Bộ máy quan liêu là gì? Đặc điểm của bộ máy quan liêu? Những điểm tích cực và hạn chế của bộ máy quan liêu? v.v…Quan liêu được coi là một vấn đề nhức nhối của xã hội, là căn bệnh không còn quá xa lạ đối với các nước đang phát triển, trong đó có nước ta. Bài viết sau đây của Luật Thiên Mã sẽ giải đáp tất cả thắc mắc vừa nêu trên. Để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn nhiệt tình từ phía chúng tôi về các vấn đề pháp luật, vui lòng gọi số hotline sau đây: 1900.6174
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí bộ máy quan liên là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Bộ máy quan liêu là gì?
Bộ máy quan liêu trong tiếng Anh là Bureaucracy.
Bộ máy quan liêu thường đề cập đến một tổ chức phức tạp cùng với các hệ thống và quy trình nhiều lớp. Đây là một bộ máy quản lí có tính chuyên nghiệp cao cùng với hàng loạt các quy tắc và thủ tục chặt chẽ, thống nhất và công bằng.
Bộ máy quan liêu được xây dựng và phát triển bởi Max Weber, một nhà xã hội học người Đức, chính là người khởi xướng thuyết tổ chức xã hội và kinh tế trong quản lý.
Một bộ máy quan liêu mô tả các phương pháp được thiết lập trong các tổ chức lớn hoặc là chính phủ. Ví dụ như một công ty dầu mỏ thì có thể thiết lập một bộ máy quan liêu để buộc các nhân viên của mình hoàn thành kiểm tra an toàn khi hoạt động trên một giàn khoan dầu.
>>> Xem thêm: Chứng cứ buộc tội nhận hối lộ là gì? Hình phạt tội nhận hối lộ?
Đặc điểm của bộ máy quan liêu
– Bộ máy quyền lực theo hình tháp, trong đó các trách nhiệm và quyền hạn sẽ gắn với mỗi chức vị được xác định rạch ròi. Nghĩa là các cơ quan về nhân sự sẽ được sắp xếp theo hệ thống thứ bậc về quyền lực, trong đó cấp dưới sẽ chịu sự kiểm soát của cấp trên.
– Những mối quan hệ và việc thực thi quyền lực sẽ không mang tính cá nhân; mỗi thành viên trong các tổ chức hành động không phải với tư cách một cá nhân cụ thể nào.
– Các hoạt động được tổ chức sẽ theo những nguyên tắc rõ ràng và được áp dụng một cách thống nhất.
– Phân công lao động một cách hợp lí dẫn đến chuyên môn hóa cao, tinh thông nghề nghiệp.
– Việc tuyển chọn các nhân viên sẽ được thực hiện dựa trên cơ sở năng lực chuyên môn, không xem xét tới các mặt khác như là địa vị xã hội, lòng trung thành hay sự ủng hộ của họ. Việc thăng tiến sẽ được quyết định theo các tiêu chí khách quan: thành tích, thâm niên.
– Hệ thống các quy tắc, thủ tục được viết chính thức bằng văn bản, chi phối các hành động một cách nhất quán. Các quy tắc này được cho là phù hợp với các quy định pháp luật của Nhà nước và được tuân thủ nghiêm ngặt.
– Quyết định được đưa ra hợp lý theo những tiêu chí chung.
>>> Đặc điểm của bộ máy quan liên là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Điểm tích cực của bộ máy quan liêu
Chức năng quản lý và giám sát, các quy định, luật lệ trong tổ chức chính là những cái mà bộ máy quản lý muốn trông chờ ở các thành viên. Đồng thời nó cũng sẽ chính là cơ sở để các nhà quản lý đánh giá các nhân viên đã làm hết trách nhiệm của mình hay chưa.
Các chức năng khác như là:
+ Giao tiếp
+ Điều khiển từ xa
+ Cơ sở của sự trừng phạt
+ Tạo độ co giãn trong hành trang quản lý
Tất cả các chức năng nói trên của những quy định chỉ nhằm mục đích giảm bớt chứ không làm mất hẳn sự căng thẳng vốn có trong mỗi bộ máy quan liêu.
>>> Xem thêm: Biển thủ là gì? Đặc điểm của biển thủ?
Hạn chế của bộ máy quan liêu
Weber đã dựa trên giả thuyết cho rằng đây chính là một mô hình lí tưởng và nếu áp dụng mô hình đó thì sẽ thu được hiệu quả tối đa. Tuy nhiên mô hình hành chính quan liêu còn có nhiều điểm phi thực tế như là:
– Quyền hạn và trách nhiệm không phải lúc nào cũng sẽ được xác định một cách hoàn toàn rạch ròi;
– Quan hệ giữa các thành viên không phải lúc nào cũng sẽ mang tính tổ chức mà trước hết sẽ mang tính cá nhân;
– Các nguyên tắc còn thiếu đi sự rõ ràng;
– Công tác tuyển chọn không chỉ dựa trên khả năng chuyên môn mà còn dựa vào những khả năng khác nhau của các cá nhân;
– Quyết định thường sẽ mang tính chủ quan.
