Di chúc đánh máy có hợp pháp không? Hiện nay, việc lập di chúc càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, khi lập di chúc nhiều người lại rất ngại việc tự viết tay di chúc vì di chúc khá dài hoặc sợ có sai sót trong quá trình viết. Do đó, hầu hết mọi người đều muốn lập di chúc theo phương thực đánh máy nhưng lại rất băn khoăn liệu đánh máy thì di chúc có hợp pháp hay không? Có yêu cầu gì khi lập di chúc đánh máy để di chúc đảm bảo hiệu lực? Và rất nhiều câu hỏi khác liên quan.
Qua bài viết dưới đây, Luật Thiên Mã sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc liên quan đến vấn đề “Di chúc đánh máy có hợp pháp không?” qua việc phân tích các quy định pháp luật liên quan. Trong quá trình tìm hiểu nội dung của bài viết và các quy định pháp luật liên quan, nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay tới hotline: 1900 6174 để được hỗ trợ kịp thời.
>>>Luật sư giải đáp miễn phí di chúc đánh máy có hợp pháp không? Gọi ngay: 1900.6174
Di chúc đánh máy có hợp pháp không?
Theo quy định hiện nay, di chúc được lập từ thời điểm người lập di chúc còn sống và di chúc có hiệu lực pháp luật tại thời điểm người lập di chúc chết. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu lực pháp luật, di chúc phải đáp ứng các điều kiện về di chúc hợp pháp được quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể là những điều kiện sau đây:
– Người lập di chúc khi lập di chúc phải đang trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt. Đồng thời, việc lập di chúc phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện, không bị lừa đối, cưỡng ép, đe dọa (1);
– Nội dung của di chúc không được vi phạm các điều mà pháp luật cấm, không trái với các chuẩn mực đạo đức xã hội (2);
– Hình thức của di chúc phải tuân theo các quy định pháp luật về hình thức di chúc (3).
– Người lập di chúc là cá nhân từ đủ mười lăm tuổi đến dưới mười tám tuổi thì di chúc của cá nhân này buộc phải lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ của người lập di chúc đồng ý về việc lập di chúc.
– Người lập di chúc là người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ thì di chúc phải do người làm chứng di chúc lập và được chứng thực hoặ công chứng theo quy định pháp luật.
– Đối với di chúc miệng, di chúc miệng chỉ hợp pháp khi đáp ứng những điều kiện như sau:
+ Người lập di chúc miệng phải thể hiện ý chí cuối cùng của mình về việc định đoạt tài sản của mình bằng lời nói trước sự chứng kiến của ít nhất hai người làm chứng. Người làm chứng cho việc lập di chúc miệng phải đáp ứng các điều kiện về người làm chứng được quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015.
+ Ngay sau khi người lập di chúc thể hiện ý chí của mình bằng lời nói, người làm chứng phải ghi chép lại và ký tên hoặc điểm chỉ vào văn bản đó.
+ Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ khi ghi chép lại ý chí định đoạt tài sản của người lập di chúc, văn bản đó phải được cá nhân, cơ quan có thẩm quyền/ chức năng (công chứng viện hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền) công chứng/ chứng thực và xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng theo quy định pháp luật.
Lưu ý: Di chúc bằng văn bản không có công chứng hoặc chứng thực chỉ hợp pháp khi có đủ các điều kiện (1), (2) và (3) nêu trên.
Hiện nay, pháp luật không cấm việc lập di chúc bằng văn bản đánh máy, tuy nhiên, để di chúc đánh máy là di chúc hợp pháp thì ngoài việc tuân thủ các điều kiện nêu trên còn phải có ít nhất hai người làm chứng về việc lập di chúc theo quy định tại Điều 634 Bộ luật Dân sự 2015.
>>>Chuyên viên tư vấn giải đáp miễn phí di chúc đánh máy có hợp pháp không? Gọi ngay: 1900.6174
Di chúc đánh máy hay viết tay có giá trị pháp lý hơn?
Di chúc viết tay là di chúc do người lập di chúc tự cầm bút viết bằng tay thể hiện rõ tính chất cá nhân, phong văn và ý chí của người lập di chúc. Còn di chúc đánh máy là di chúc được lập trên máy tính (hoặc các phương tiện điện tử khác) thường là theo mẫu có sẵn.
