp được áp dụng phù hợp
- Giám định lại là hoạt động giám định được tiến hành theo quyết định trưng cầu giám định của cơ quan tiến hành tố tụng hình sự về vấn đề đã được giám định khi có kết quả trước hoặc có mâu thuẫn trong các kết luận giám định. Như vậy, khi có sự nghi ngờ về kết luận giám định lần đầu là không chính xác thì yêu cầu giám định lại.
+ Ý nghĩa của giám định tư pháp:
- Kết luận giám định tư pháp có ý nghĩa đối với việc thu thập, xác lập, củng cố và kiểm tra chứng cứ
- Góp phần quan trọng trọng giải quyết các vụ án theo lẽ công bằng một cách minh bạch, chính đáng và triệt để
- Đảm bảo cho quyền và lợi ích chính đáng của các bên có quyền và nghĩa vụ liên quan
+ Mức độ tiếp cận:
Các cơ quan nhà nước khi gặp khó khăn trong việc tiếp cận, sử dụng một công cụ pháp lý rất hiệu quả đó là hệ thống giám định và đặc biệt là các tổ chức giám định tư pháp khi họ chỉ phục vụ cho hoạt động tố tụng.
* Loại 2: Loại hình giám định dịch vụ:
+ Về căn cứ pháp lý, dựa vào những luật sau:
- Luật Thương mại
- Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa
+ Về lĩnh vực áp dụng, giám định dịch vụ được quy định ở nhiều luật với nội dung và phạm vi khác nhau tùy thuộc vào từng lĩnh vực, cụ thể phục vụ cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong quá trình giao dịch, vận chuyển, xuất nhập khẩu, phục vụ quản lý Nhà nước,…
+ Các tổ chức giám định có năng lực được chỉ định cấp phép bởi Nhà nước, cụ thể là các Bộ chuyên ngành trong các hoạt động:
- Giám định công nghiệp
- Giám định sản phẩm nông nghiệp thực phẩm và lâm sản
- Giám định hàng tiêu dùng và thủ công mỹ nghệ
- Giám định khoáng sản và các sản phẩm hóa chất
- Giám định sản phẩm dầu thô, xăng dầu và khí ga
- Giám định hàng hải
- Giám định phục vụ cơ quan quản lý nhà nước
+ Nội dung giám định dịch vụ:
Nội dung giám định dịch vụ là “một hoặc một số nội dung về số lượng, chất lượng, bao bì, giá trị hàng hóa, xuất xứ hàng hóa, tổn thất, độ an toàn, tiêu chuẩn vệ sinh, phòng dịch, kết quả thực hiện dịch vụ, phương pháp cung ứng dịch vụ và các nội dung khác theo yêu cầu của khách hàng” (điều 255 của Luật giám định tư pháp).
Theo quy định tại khoản 11 điều 3 của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa thì “giám định là việc xem xét sự phù hợp của sản phẩm, hàng hóa so với hợp đồng hoặc tiêu chuẩn công bố áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng bằng cách quan trắc và đánh giá kết quả đo, thử nghiệm”. Các tổ chức giám định thuộc vào loại hình này đã hình thành và phát triển từ rất lâu, đáp ứng nhu cầu đa dạng trong hoạt động kinh doanh, thương mại.
+ Ý nghĩa của giám định dịch vụ:
- Phát hiện và kiểm soát chặt chẽ chất lượng đối với hàng hóa khi hoàn thành
- Kiểm soát về chất lượng đối với hàng hóa trước khi giao và khi nhập khẩu giao nhận
- Phục vụ hoạt động quản lý của Nhà nước đối với chất lượng hàng hóa, sản phẩm
+ Mức độ tiếp cận:
Doanh nghiệp có thể dễ dàng sử dụng đa dạng những loại hình dịch vụ giám định trong hoạt động giao dịch, kinh doanh và thương mại.
>>>Các loại hình giám định là gì? Liên hệ luật sư giải đáp miễn phí, gọi ngay 1900.6174
Tiến hành giám định trong những trường hợp nào?
Giám định tư pháp:
Theo quy định của Luật Giám định tư pháp và Bộ luật Tố tụng dân sự, hoạt động giám định được tiên hành theo hai trường hợp sau đây:
- Thứ nhất, Trưng cầu giám định là hoạt động do Thẩm phán hoặc do người tiến hành tố tụng thực hiện khi đương sự yêu cầu hoặc trong trường hợp xét thấy cần thiết nhằm làm chứng cứ và có cơ sở để giải quyết vụ việc dân sur.
- Thứ hai, Yêu cầu giám định chính là quyền của đương sự yêu cầu Tòa án thực hiện trưng cầu giám định hoặc tự mình yêu cầu sau khi đã đề nghị Tòa án tiến hành trưng cầu giám định tuy nhiên Tòa án từ chối yêu cầu của đương sự. Quyền này được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm hoặc quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự.