>>> Những điểm hạn chế của bộ máy quan liêu? Gọi ngay: 1900.6174
Bệnh quan liêu và giải pháp khắc phục bệnh quan liêu
Nhằm ngăn ngừa và khắc phục nạn quan liêu, có thể tham khảo một số các giải pháp cụ thể như sau:
- Tham gia đấu tranh để chống lại bệnh quan liêu
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định chống quan liêu là “cuộc cách mạng nội bộ”. Vì vậy, mọi người cần phải chung tay đẩy lùi nạn quan liêu bằng cách là tập trung vào việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức về việc đấu tranh chống quan liêu.
- Chấn chỉnh lại cơ cấu tổ chức, các phương thức hoạt động
Chọn và sắp xếp sử dụng đúng người đúng mục đích là một trong các yếu tố góp phần cải tiến, chống nạn quan liêu hiệu quả nhất. Hãy chọn những cán bộ có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt và có giàu kinh nghiệm thực tiễn.
Cán bộ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng đường lối của Đảng, của Nhà nước cho nhân dân. Từ đó sẽ gắn kết, khơi dậy tinh thần yêu nước, làm việc thông minh và mang lại hiệu quả cao.
- Đề cao tính dân chủ
Tính dân chủ cần được phát huy trong công cuộc đấu tranh chống bệnh quan liêu bởi các cấp, các ban ngành. Quần chúng nhân dân cần phải được tự do nêu lên các ý kiến, thể hiện quan điểm của mình trong tổ chức bộ máy hành chính, tổ chức cán bộ một cách công khai, công bằng và khách quan.
- Nâng cao tinh thần làm việc cho cán bộ
Xét về bản chất, mọi yếu tố khách quan sẽ trở nên dư thừa nếu như các cán bộ không có năng lực chuyên môn. Do đó, việc làm tốt các công tác giáo dục, tạo dựng tác phong chuyên nghiệp, mẫu mực cho toàn bộ đội ngũ cán bộ sẽ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
- Tăng cường công tác kiểm tra
Trong công tác lãnh đạo, cán bộ và Đảng viên thường sẽ đề cao vai trò của mình mà quên đi công tác kiểm tra. Thực tế cho thấy rằng, thiếu kiểm tra là nguồn cội dẫn đến nảy sinh ra nhiều ý kiến khác nhau trong công tác lãnh đạo, tổ chức và thực hiện.
>>> Bệnh quan liêu và giải pháp khắc phục bệnh quan liêu? Gọi ngay: 1900.6174
Ý nghĩa thực sự của từ Quan liêu
Từ thời kỳ phong kiến ở Việt Nam và ở Trung Quốc, từ quan liêu được dùng để chỉ chung cho những người làm quan, ngang hàng nhau. Vì chữ “liêu” trong “Quan liêu” có nghĩa là quan lại. Còn “Bộ máy quan liêu” dùng để chỉ cho chế độ tuyển quan thông qua thi cử và xét thành tích.
Vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, khái niệm “Bộ máy quan liêu” (Bureaucracy) đã được đề ra bởi nhà kinh tế chính trị học kiêm xã hội học nổi tiếng người Đức – Max Weber.
Từ “Bureaucracy” được hình thành bởi 2 thành tố là Bureau: bàn giấy làm việc hoặc cơ quan Chính phủ; cracy: chính thể, chế độ (như Democracy: chính thể dân chủ).
Hiểu một cách đơn giản nhất, Bureaucracy là chế độ cơ quan bàn giấy, được dịch sang tiếng Việt với tên gọi là “chế độ quan liêu”. Theo như Max Weber, Bureaucracy là hệ thống chức vụ được xác định rõ ràng, phân công các nhiệm vụ cụ thể, chính xác; vận hành có tôn ti trật tự, thúc đẩy sự phân công lao động cũng như chuyên môn hóa.
Theo đó, thì “quan liêu” là một tính từ trung tính, không mang nghĩa tiêu cực như nhiều người vẫn nghĩ.
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí bộ máy quan liên là gì? Gọi ngay: 1900.6174
Trên đây là toàn bộ thông tin chia sẻ về “Bộ máy quan liêu là gì” đã được chúng tôi tìm hiểu, tổng hợp để gửi đến các bạn. Nếu như còn thắc mắc nào liên quan đến các vấn đề trên xin mời quý bạn đọc tiếp tục gửi câu hỏi về cho chúng tôi hoặc liên hệ số hotline sau đây 1900.6174 của Tổng đài Luật Thiên Mã để được hỗ trợ một cách nhanh nhất có thể. Chúng tôi hy vọng sẽ nhận được nhiều hơn nữa sự tin tưởng cũng như các ý kiến đóng góp của quý bạn đọc trong tương lai.