Theo quy định pháp luật hiện nay, di chúc viết tay là loại di chúc không cần có người làm chứng mà vẫn đảm bảo hiệu lực pháp luật. Trong khi đó, di chúc đánh máy buộc phải có ít nhất hai người làm chứng hoặc lập di chúc theo thủ tục lập di chúc tại UBND cấp xã hay Văn phòng công chứng thì mới đảm bảo hiệu lực.
Tuy nhiên, khi đã đáp ứng đủ các điều kiện là di chúc hợp pháp thì dù là di chúc viết tay hay đánh máy thì đều có hiệu lực pháp lý ngang nhau. Mặt khác, một di chúc bất kỳ (dù là viết tay hay đánh máy) cũng phải đảm bảo các nội dung sau đây:
– Thời gian, địa điểm lập di chúc;
– Thông tin của người của người lập di chúc;
– Thông tin của cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
– Di sản để lại và nơi có di sản.
– Những nội dung khác theo ý chí của người lập di chúc
Lưu ý: Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu. Trong trường hợp di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang di chúc phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
>>>Luật sư giải đáp miễn phí về việc di chúc đánh máy hay di chúc viết tay có giá trị pháp lý hơn? Gọi ngay: 1900.6174
Thủ tục lập di chúc có công chứng chứng thực
Khi có nhu cầu lập di chúc có công chứng, chứng thực, người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng, chứng thực di chúc tại Văn phòng công chứng hoặc UBND cấp xã.
Hồ sơ yêu cầu công chứng/ chứng thực bao gồm những tài liệu sau:
– Phiếu yêu cầu công chứng/ chứng thực theo mẫu;
– Giấy tờ tùy thân của người lập di chúc (CCCD/ CMND/ Hộ chiếu/…);
– Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản được định đoạt trong di chúc (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở; Sổ tiết kiệm; Giấy chứng nhận đăng ký xe;…);
– Di chúc (nếu có). Trong trường hợp chưa có di chúc, người lập di chúc yêu cầu Công chứng viên (tại Văn phòng công chứng) hoặc người có thẩm quyền lập di chúc (tại UBND cấp xã) lập di chúc theo quy định tại Điều 636 Bộ luật Dân sự 2015.
Các bước thực hiện công chứng di chúc được thực hiện theo trình tự sau:
– Bước 1: Công chứng viên/ Người có thẩm quyền chứng (sau đây gọi chung là người có thẩm quyền) thực đọc lại bản thảo di chúc. Nếu sau sót, người có thẩm quyền sẽ thông báo cho người lập di chúc để sửa chữa;
– Bước 2: Người lập di chúc thực hiện sửa chữa di chúc;
– Bước 3: Sau khi người lập di chúc sửa chữa di chúc, người có thẩm quyền kiểm tra, rà soát lại toàn bộ nội dung di chúc và hướng dẫn người lập di chúc ký tên/ điểm chỉ vào từng trang của di chúc (nếu di chúc có nhiều trang);
– Bước 4: Sau khi người lập di chúc xuất trình đầy đủ bản chính giấy tờ tùy thân và những giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản được định đoạt trong di chúc, người có thẩm quyền thực hiện công chứng/ chứng thực di chúc theo quy định pháp luật.
Lưu ý: Người yêu cầu công chứng/ chứng thực di chúc buộc phải là người lập di chúc và không được ủy quyền cho người khác. Người lập di chúc phải đang trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt, không bị đe dọa, lừa dối, cưỡng ép khi lập di chúc.
>>>Luật sư giải đáp miễn phí về thủ tục lập di chúc có công chứng? Gọi ngay: 1900.6174
Khi nào di chúc vô hiệu?
Thứ nhất, di chúc không đáp ứng đủ các điều kiện là di chúc hợp pháp theo như phần trên đã nêu ra.