Đương sự hoặc người đại diện của họ có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiến hành trưng cầu giám định những vấn đề có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ, trừ trường hợp việc giám định này liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội. (quy định từ Điều 205 đến Điều 214 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015)
Giám định lại có thể được tiến hành lần thứ hai sau khi có sự khác nhau giữa kết luận của giám định lần đầu và kết luận giám định lại về cùng một nội dung giám định. Việc giám định lần thứ hai do người trưng cầu giám định quyết định và phải do Hội đồng giám định thực hiện.
Giám định dịch vụ:
Hoạt động của giám định dịch vụ được diễn ra dựa trên nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động kinh doanh, cụ thể:
- Giám định nguyên liệu trước khi sản xuất (ký hiệu: IMI)
- Giám định sản phẩm mẫu (ký hiệu: FAI)
- Giám định trong quá trình sản xuất (ký hiệu: DPI)
- Giám định sản phẩm hoàn thiện (ký hiệu: FRI)
- Giám định đóng gói, dán nhãn (ký hiệu: PI)
- Giám định truoc khi giao hàng (ký hiệu: PSI)
- Giám sát xếp hàng (ký hiệu: LS)
- Giám định hàng hải (ký hiệu: MS)
- Giám định, giám sát gỡ hàng (ký hiệu: DI)
- Giám định theo yêu cầu phục vụ Quản lý Nhà nước (ký hiệu: SMS)
- Giám định tình trạng và tổn thất (ký hiệu: CI/DaS)
- Giám sát lắp đặt và chạy thử (ký hiệu: IAI)
- Giám định, quản lý kho hàng (ký hiệu: SI).
>>>Tiến hành giám định trong những trường hợp nào? Liên hệ luật sư giải đáp miễn phí, gọi ngay 1900.6174
Các trường hợp không được giám định
Pháp luật quy định những trường hợp dưới đây sẽ không được giám định, đó là:
+ Đối với cá nhân sau đây thì sẽ không được thực hiện giám định tư pháp:
- Những người thuộc vào trường hợp mà pháp luật về tố tụng có quy định rằng phải từ chối tham gia tố tụng hoặc bị thay đổi
- Những người được trưng cầu giám định lại về cùng một nội dung trong cùng vụ án hay việc mà mình đã thực hiện giám định
+ Đối với tổ chức sau đây thì sẽ không được thực hiện giám định tư pháp:
- Tổ chức tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan quan đến vụ việc, vụ án
- Có căn cứ khác cho rằng tổ chức này có thể không được khách quan, vô tư trong khi thực hiện giám định
>>>Xem thêm: Luật sư đại diện giải quyết vụ việc tại Toà Án
Những quy định quan trọng trong giám định
Hoạt động giám định ở trong mỗi lĩnh vực cần phải tuân thủ quy định chặt chẽ riêng nhằm mục đích đem đến kết quả chính xác nhất cho những hoạt động liên quan.
Giám định tư pháp
Giám định tư pháp là hoạt động được quy định và được điều chỉnh bởi hệ thống quy định pháp luật chặt chẽ, giám định tư pháp trên thực tế cần phải tuân thủ những quy định như sau: Chỉ được tiến hàng khi có quyết định trưng cầu giám định. Hoạt động tư pháp cần được tiến hành theo đúng thời hạn trong quyết định trưng cầu giám định.
Khi tiến hành thực hiện giám định, những người thuộc hệ thống tố tụng, xét xử như kiểm sát viên, điều tra viên,… có quyền có mặt nhưng phải báo trước cho người giám định biết. Kết quả của giám định có thể do giám định viên hoặc do hội đồng giám định đưa ra kết luận
Giám định thương mại
Trong quá trình thực hiện giám định thương mại, toàn bộ những thông tin về xuất xứ, bao bì, tiêu chuẩn an toàn, tình trạng, tổn thất, vệ sinh,… đều cần phải được kiểm tra nghiêm ngặt theo yêu cầu của các bên. Theo đó, trong trường hợp này, chúng ta có thể xem giám định thương mại như là một hoạt động dịch vụ có sự đồng thuận của các bên.
Nếu kết quả không chính xác, giám định thương mại sẽ được tiến hành lại từ đầu nhằm để xác định chính xác trách nhiệm của một trong hai bên. Ngoài ra, hoạt động giám định thương mại cũng không được tiến hành nếu kết quả có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của giám định viên.
>>>Xem thêm: Các dịch vụ pháp lý tại Luật Thiên Mã
Trên đây là tư vấn của Luật sư Luật Thiên Mã về chủ đề “giám định là gì?”. Qua bài viết trên đây, chúng tôi hy vọng rằng sẽ đem đến cho các bạn đọc những thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ khó khăn hay thắc mắc nào, hãy liên hệ đến chung tôi qua số hotline 1900.6174 để được hỗ trợ.