Di chúc chỉ cần không đáp ứng đủ một trong những điều kiện được quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc đó bị coi như vô hiệu toàn bộ. Có thể kể đến những trường hợp sau:
– Di chúc không đáp ứng các yêu cầu về hình thức. Ví dụ: di chúc đánh máy lại không có người làm chứng;
– Không đáp ứng các điều kiện về chủ thể lập di chúc: Ví dụ: Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi lập di chúc nhưng không được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý;
– Người lập di chúc không tự nguyên lập di chúc mà bị lừa dối, cưỡng ép, đe dọa trong việc lập di chúc;
– Nội dung di chúc vi phạm điều cấm của Luật, trái với đạo đức xã hội. Ví dụ: Người lập di chúc yêu cầu người thừa kế phải ly hôn vợ/ chồng mới được hưởng di sản.
Thứ hai, di chúc thuộc trường hợp di chúc không có hiệu lực pháp luật:
– Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc;
– Cơ quan, tổ chức được hưởng di sản thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm người lập di chúc chết;
– Di sản thừa kế được nêu trong di chúc không còn thuộc quyền sở hữu của người lập di chúc;
– Nếu trong trường hợp một người để lại nhiều bản di chúc thì bản di chúc cuối cùng có hiệu lực pháp luật, những bản di chúc trước đó bị vô hiệu.
Lưu ý: Trong trường hợp chỉ một phần di chúc thuộc các trường hợp vô hiệu thì chỉ phần di chúc đó bị vô hiệu, những phần còn lại vẫn có hiệu lực pháp luật bình thường.
>>>Luật sư giải đáp miễn phí về thời điểm di chúc vô hiệu? Gọi ngay: 1900.6174
Mẫu di chúc đánh máy
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
DI CHÚC
Ngày ….. tháng ….. năm ….., tại địa chỉ:…….. trước sự chứng kiến của hai người làm chứng, chúng tôi là:
1.Ông: …………………………. Sinh năm: …………………………………………………………………..
– CMND số …………….. do Công an thành phố …………. cấp ngày ……………………………..
– Hộ khẩu thường trú: …………………………………………………………………………………………
2. Bà: …………………………. Sinh năm: ……………………………………………………………………
CMND: số …….. do Công an thành phố ……………. cấp ngày …………………………………..
Hộ khẩu thường trú: …………………………………………………………………………………………..
Nay trong tình trạng tinh thần hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt, chúng tôi tự nguyện lập bản Di chúc này để định đoạt toàn bộ tài sản (di sản) của chúng tôi, cụ thể như sau:
I. Di sản
Di sản được định đoạt trong Di chúc này là toàn bộ tài sản chung của vợ chồng chúng tôi và tài sản riêng của mỗi chúng tôi có được khi còn sống, Cụ thể như sau:
1.Ngôi nhà và thửa đất tại địa chỉ: ………….., thành phố …………. theo Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số: ………………….., hồ sơ gốc số: ……………… do UBND………… cấp ngày ……/……/……………………………………………………
2.Thửa đất số ……….. tại địa chỉ: ……….., thành phố ……… theo Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số: …………….., hồ sơ gốc số: …………. do UBND ……….. cấp ngày ……/……/…………………………………………………………………………
3.Chiếc ô tô mang biển kiểm soát, loại xe ……….., số khung ………, số máy …….., màu sơn…………, đăng ký đứng tên ………………………………………………………………………………
4.Chiếc xe máy mang biển kiểm soát, loại xe ……., số khung …….., số máy…….., màu sơn …….., đăng ký đứng tên …………………………………………………………………………………
Ngoài những tài sản (di sản) đã được liệt kê nêu trên, nếu sau thời điểm chúng tôi lập bản di chúc này cho đến khi di chúc có hiệu lực (cả hai chúng tôi đều qua đời) có phát sinh tài sản mới của chúng tôi thì tài sản đó cũng được định đoạt theo di chúc này. Đến thời điểm mở di chúc nếu những tài sản đã nêu trong Di chúc này dù có thay đổi về hiện trạng, tăng hoặc giảm giá trị thì vẫn được định đoạt theo Di chúc này.
Những tài sản nêu trên là do vợ chồng chúng tôi vất vả làm lụng, tích cóp, dành dụm cả cuộc đời mới có được. Nay các con chúng tôi còn nhỏ dại, chưa biết chăm lo, toan tính nên chúng tôi chưa yên tâm để giao tài sản của mình cho các con…
II. Người được hưởng di sản
Căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh, tính cách và khả năng của các con, tình cảm tình cảm của chúng tôi đối với các con, chúng tôi cùng nhau lập bản Di chúc này để định đoạt toàn bộ di sản của chúng tôi nêu tại mục I của Di chúc này như sau:
Sau khi cả hai vợ chồng chúng tôi đều chết đi thì toàn bộ tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của tôi (di sản) nêu tại mục I của di chúc này thuộc về các con ruột của chúng tôi có tên dưới đây:
- Con trai: ………………….. sinh ngày …………………………………………………………………….
CMND số: ……………….. do Công an …………….. cấp ngày……/…./……………………………..
Hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………………………………………………
- Con gái: ………………. sinh ngày………………………………………………………………………….
CMND số: ……….. do Công an …………. cấp ngày……/…./…………………………………………
Hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………………………………………………
Ngoài các con của chúng tôi có tên và thông tin nhân thân nêu trên, chúng tôi không để lại di sản của tôi cho ai khác.
Chúng tôi thống nhất: Di chúc này chỉ có hiệu lực khi cả hai chúng tôi đều chết. Nếu một trong hai chúng tôi chết trước thì người nào (vợ hoặc chồng) còn sống sẽ tiếp tục quản lý, sử dụng toàn bộ di sản. Khi nào cả hai vợ chồng chúng tôi đều chết thì các con chúng tôi mới có quyền phân chia di sản của chúng tôi theo nội dung quy định tại Di chúc này.
Nếu khi vợ hoặc chồng chúng tôi có một người chết trước (Di chúc chưa có hiệu lực pháp luật) mà các con tôi khởi kiện để tranh giành di sản của chúng tôi hoặc bị xử lý hành chính hoặc bị xử lý hình sự về hành vi xâm hại tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của các thừa kế khác thì người vi phạm bị truất quyền thừa kế di sản của chúng tôi.
Nếu đến thời điểm mở thừa kế mà chúng tôi có người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo quy định của pháp luật thì di sản nêu tại Di chúc này được trừ một phần (2/3 của một suất theo pháp luật) cho người được hưởng di sản không phụ thuộc vào nội dung Di chúc theo quy định của pháp luật, số di sản còn lại vẫn được phân chia theo nội dung Di chúc này.
III. Người giữ di chúc và công bố Di chúc
Nếu trong chúng tôi có người chết trước thì người còn lại sẽ là người cất giữ Di chúc và quản lý di sản. Di chúc này chỉ được công bố và phân chia di sản sau khi cả hai chúng tôi đều qua đời.
Nếu khi cả hai chúng tôi đều chết mà các con chúng tôi đều chưa thành niên thì bố mẹ của chúng tôi là ông……… bà………. sẽ là người quản lý di sản và cất giữ Di chúc.
Các con của chúng tôi phải đoàn kết, thương yêu và giúp đỡ lẫn nhau, không được vì ích kỷ cá nhân mà tranh giành di sản của chúng tôi, gây mất tình cảm trong gia đình. Các con hãy tôn trọng ý nguyện cuối cùng của chúng tôi theo nội dung của bản Di chúc này.
IV. Cam đoan của người lập di chúc.
– Những thông tin về nhân thân, thông tin về tài sản, di sản đã ghi trong Di chúc này là đúng sự thật.
– Toàn bộ các giấy tờ làm căn cứ để lập Di chúc này là do chúng tôi cung cấp, các giấy tờ này được cơ quan có thẩm quyền cấp, không có sự giả mạo, tẩy xóa, thêm bớt làm sai lệch nội dung.
– Toàn bộ động sản và Bất động sản được định đoạt trong Di chúc này là tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của chúng tôi theo quy định của pháp luật.
– Việc lập Di chúc này là hoàn toàn tự nguyện, minh mẫn, không bị lừa dối, không bị ép buộc.
Chúng tôi đã nghe người làm chứng đọc toàn văn bản Di chúc này và chúng tôi cũng đã tự mình đọc lại toàn bộ nội dung Di chúc, hiểu rõ, đồng ý toàn bộ nội dung ghi trong Di chúc và ký, điểm chỉ vào di chúc này trước sự có mặt của hai người làm chứng. Hai người làm chứng có tên trong Di chúc này do chúng tôi tự nguyện mời đến chứng kiến việc chúng tôi lập di chúc. Di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng theo ý chí, nguyện vọng của tôi. Tôi không sửa đổi hoặc thêm bớt điều gì.
Di chúc này gồm …… trang đánh máy, tiếng Việt và được lập thành 02 bản chính, có giá trị pháp lý như nhau.
NGƯỜI LẬP DI CHÚC
(Ký tên, điểm chỉ và ghi rõ họ tên)
Người làm chứng:
- Ông: ……………………..; Sinh năm: ……………………………………………………………………..
CMND: số ………. do Công an thành phố ………………………………………………………………
cấp ngày ……………………………………………………………………………………………………………
Hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………………………………………………
- Bà:………………….; Sinh năm: ……………………………………………………………………………
CMND: số ………… do Công an thành phố …………………………………………………………….
cấp ngày ……………………………………………………………………………………………………………
Hộ khẩu thường trú: ……………………………………………………………………………………………
Những người làm chứng cam đoan tận mắt chứng kiến ông………..và bà…….. tự nguyện lập và ký, điểm chỉ vào bản Di chúc này.
NGƯỜI LÀM CHỨNG CHO DI CHÚC
(Ký và ghi rõ họ tên)
>>>Luật sư giải đáp miễn phí về nội dung mẫu di chúc đánh máy. Gọi ngay: 1900.6174
Hướng dẫn lập di chúc đánh máy chi tiết
– Khi lập di chúc, cần đảm bảo rằng người lập di chúc hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;
– Nội dung của di chúc phải phù hợp với các quy định pháp luật, phù hợp với chuẩn mực, đạo đức xã hội;
– Di chúc không được chưa các từ viết tắt, từ viết bằng ký hiệu;
– Nếu di chúc có nhiều trang, mỗi trang di chúc phải đánh số thứ tự, có chữ ký/ điểm chỉ của người lập di chúc;
– Trong trường hợp có sửa chữa di chúc, người lập di chúc cần ký tên, điểm chỉ tại chỗ thực hiện sửa chữa.
Một bản di chúc thông thường sẽ bao gồm 04 phần: Phần mở đầu, thông tin tài sản, ý chí định đoạt tài sản và ý nguyện của người lập di chúc. Cụ thể như sau:
* Phần mở đầu, bao gồm:
– Thời gian, địa điểm lập di chúc. Ví dụ: TP Hồ Chí Minh, ngày 05 tháng 06 năm 2023;
– Thông tin người lập di chúc: Họ và tên, Số giấy tờ tùy thân (CCCD, CMND, …), Nơi cư trú, …
* Phần tài sản: Người lập di chúc cần ghi rõ thông tin về những tài sản được định đoạt trong di chúc
– Tài sản chung hay riêng? Tên tài sản? ….
– Đối với tài sản là bất động sản: ghi rõ thông tin bất động sản theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở. Ví dụ: thửa đất số … có diện tích …. Địa chỉ tại ….;
– Đối với tài sản là xe: ghi rõ thông tin theo Giấy chứng nhận đăng ký xe.
* Phần định đoạt di sản: Ở phần này, người lập di chúc ghi rõ thông tin của người được hưởng di sản và phần tài sản mà họ được hưởng.
* Phần ý nguyện: Thông thường, phần này là phần mà người lập di chúc thể hiện mong muốn và ý nguyện (mang tính chất tinh thần) của mình sau khi chết đi như: anh em hòa thuận, con cái thờ cúng tổ tiên, cha mẹ, …
Như vậy, hiện nay, pháp luật không cấm việc lập di chúc theo phương thực đánh máy. Nhưng để đảm bảo hiệu lực, di chúc đánh máy phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về di chúc hợp pháp và phải đảm bảo có ít nhất hai người làm chứng cho việc lập di chúc. Hoặc, lập di chúc tại UBND cấp xã hoặc Văn phòng công chứng.
>>>Xem thêm: Thừa kế theo di chúc là gì? Cách phân biệt với thừa kế theo pháp luật
Trên đây là một số nội dung tư vấn của Luật Thiên Mã về vấn đề “Di chúc đánh máy có hợp pháp không?” là những câu hỏi liên quan đến vấn đề này. Trong quá trình tìm hiểu bài viết và các vấn đề pháp lý có liên quan, nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy nhấc máy và gọi đến đường dây nóng 1900 6174 để được hỗ trợ kịp thời.
